Μια τρυφερή ελληνική queer κομεντί, μια παιδική ταινία του στούντιο της Pixar, ένα αυθεντικά ανεξάρτητο φιλμ για τη μοναξιά και ένα μεξικανικό δράμα για τα όρια της συναίνεσης κυκλοφορούν, μεταξύ άλλων, αυτή την εβδομάδα, έχοντας να αντιμετωπίσουν τις εξωφρενικά υψηλές θερμοκρασίες. Προσοχή στις δύο υπέροχες επανεκδόσεις ταινιών του Χίτσκοκ και του Μουρνάου
Μια queer κομεντί για την Αθήνα
Το καλοκαίρι της Κάρμεν **1/2
Σκηνοθεσία: Ζαχαρίας Μαυροειδής
Πρωταγωνιστούν: Γιώργος Τσιαντούλας, Αντρέας Λαμπρόπουλος, Νικόλας Μίχας
Ο Δημοσθένης προσφέρεται να βοηθήσει τον κολλητό του Νικήτα στις καλλιτεχνικές του φιλοδοξίες. Στόχος είναι η δημιουργία ενός κινηματογραφικού πρότζεκτ που θα αφηγείται τα γεγονότα του καλοκαιριού όπου ο Δημοσθένης γνώρισε την Κάρμεν, μια σκυλίτσα που ανήκε στον πρώην του, αλλά τελικά την κράτησε ο ίδιος. Ο Νικήτας χρωστάει και σ’ έναν παραγωγό ένα προσχέδιο σεναρίου για μια ταινία χαμηλού προϋπολογισμού που θα αποτυπώνει το ελληνικό καλοκαίρι. Οι δύο φίλοι από τα χρόνια της σχολής υποκριτικής αράζουν στους βράχους στα Λιμανάκια Βουλιαγμένης και κουβεντιάζουν. Εκεί θα ανασύρουν αναμνήσεις από χωρισμούς, εφήμερους έρωτες, χαρές και ματαιώσεις στο κλεινόν άστυ.
Λίγα χρόνια μετά τον υπέροχο «Απόστρατο» (εάν δεν το έχετε δει, κάντε ένα δώρο στον εαυτό σας και αναζητήστε το) ο Ζαχαρίας Μαυροειδής επιστρέφει με μια νεανική gay κομεντί με διάκοσμο το καλοκαίρι στην Αθήνα. Καταγράφει με ρεαλιστική ματιά την αδιόρατη συμπόνια και τη βαθιά κατανόηση μεταξύ φίλων, την καθημερινότητα των queer χαρακτήρων στα πιο γνωστά στέκια της πόλης, τις μικρές παρεξηγήσεις και τα απομεινάρια που αφήνουν οι χαλαρές καλοκαιρινές ερωτικές γνωριμίες, και ταυτόχρονα σκηνοθετεί την «ταινία μέσα στην ταινία». Ο σκηνοθέτης χρειαζόταν να αποσπάσει πιο δυνατές ερμηνείες προκειμένου οι αγωνίες των χαρακτήρων του να πείθουν περισσότερο και ο ψυχισμός τους να μοιάζει πιο ολοκληρωμένος. Γιατί είναι φανερό ότι η χαριτωμένη διάθεση και η φωτογενής ανεμελιά είναι παραταγμένες για να καλύψουν την έλλειψη σεναριακών ευρημάτων και να μας αποπλανήσουν ώστε να προσπεράσουμε τις αδυναμίες στην αφήγηση.
Οσο γλυκό και αγαπησιάρικο κι αν είναι το «Καλοκαίρι της Κάρμεν», με λίγο καλύτερες ερμηνείες και μια προσεκτικότερη διαχείριση της ιστορίας είναι βέβαιο ότι το θα μνημονεύαμε στο μέλλον για πολλά από τα επόμενα καλοκαίρια.
