«Φύλλο και φτερό» κάνει την πολυδιαφημισμένη αυστηροποίηση του Ποινικού Κώδικα η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων που δημοσίευσε 19 σελίδες με «Παρατηρήσεις στο σ/ν για τους ποινικούς κώδικες» και καυτηριάζει τόσο την οπισθοδρόμηση στην μετεμφυλιακή νομοθεσία και τις τεράστιες αποκλίσεις από το σύγχρονο ευρωπαϊκό Δίκαιο, όσο και ταυτόχρονα επισημαίνει τις μεθοδεύσεις για τον έλεγχο του Τύπου και την επιβολή λογοκρισίας, προκειμένου η κυβέρνηση να μπορεί να επιβάλλει την δική της εκδοχή των γεγονότων αποκλείοντας όλες τις υπόλοιπες που αμφισβητούν την... αριστεία της.
Μεταξύ των δεκάδων σημείων που επισημαίνει το κείμενο της ΕνΔΕ, ξεχωρίσαμε τέσσερα συν ένα ακόμη, τα οποία παραθέτουμε παρακάτω.
Διασπορά ψευδών ειδήσεων: Ανοίγει πόρτα λοκρισίας και «κρατικής αλήθειας»
Η ΕνΔΕ τονίζει ότι η προτεινόμενη ρύθμιση του άρθρου 191 ΠΚ για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων «μετατρέπει και πάλι το αδίκημα σε έγκλημα αφηρημένης διακινδύνευσης και πλέον δεν θα είναι αναγκαίο να επέλθει όντως το αποτέλεσμα του φόβου ή της ανησυχίας αλλά θα αρκεί η δυνατότητα των ειδήσεων να προκαλέσουν ανησυχία ή φόβο» και «επιπλέον εισάγει στην αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος την ικανότητα της ψευδούς είδησης να κλονίσει την εμπιστοσύνη του κοινού στην ευρύτερη "δημόσια τάξη"», κάτι που είναι «μέγεθος μη μετρήσιμο», ενώ «η διάκριση από την αλήθεια είναι σε πολλές περιπτώσεις δύσκολη».
«Πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία η θέσπιση μιας και μοναδικής κρατικής αλήθειας και η δίωξη κάθε αντίθετης άποψης, μια πρακτική που εύκολα μπορεί να εκπέσει σε λογοκρισία», όπως υπογραμμίζεται και μάλιστα η ΕνΔΕ τονίζει ότι «είναι προφανές ότι σκοπός της ρύθμισης είναι η δίωξη των "αιρετικών" απόψεων που διατυπώνονται στα ΜΜΕ» με αφορμή την πανδημία και «περιορίζει σημαντικά το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και πληροφόρησης όπως αυτό αποτυπώνεται στα άρθρα 5 και 14 του Συντάγματος καθώς και στο άρθρο 11 παρ. 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Μάλιστα, βάρος δίνεται και στο γεγονός ότι η προτεινόμενη ρύθμιση «για πρώτη φορά τιμωρεί και τον πραγματικό ιδιοκτήτη και τον εκδότη του μέσου με το οποίο τελέστηκαν οι πράξεις, καθιερώνοντας έτσι ex officio ποινική ευθύνη στον βωμό της γενικοπροληπτικής λειτουργίας της ποινής και πλήττοντας καίρια την ελευθερία του Τύπου».
Μόνο ισόβια: Είναι δυσπιστία της Βουλής προς τη Δικαιοσύνη
Στον ισχύοντα ΠΚ, σημειώνει η ΕνΔΕ, «προβλέφθηκε για όλα τα σοβαρά κακουργήματα (τόσο του ΠΚ όσο και των ειδικών ποινικών νόμων, μέσω της διάταξης του άρθρου 463 παρ. 4 ΠΚ), για τα οποία το προγενέστερο καθεστώς απειλούσε μόνο την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, η διαζευκτική απειλή πρόσκαιρης κάθειρξης τουλάχιστον 10 ετών. Η επιλογή αυτή είναι απόλυτα ορθή και εκφράζει την ελαστικότητα, η οποία πρέπει να χαρακτηρίζει την νομοθετική οριοθέτηση της απειλούμενης ποινής», γιατί «η πρόβλεψη ανελαστικών ποινών (και τέτοια είναι αναμφίβολα η ποινή της ισόβιας κάθειρξης) υποδηλώνει δυσπιστία της νομοθετικής απέναντι στη δικαστική εξουσία, δηλ. φόβο για τυχόν καταχρήσεις από μέρους της τελευταίας και οδηγεί σε ανεπιεική αποτελέσματα, ενόψει της αδυναμίας προσαρμογής στα δεδομένα της κάθε περίπτωσης».
Η επαναφορά της ισόβιας κάθειρξης ως μόνης απειλούμενης ποινή είναι ατυχής και συνιστά «αδικαιολόγητη οπισθοδρόμηση, που τίποτα δεν έχει να προσφέρει στην γενική πρόληψη, εκδηλώνοντας σαφώς (όπως και με σειρά άλλων διατάξεων του νομοσχεδίου) έντονη δυσπιστία στη δικαστική εξουσία», με «δεδομένη και σε ορισμένες περιπτώσεις μη ανεκτή προσβολή της αρχής της αναλογικότητας» των ποινών.
