Live τώρα    
30°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
30 °C
29.4°C31.2°C
2 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
28 °C
27.2°C29.4°C
0 BF 54%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
27 °C
25.0°C27.1°C
1 BF 72%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Αίθριος καιρός
28 °C
27.8°C31.4°C
3 BF 39%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
26 °C
25.9°C25.9°C
0 BF 47%
Η Μεσόγειος το 2050;
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η Μεσόγειος το 2050;

θάλασσα
(EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ)

«Μετά την Αρκτική, η Μεσόγειος είναι η ταχύτερα υπερθερμαινόμενη περιοχή του κόσμου, 20% περισσότερο σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη»: Ο Ζακ Τεΐς, αντιπρόεδρος του Plan Bleu, του Κέντρου Περιφερειακής Δραστηριότητας του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ για Δράση στη Μεσόγειο, είναι ο επικεφαλής ομάδας συντακτών μιας σημαντικής έκθεσης με τίτλο «Η Μεσόγειος το 2050». Η δημοσιοποίησή της ενόψει της 3ης Διάσκεψης του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς, την οποία συνδιοργανώνουν Γαλλία και Κόστα Ρίκα και ξεκινά αύριο στη Νίκαια, αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον. Είναι η τρίτη φορά που το Plan Bleu, στην εκδήλωση του οποίου για τα σαράντα χρόνια δράσης του τον Ιούνιο του 2018, στο Παρίσι, είχα την τιμή με την ιδιότητα της περιφερειάρχη να μετέχω με ομιλία μου, μόνη εκπρόσωπος της Ελλάδας, εκπονεί τέτοιου είδους έκθεση. Στις 220 σελίδες της έκθεσης, που η εκπόνησή της ξεκίνησε το 2019 με αίτημα των χωρών-μελών της Σύμβασης της Βαρκελώνης, καταγράφονται η σημερινή κατάσταση αποσταθεροποίησης λόγω φυσικών καταστροφών, οι προοπτικές των μεσογειακών οικοσυστημάτων, ενώ προτείνονται μελλοντικά σενάρια.

Επιβεβαιώνεται ότι η Μεσόγειος, πέρα από μεγαλύτερος «σκουπιδότοπος» πλαστικών, είναι επίκεντρο της κλιματικής κρίσης. Πλέον η αύξηση των θερμοκρασιών θα φτάσει τους 2,3 βαθμούς Κελσίου το 2050, ενώ πριν από είκοσι χρόνια, όταν δημοσιευόταν η πρώτη έκθεση του Plan Bleu, αυτό το όριο προβλεπόταν για το 2100... Οι θαλάσσιοι καύσωνες θα πολλαπλασιάζονται, η στάθμη της θάλασσας θα αυξηθεί κατά 40 εκατοστά και η θερμοκρασία του νερού κατά 1,2 βαθμό Κελσίου. Εξαιτίας όλων αυτών αναμένονται επίσης ο μετασχηματισμός και η «τροπικοποίηση» ολόκληρου του θαλάσσιου οικοσυστήματος, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση ή τη μετανάστευση εμβληματικών ειδών και την εισβολή ξενικών σε μια θάλασσα όπου εξαιτίας της υπεραλίευσης έχουν εξαντληθεί τα τρία τέταρτα των αποθεμάτων ψαριών. «Αν δεν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές, η Μεσόγειος -ως θάλασσα και ως περιοχή- θα βρεθεί έως το 2050 σε πολύ πιο ανησυχητική κατάσταση από τη σημερινή, με τον πρόσθετο κίνδυνο να αντιμετωπίσει σειρά σοβαρών κρίσεων» σημειώνεται στα συμπεράσματα της έκθεσης, στη σελίδα 158. «Στις εσωτερικές αιτίες αυτής της κατάστασης -δημογραφικές, κοινωνικοοικονομικές, γεωπολιτικές ή κυβερνητικές- θα προστεθούν στην πραγματικότητα η ευαλωτότητα και η εξάρτηση της περιοχής από εξωτερικούς παράγοντες που δεν ελέγχει επαρκώς, όπως το κλίμα» προστίθεται.

Όμως η έκθεση δεν περιορίζεται σε διαπιστώσεις: ενόψει του 2050 καταθέτει έξι σενάρια που επεξεργάστηκαν ερευνητές από είκοσι χώρες. Από το πιο σκοτεινό, εκείνο της «ανάπτυξης με κάθε τίμημα σε μια κατακερματισμένη Μεσόγειο», ως τα πιο αισιόδοξα για «μεσογειακό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης» ή για «ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση για την πράσινη και γαλάζια μετάβαση» - το συγκεκριμένο μάλιστα αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της Διάσκεψης του ΟΗΕ στη Γαλλία με θέμα την «Επιτάχυνση της δράσης και την κινητοποίηση όλων των φορέων για τη διατήρηση και βιώσιμη χρήση του ωκεανού». Όχι τυχαία, τα πιο θετικά θεωρούνται τα λιγότερο πιθανά. Σε αντίθεση με εκείνο που επιγράφεται «αδράνεια, περιθωριοποίηση της Μεσογείου και πραγματισμός», το λεγόμενο «Business as usual» σενάριο, δηλαδή απουσία αλλαγών σε σχέση με το καταστροφικό παρόν που «οδηγεί σε παράλυση και σταδιακή παρακμή της περιοχής». «Αυτή η αδράνεια εκδηλώνεται με την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, τον κατακερματισμό των κοινωνιών, τις συγκρούσεις για την πρόσβαση στους πόρους και την περιθωριοποίηση της περιοχής στην παγκόσμια σκηνή». Πάντως ο πρόεδρος του Plan Bleu Γκιγιόμ Σεντενί προειδοποιεί: «Αν τα προβλήματα συνεχίσουν να επιδεινώνονται, δεν θα υπάρχει βιώσιμο μέλλον στη Μεσόγειο. Χρειάζονται πολύ εντονότερες ρήξεις με τις μέχρι σήμερα δημόσιες πολιτικές»...

* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., υπεύθυνη για θέματα Διεθνών Σχέσεων, Εξωτερικής Πολιτικής, Ευρωπαϊκής Ενέργειας και Περιβάλλοντος, βουλεύτρια Β2 Δυτικής Αθήνας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