Η Pixar μας παίρνει τα μυαλά
Τα μυαλά που κουβαλάς 2 (Inside Out 2) ***1/2
Animation
Σκηνοθεσία: Κέλσι Μαν
Εξακολουθεί να μεγαλουργεί στο σκίτσο η Pixar, στη συνέχεια μιας από τις πιο ευρηματικές της ιστορίες. Οι αντικρουόμενες φωνούλες μέσα στα κεντρικά γραφεία διαχείρισης και λήψης αποφάσεων στον εγκέφαλο της Ράιλι πλέον μπορούν να συνεννοηθούν και να αντιμετωπίσουν τα πάντα. Μέχρι που έρχεται ένα νέο συναίσθημα, το οποίο θέλει να εκφραστεί στο συνειδητό, το Άγχος. Τα χρόνια της εφηβείας φέρνουν Ανησυχία, Αμηχανία, Ζήλια αλλά και Ανία για τα πάντα. Το μυαλό που κουβαλάει η ηρωίδα μεγάλωσε, δεν έχει μόνο τη Χαρά, τη Λύπη και τον Φόβο να διαχειριστεί. Μια δαιμόνια έκρηξη χρωμάτων και μια πανδαισία από ψυχεδελικούς διαδρόμους και φανταχτερούς θαλάμους μας παρασύρουν σε έναν ονειρόκοσμο που έχει δημιουργηθεί με κόπο και καλλιτεχνικό όραμα. Το χειριστήριο συναισθημάτων αυτή τη φορά μας οδηγεί στον δύσβατο δρόμο της ενηλικίωσης, σε μια μαγική ιστορία που αναπόφευκτα δεν έχει την αίσθηση της καινοτομίας της πρώτης ταινίας, αλλά κάνει άριστη δουλειά στο να παραμείνει πιστή στον ίδιο ρυθμό και στο αναπάντεχο σύμπαν που μας παρέσυρε.
Μπορεί να μην διαθέτει την τεράστια συναισθηματική δύναμη του πρωτότυπου, αλλά έχει αρκετές συγκινητικές στιγμές, ενώ είναι οπτικά άκρως απολαυστικό και τόσο οξυδερκές και τρυφερό που είναι άδικο να την κατηγοριοποιήσεις ως παιδική ταινία.
Δόξα και τιμή στον Καουρισμάκι
Φρίμοντ (Fremont) ***
Σκηνοθεσία: Μπαμπάκ Τζαλαλί
Πρωταγωνιστούν: Αναΐτα Ζάλι Γουάντα, Γκρεγκ Τέρκινγκτον, Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ
Μια υπάλληλος σε ένα κινεζικό εργοστάσιο που παρασκευάζει τα περίφημα fortune cookies, η οποία έχει υπηρετήσει στο παρελθόν ως διερμηνέας στον αμερικανικό στρατό, προσπαθεί να προσαρμοστεί στη νέα της ζωή. Μέχρι που μια στιγμή αποφασίζει να στείλει στον έξω κόσμο ένα δικό της μήνυμα μέσω ενός μπισκότου, αναγράφοντας το τηλέφωνό της για να ζητήσει βοήθεια να πραγματοποιήσει το όνειρό της.
Στο ανεξάρτητο, χειροποίητο και μινιμαλιστικό «Φρίμοντ» βλέπουμε μια κοπέλα που δεν βρίσκει κανένα λόγο να επικοινωνεί με τους γύρω της, μέχρι που ένας ψυχολόγος θα φέρει χρώμα και ελπίδα στην γκρίζα καθημερινότητά της. Τα εξπρεσιονιστικά ιντερλούδια -σκιές που αναμειγνύονται σε έναν τοίχο σκάλας, μια υδρόγειος σφαίρα που περιστρέφεται με θολή ταχύτητα- αποτυπώνουν την αλλόκοτη φύση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ των εκτοπισμένων και των αποπροσανατολισμένων. Οι επιρροές, σαν τον βήχα και τον έρωτα, δεν κρύβονται και ο ιρανικής καταγωγής Μπαμπάκ Τζαλαλί αγαπάει με πάθος το σινεμά του Άκι Καουρισμάκι. Υιοθετεί, λοιπόν, τη λιτή φόρμα αφήγησης του τρομερού Φινλανδού και τη μεταγγίζει σε μια σύγχρονη ανάγνωση των μη φωτογενών αμερικανικών προαστίων μέσα από την τρυφερή ροκ ματιά ενός Τζιμ Τζάρμους.
Το «Φρίμοντ» είναι μια ακουστική μπαλάντα για μελαγχολικές ψυχές σε έναν κόσμο απόκληρων και μοναχικών, που κοιτάζουν στοχαστικά το κενό της ύπαρξής τους μέχρι να βρουν κάπου όπου θέλουν να ανήκουν, και χωρίς να βουτάνε στην αυτολύπηση είναι ικανοί για συμπόνια και συναισθηματική μεταστροφή.
