Το μήνυμα πως δεν υπάρχει κανένας λόγος για να παραιτηθεί από την ευρωομάδα της Ν.Δ. στέλνει προς κάθε κατεύθυνση, με συνέντευξή του στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, ο Γ. Κύρτσος. Θεωρεί ότι η προσπάθεια του κυβερνητικού εκπροσώπου να του χρεώσει σκοτεινά κίνητρα, λόγω της δημόσιας κριτικής που ασκεί, αποτελεί ομολογία πολιτικής αδυναμίας και συμπληρώνει με νόημα: «αλίμονο εάν φτάσουμε στο σημείο σε μια παράταξη που διαφημίζει τον φιλελευθερισμό της να κυνηγάμε ο ένας τον άλλον για τις απόψεις του». Ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. θεωρεί βάσιμη την κριτική που ασκείται στα ΜΜΕ και τους λειτουργούς τους υπογραμμίζοντας ότι «τα προβλήματα που δημιουργούνται από τις σχέσεις επιχειρηματικών συμφερόντων, ΜΜΕ και εκτελεστικής εξουσίας είναι το τίμημα που πληρώνουμε για τον πλουραλισμό».
Κύριε Κύρτσο, σχεδόν σε καθημερινή βάση, προβαίνετε σε επικριτικές τοποθετήσεις για μια σειρά κυβερνητικών χειρισμών και παραλείψεων. Ταυτόχρονα καταθέτετε και τις αντίστοιχες προτάσεις σας. Πώς ερμηνεύετε την επιλογή του κυβερνητικού εκπροσώπου να σας χρεώσει ιδιοτελή κίνητρα;
Νομίζω ότι η τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου ήταν ομολογία πολιτικής αδυναμίας. Αντί να απαντήσει στην επιχειρηματολογία που αναπτύσσω -σωστή ή λάθος-, βρήκε διέξοδο στην αναζήτηση κινήτρων.
Η χώρα περνάει πολυδιάστατη κρίση, υγειονομική, κοινωνική, ενεργειακή, επομένως είναι λογικό οι εκπρόσωποι του ελληνικού λαού να αναπτύσσουν δημόσιο προβληματισμό για το τι πρέπει να κάνουμε για να βγούμε από την κρίση με το λιγότερο δυνατό κοινωνικό και οικονομικό κόστος.
Θέλω να επισημάνω ότι η μέθοδος που επέλεξε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είναι κατώτερη των προσδοκιών που έχουμε από μια φιλελεύθερη - δημοκρατική κυβέρνηση σε κράτος - μέλος της Ευρωζώνης. Αφού διαβεβαιώσω ότι δεν έχω οποιαδήποτε σκοτεινά κίνητρα, διαβεβαιώνω επίσης ότι θα συνεχίσω στον δρόμο του δημόσιου προβληματισμού, των προτάσεων και, στο μέτρο του δυνατού, του δημοκρατικού διαλόγου.
Πολλοί θέτουν το ερώτημα για τους λόγους που δεν παραιτείστε από την ευρωομάδα της Ν.Δ.. Αναμένετε τη διαγραφή σας;
Δεν υπάρχει κανένας λόγος για να παραιτηθώ. Συμμετέχω στην προσπάθεια της γαλάζιας ευρωομάδας στο πλαίσιο του ΕΛΚ. Άλλωστε αυτά που λέω είναι στο πλαίσιο της εντολής που έλαβα από τους 200.000 πολίτες που με τίμησαν με τον σταυρό προτίμησής τους. Γνωρίζανε την πορεία μου στον δημόσιο βίο, τις θέσεις που υποστήριζα και εξακολουθώ να υποστηρίζω και ότι είμαι ένας άνθρωπος με το θάρρος της γνώμης του.
Το ζήτημα της διαγραφής έχει τεθεί δημοσιογραφικά και, κατά την άποψή μου, το καλλιέργησε ώς έναν βαθμό και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος με τις δηλώσεις που έκανε για εμένα και οι οποίες είναι ανοιχτές σε ερμηνεία.
