Πρέπει κάποιος να γνωρίζει τον σπουδαίο ιρανικό κινηματογράφο, που κατορθώνει να ανθεί μέσα σε ένα απολύτως τυραννικό καθεστώς γεμάτο απαγορεύσεις, με τους συντελεστές του να ρισκάρουν κυριολεκτικά τη ζωή τους καθημερινά προκειμένου να τον κρατούν όρθιο και ζωντανό. Αλλά να γνωρίζει επίσης το έργο τού διεθνώς καταξιωμένου σκηνοθέτη Αμίρ Ρεζά Κουεστανί για να κατανοήσει σε βάθος τη σημασία του έργου του με τον συμβολικό τίτλο «Τυφλός δρομέας», που παρουσιάστηκε στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Η υπόθεση: Ένας άντρας και μια γυναίκα από το Ιράν, ζευγάρι στη ζωή, σχεδιάζουν την απόδρασή τους από τη χώρα και προπονούνται στο τρέξιμο. Σκοπεύουν να διαφύγουν στην Αγγλία μέσα από το τούνελ της Μάγχης, καλύπτοντας τα 27 χιλιόμετρά του τη μόνη στιγμή που θα ήταν αυτό εφικτό, στις πέντε ώρες που μεσολαβούν ανάμεσα στο τελευταίο βραδινό τρένο και στην αναχώρηση του πρώτου πρωινού. Αλλά η προπόνησή τους με στόχο μια καλύτερη ζωή θα διακοπεί από τη σύλληψη και φυλάκιση της γυναίκας μια εβδομάδα πριν ξεκινήσουν.
Το έργο, όπως ασφαλώς καταλαβαίνει ο αναγνώστης, δεν είναι ρεαλιστικό με την τρέχουσα έννοια του όρου, ανήκει περισσότερο στο είδος του ποιητικού ρεαλισμού. «Πλάθει» το ίδιο τον εαυτό του όσο εξελίσσεται, με αυτοφυή, δικά του υλικά τη φαντασία και το όνειρο. Απολύτως ρεαλιστικός είναι, βέβαια, ο περιρρέων χώρος του τυραννικού καθεστώτος της χώρας. Σε εμάς τους μεγαλύτερους που έχουμε ζήσει «στο πετσί μας» την πρώτη και τη δεύτερη Χούντα των συνταγματαρχών για μια ολόκληρη επταετία -ανοίγω μια παρένθεση- αυτές οι καταστάσεις καταπίεσης και σκοταδισμού δεν είναι διόλου άγνωστες, έστω και αν η μνήμη τις αποχρωματίζει. Αλλά οι μεταγενέστεροι δεν γνωρίζουν και πρέπει συνεχώς να τους υπενθυμίζουμε τα έργα και τις ημέρες των Απριλιανών, που είχαν επιβάλει ένα καθεστώς ακλόνητο φαινομενικά, το οποίο κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος με ένα μόνο «φύσημα» των Αμερικανών, αφού πρώτα εκτέλεσε τη δοσμένη αποστολή του φέρνοντας με τον απολύτως ψευδή πατριωτισμό του την καταστροφή της Κύπρου. Θέλω με λίγα λόγια να πω ότι η Κύπρος δεν καταστράφηκε επειδή ήταν αδέσμευτη, όπως διαδίδει μια αδίστακτη, πανούργα φαιά προπαγάνδα, αλλά επειδή ήταν και είναι δέσμια η Ελλάδα. Κλείνω εδώ την παρένθεση.
Ο άντρας γράφει στο Instagram του ότι ο ίδιος και η γυναίκα του, που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη φυλακή ως πολιτική κρατούμενη, έχουν υποσχεθεί ο ένας στον άλλον να τρέχουν κάθε βράδυ πλάι στον τοίχο της φυλακής όπου κρατείται η γυναίκα, καθένας από τη δική του πλευρά. Πρόκειται για αγώνα δρόμου από τις δύο πλευρές ενός τοίχου που χώρισε τις ζωές δύο αγαπημένων ανθρώπων, μέσα στην τεράστια φυλακή που είναι το Ιράν. Η ιστορία αυτής της προπόνησης για μια συμβολική «σκυταλοδρομία» μεγάλων αποστάσεων από τη μια και από την άλλη πλευρά του αόρατου σε εμάς αλλά υπαρκτού τοίχου γίνεται για τον συγγραφέα και σκηνοθέτη αφετηρία του προβληματισμού γύρω από την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του και μοναδική ευκαιρία να μιλήσει γι’ αυτήν στον έξω κόσμο, μεταφέροντας ένα μήνυμα αντίστασης γραμμένο στην παγκόσμια γλώσσα του θεάτρου. Και το κάνει πολύ καλά. Βλέπουμε τον άντρα και τη γυναίκα στον πραγματικό και συμβολικό συνάμα αγώνα τους και ήδη ξέρουμε ότι ο αγώνας τους δεν θα πάει χαμένος, ασχέτως του συγκεκριμένου αποτελέσματος. Με τους θαυμάσιους, υποβλητικούς, λιτούς ηθοποιούς εσωτερικού παλμού Μοχάμεντ Ρεζά Χοσεϊνζαντέχ και Αϊνάζ Αζαρούς. Μια έξοχα δοσμένη ποιητική αλληγορία για τη σύγχρονη ζωή, τη μοίρα των προσφύγων και τη γυναικεία καταπίεση στο Ιράν.