Το όχι σημαίνει όχι
Ο κακός ηθοποιός (Un actor malo) **
Σκηνοθεσία: Χόρχε Σούτσι
Πρωταγωνιστούν: Φιόνα Παλόμο, Αλφόνσο Ντοσάλ, Κάρλα Κορονάντο
Η πρωταγωνίστρια μιας ταινίας, η Σάντρα, κατηγορεί τον συμπρωταγωνιστή της Ντανιέλ ότι στη διάρκεια των γυρισμάτων μιας ερωτικής σκηνής την κακοποίησε σεξουαλικά εκμεταλλευόμενος τη στιγμή. Η Σάντρα αποφασίζει να τον καταγγείλει, ενώ ταυτόχρονα οι άνθρωποι της παραγωγής παλεύουν να μην διαρρεύσει το σκάνδαλο.
Το δράμα του Μεξικανού σκηνοθέτη Χόρχε Σούτσι εξετάζει το όρια της συναίνεσης και το πόσο εύκολα καταπατούνται όταν η υποκριτική επιβάλλει τη σωματική οικειότητα. Η παράξενη υπόθεση μεταξύ των δύο συναδέλφων ξεκινάει μια ημέρα πριν από το γύρισμα, όταν μια βοηθός ρίχνει την ιδέα οι δυο ηθοποιοί να κάνουν σεξ στην πραγματικότητα για να είναι πιο αληθοφανής η σκηνή. Η ταινία εξελίσσεται στο παρασκήνιο των γυρισμάτων, όπου οι άνθρωποι του συνεργείου, ο σκηνοθέτης και, φυσικά, οι δικηγόροι που καλούνται στον χώρο των γυρισμάτων ψάχνουν να βρουν τι πραγματικά συνέβη στο γύρισμα της ερωτικής σκηνής και αν ο ηθοποιός όντως κακοποίησε σεξουαλικά τη συμπρωταγωνίστριά του.
Ο σκηνοθέτης έχει εμπνευστεί από τη διαβόητη πλέον υπόθεση της Μαρία Σνάιντερ, η οποία δήλωσε ότι έζησε μια ανάλογα τραυματική εμπειρία στα γυρίσματα της ταινίας «Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι», όταν υποτίθεται πως ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι και ο Μάρλον Μπράντο παραβίασαν τα όρια ανοχής της ηθοποιού στο όνομα της αναζήτησης του ρεαλισμού στην έκφραση. Ο Χ. Σούτσι φαντάζεται πώς θα μπορούσε να αντιδράσει μια νέα Σνάιντερ σήμερα, την εποχή μετά το MeToo, αν έβρισκε το θάρρος να μιλήσει. Μπορεί να μην καταφέρνει να φτιάξει το συμπαγές δράμα διαλόγων που θα άρμοζε στο θέμα, αλλά καταφέρνει να βάζει στο μικροσκόπιο τις συνήθεις αμφιβολίες («γιατί δεν φώναξε;») και το άγχος του δράστη που, παρασυρόμενος από την αλαζονεία του τη στιγμή που η καριέρα του αρχίζει να απογειώνεται, κάνει κάτι εγκληματικό, προτού πανικοβληθεί μπροστά στο ενδεχόμενο της καταστροφής της καριέρας του. Τα ηθικά όρια και το όπλο της ηθοποιίας (όπως υπογραμμίζει ο αμφίσημος τίτλος) απέναντι στη διερεύνηση ενός βιασμού εξετάζονται ικανοποιητικά, όμως στο φινάλε ο σκηνοθέτης δεν έχει αποφασίσει αν θέλει να τιμωρήσει ή να θυματοποιήσει τον κεντρικό χαρακτήρα και το μπέρδεμα στις προθέσεις του καθιστά το αποτέλεσμα ανολοκλήρωτο.
Οπου ακούς πολλές ιστορίες αργεί να ξημερώσει
Παριζιάνικες ιστορίες (Paradis Paris) **
Σκηνοθεσία: Μαριάν Σατραπί
Πρωταγωνιστούν: Μόνικα Μπελούτσι, Ρόσι ντε Πάλμα, Εντουάρντο Νοριέγκα, Ροσντί Ζεμ
Διαφορετικές ιστορίες ανθρώπων που έρχονται αντιμέτωποι με τον θάνατο, πάντα με φόντο το Παρίσι. Μια πρώην σταρ της όπερας γίνεται έξαλλη όταν ο Τύπος ανακοινώνει λανθασμένα τον θάνατό της, κυρίως γιατί δεν έχει τους φόρους τιμής που θα περίμενε. Ένας επαγγελματίας κασκαντέρ τρέμει μπροστά στην ιδέα του θανάτου, παρόλο που τον αψηφά συνεχώς στη δουλειά του. Το κάπνισμα σκοτώνει, αλλά μια φανατική καπνίστρια την ημέρα των γενεθλίων της δίνει μια υπόσχεση στον Θεό. Μια καταθλιπτική έφηβη που αποπειράται να αυτοκτονήσει πέφτει θύμα απαγωγής από έναν τύπο που σύντομα μετανιώνει για το ατόπημά του. Ο παρουσιαστής μιας τηλεοπτικής εκπομπής εγκλημάτων καταρρέει όταν έρχεται αντιμέτωπος με τη θνητότητά του.