«Βραχιολάκι»: Απαράδεκτη η στην πράξη κατάργησή του
«Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογήσει τον πλήρη αποκλεισμό εφαρμογής του θεσμού» της απόλυσης υπό τον όρο της κατ’ οίκον έκτισης της ποινής με ηλεκτρονική επιτήρηση η η βαρύτητα των κακουργημάτων για τα οποία επιδιώκεται με το νομοσχέδιο, τονίζει η ΕνΔΕ. Πρόκειται για θεσμό που «εξυπηρετεί ειδικοπροληπτικούς, αλλά ταυτόχρονα και εγγυητικούς σκοπούς, αποβλέποντας στη βελτίωση του καταδίκου και την κοινωνική του αποκατάσταση».
Επιστροφή της αντιμετώπισης νεαρών ανηλίκων στο 1950: Δεύτερη προσβολή στους δικαστές
Η επαναφορά του καθεστώτος του 1950 για την αντιμετώπιση νεαρών ενηλίκων στον προϊσχύσαντα ΠΚ/1950 «αφαιρεί από το δικαστήριο τη δυνατότητα, εκτιμώντας την προσωπικότητα και την ωριμότητα του δράστη και τις συνθήκες τέλεσης του εγκλήματος, να διατάξει τον περιορισμό σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων», τονίζει η ΕνΔΕ, «περιορίζει την ελευθερία του δικαστηρίου να επιλέξει την κατάλληλη για τη συγκεκριμένη περίπτωση κύρωση» και για μία ακόμη φορά δείχνει «μία έντονη δυσπιστία στη δικαστική κρίση», ενώ «πλήττεται και η αρχή της αναλογικότητας στο μέτρο που όλοι οι νεαροί ενήλικες αντιμετωπίζονται ενιαία χωρίς διάκριση ανάλογα με την ωριμότητά τους και την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους».
Αλιεία αλλοδαπών: Για τα μάτια του κόσμου «στοχεύει» τους Τούρκους παράνομους αλιείς
Η επαναφορά ως βαρύτατου πλημμελήματος του εγκλήματος «της αλιείας σε χωρικά ύδατα από αλλοδαπούς» αιτιολογείται με βάση την «προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από την αλόγιστη και μη ελεγχόμενη αλιεία και ως εκ τούτου η προώθηση μέτρων αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, η οποία επιδρά και στον τομέα της αλιείας», αλλά όπως λέει η ΕνΔΕ, «Οι σκέψεις αυτές της Αιτιολογικής Έκθεσης ελάχιστα πειστικές είναι. Στις πραγματικές προθέσεις του νομοθέτη είναι η αντιμετώπιση του φαινομένου της παράνομης αλιείας από Τούρκους αλιείς στην αιγιαλίτιδα ζώνη του Ελληνικού Κράτους».
Προσθέτει μάλιστα ότι το φαινόμενο «αντιμετωπίζεται και υπό το σημερινό καθεστώς με κατάλληλη εφαρμογή της νομοθεσίας για την παράνομη είσοδο αλλοδαπών στη Χώρα, χωρίς να χρειάζεται η προσφυγή σε αμφιβόλου σκοπιμότητας και ορθότητας νομοθετικές επιλογές».
ΣΥΡΙΖΑ: Να κατατεθεί το πόρισμα της Επιτροπής
Δριμεία κριτική στην κυβέρνηση για το περιεχόμενο των αλλαγών που φέρνει με το νομοσχέδιο της στον Ποινικό Κώδικα, άσκησε, μιλώντας στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή, ο τομεάρχης Δικαιοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, βουλευτής Δράμας, Θεόφιλος Ξανθόπουλος.
«Το νομοσχέδιο που φέρατε βλέπει ουσιαστικά προς το παρελθόν. Είναι σχέδιο ορφανό πατρός. Βρίσκει αντίθετη σύμπασα την επιστημονική κοινότητα. Δεν ξέρουμε τι αποφάνθηκε η Επιτροπή. Μας αγνοείτε και δεν καταθέσατε το πόρισμα της διαρκούς επιτροπής παρακολούθησης των ποινικών κωδίκων παρά τα δύο αλλεπάλληλα αιτήματά μας. Απαιτώ από το υπουργείο Δικαιοσύνης να φέρει το πόρισμα της Επιτροπής.
Είστε υποχρεωμένοι να τα φέρετε», τόνισε ο κ. Ξανθόπουλος. Και πρόσθεσε με νόημα:
«Που είναι αυτή η φιλελεύθερη ψυχή της ΝΔ που ομνύει στα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα; Το νομοσχέδιο σας σαλπίζει όπισθεν ολοταχώς. Λέτε τα ίδια πράγματα με την Ελληνική Λύση και αυτό πρέπει να σας προβληματίσει».
Ο κ. Ξανθόπουλος υπογράμμισε επίσης χαρακτηριστικά:
- Το ν/σ της κυβέρνησης δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της εγκληματικότητας. Ο κ. υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Θεοδωρικάκος μετά το Πέραμα, ζητά από τον υπουργό Δικαιοσύνης να τροποποιήσει συγκεκριμένες διατάξεις Δεν γίνεται όμως έτσι. Δεν είναι όλα ζητήματα αυστηρότητας. Είναι συνολική η αντεγκληματική πολιτική και περιλαμβάνει και την έκτιση της ποινής.
- Είναι η τρίτη αναθεώρηση που κάνετε στον Ποινικό Κώδικα. Ομως οι κώδικες δεν είναι περιοδικές εκδόσεις Αν κάτι τους διακρίνει, είναι το ενιαίο της δομής, και της λογικής που διαπερνά όλες τις διατάξεις τους.
- Ο Ποινικός Κώδικας του 2019, δεν είναι κώδικας ΣΥΡΙΖΑ. Είναι κώδικας της επιστημονικής κοινότητας τον οποίο επεξεργάστηκαν επί 10 χρόνια εγνωσμένου κύρους επιστημονικές προσωπικότητες.