Μια σύναψη από μικρές ιστορίες ανεκδοτολογικού χαρακτήρα σε μια σπονδυλωτή ταινία από τη Μαριάν Σατραπί, η οποία προσπαθεί να επανέλθει στις γαλλόφωνες δόξες του «Κοτόπουλου με δαμάσκηνα» και του «Persepolis» μετά από μερικές αποτυχημένες αγγλόφωνες ταινίες που δεν της έδωσαν το εισιτήριο για το Χόλιγουντ, το οποίο τόσο ήθελε. Τα επεισόδια κυμαίνονται από το χαριτωμένο στο ανιαρό, χωρίς εκπλήξεις και με μια ελαφρότητα που γίνεται αυτοθαυμαζόμενο συστατικό και όχι αφηγηματικό εργαλείο.
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΕΙΣ
Ο τελευταίος των ανθρώπων (Der lestze mann) ****
Σκηνοθεσία: Φρίντριχ Βίλχελμ Μουρνάου
Πρωταγωνιστούν: Εμίλ Γιάνινγκς, Μαξ Χίλερ, Έμιλι Κερτζ
Ενας ηλικιωμένος θυρωρός αναγκάζεται να αντιμετωπίσει την περιφρόνηση του περίγυρου και της κοινωνίας μετά την απώλεια της θέσης του στο πολυτελές ξενοδοχείο στο οποίο εργαζόταν. Ο υπεύθυνος προσωπικού κρίνει ότι ο υπάλληλος έχει γεράσει και πως δεν κάνει καλό στο ίματζ του ξενοδοχείου, με αποτέλεσμα να τον στείλει να εργαστεί στις τουαλέτες.
Ενα από τα αριστουργήματα του βωβού σινεμά διά χειρός του πρωτοπόρου Γερμανού Φρίντριχ Μουρνάου («Νοσφεράτου»), που επανακυκλοφορεί στην επέτειο των 100 χρόνων του. Υπόδειγμα εξπρεσιονιστικής αισθητικής και με σαφές ταξικό σχόλιο ως προς τις ανισότητες στην εργατική τάξη, σε μια «νεορεαλιστική» ιστορία, πολλά χρόνια προτού ο όρος υπάρξει έστω ως ιδέα. Ο Μουρνάου απευθύνεται έμμεσα στη συνείδηση του θεατή και φτιάχνει ένα παραμύθι με πλασματικά χαρούμενο φινάλε.
Η θηλιά (The rope) ****
Σκηνοθεσία: Αλφρεντ Χίτσκοκ
Πρωταγωνιστούν: Τζέιμς Στιούαρτ, Φάρλεϊ Γκρέιντζερ, Τζον Νταλ
Δύο μεγαλοαστοί νεαροί δολοφονούν έναν πρώην συμφοιτητή τους στο διαμέρισμά τους στο Μανχάταν, στο πλαίσιο ενός διαταραγμένου και ναρκισσιστικού πειράματος να αποδείξουν ότι υπάρχει το «τέλειο έγκλημα». Επιχειρούν, μάλιστα, να το γιορτάσουν στον ίδιο χώρο με ένα δείπνο, που όμως δεν θα πάει βάσει σχεδίου.
Το κλειστοφοβικό αριστούργημα του Άλφρεντ Χίτσκοκ διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου μέσα στο διαμέρισμα. Η «Θηλιά» είναι μια από τις πιο δεξιοτεχνικά γυρισμένες ταινίες του Χιτς, καθώς αποτελείται από ένα ογδοντάλεπτο μονοπλάνο. Επειδή το 1948 δεν υπήρχε ψηφιακή τεχνολογία και το cut ήταν απαραίτητο για να αλλάξει η μπομπίνα του φιλμ, η κάμερα περνάει από μια σκιά κάθε 20 λεπτά περίπου, κάτι που κάνει τη βιρτουοζιτέ του Χίτσκοκ να δείχνει ακόμα πιο ταχυδακτυλουργική. Επίσης, ήταν μια από τις πρώτες ταινίες του αμερικανικού κινηματογράφου με εμφανείς τις ομοφυλοφιλικές νύξεις για τους χαρακτήρες. Σπουδαία δημιουργία, με τον δείκτη του σασπένς στα ύψη μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο.