Δεν θεωρώ ότι υπάρχει λόγος διαγραφής μου επειδή υποστηρίζω την αναγκαιότητα μιας πιο αποτελεσματικής αντιμετώπισης της Covid-19 για να αποτρέψουμε χιλιάδες θανάτους ή επειδή θεωρώ ότι η πρόωρη απολιγνιτοποίηση και η ανάδειξη του πανάκριβου, όπως εξελίχθηκε, φυσικού αερίου σε μεταβατικό καύσιμο συνέβαλαν στην ενεργειακή κρίση που καταπιέζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Πώς τοποθετείστε, ως πολιτικός και δημοσιογράφος, απέναντι στην αντίληψη ότι τα ιδιωτικά ΜΜΕ αποφεύγουν, με το αζημίωτο, να στηλιτεύσουν τα λάθη της κυβέρνησης; Η άσκηση δίωξης των Βαξεβάνη - Παπαδάκου ποιο μήνυμα στέλνει για το μέλλον της ερευνητικής δημοσιογραφίας;
Η σχέση των ιδιωτικών ΜΜΕ με την εκάστοτε κυβέρνηση είναι μια σύνθετη υπόθεση. Παλαιότερα την συνοψίζαμε με τον όρο "διαπλοκή". Να σας θυμίσω ότι πρωταγωνίστησα σε τέτοιου είδους συγκρούσεις πριν από μια εικοσαετία και τις παρουσίασα, μετά την αποπομπή μου από τον Ελεύθερο Τύπο, στο βιβλίο μου, το οποίο έγινε best - seller εκείνη την εποχή, «Ο κρυφός πόλεμος των εξουσιών».
Τα προβλήματα που δημιουργούνται από τις σχέσεις επιχειρηματικών συμφερόντων, ΜΜΕ και εκτελεστικής εξουσίας είναι το τίμημα που πληρώνουμε για τον πλουραλισμό, στον έναν ή τον άλλο βαθμό, των ΜΜΕ.
Γνωρίζω τις αδυναμίες του συστήματος και θεωρώ ότι η κριτική που ασκείται στα ΜΜΕ και τους λειτουργούς τους είναι σε μεγάλο βαθμό βάσιμη. Δεν θεωρώ όμως ότι το κομμουνιστικό καθεστώς της Κίνας, οι ολιγάρχες της Ρωσίας ή οι ριζοσπάστες της λατινοαμερικανικής Αριστεράς έχουν να προσφέρουν κάτι καλύτερο.
Το ότι τα σύγχρονα ΜΜΕ έχουν τις δομικές αδυναμίες που ανέφερα δεν σημαίνει ότι κάθε κυβέρνηση πρέπει να παραδίδεται στα συμφέροντα ή να περιορίζει τις επιλογές και τις δυνατότητες των πολιτικών της αντιπάλων. Το σύστημα είναι από τη φύση του προβληματικό, γι' αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να προσπαθούμε για το καλύτερο.
Αυτό που εσείς αποκαλείτε ερευνητική δημοσιογραφία του Βαξεβάνη και της Παπαδάκου υπήρξε ταυτόχρονα και δημοσιογραφία πολιτικής και κομματικής σκοπιμότητας. Σας το λέω ανοιχτά γιατί κι εγώ στο παρελθόν, ως διευθυντής και εκδότης του Ελεύθερου Τύπου, είχα κάνει ανάλογες δημοσιογραφικές «υπερβάσεις» για να εξυπηρετήσω πολιτικούς και κομματικούς σκοπούς.
Αντιτάχθηκα στη μεθοδολογία Βαξεβάνη και Παπαδάκου, έχοντας και τη σχετική επαγγελματική εμπειρία, και μπορώ να πω ότι την επικοινωνιακή και πολιτική μάχη για το σκάνδαλο της Novartis την κέρδισε, και με δική μου συμβολή, η Νέα Δημοκρατία και την έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Θα ήθελα όμως να μείνουμε εκεί. Η συνέχιση της διαμάχης σε δικαστικό επίπεδο είναι εξαιρετικά πιθανό να γίνει αντιληπτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση σαν δίωξη δημοσιογράφων ερευνητών και να προκαλέσει επικοινωνιακή και πολιτική φθορά στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Αντιλαμβάνομαι ότι η δυναμική των πραγμάτων οδήγησε μέσω Βουλής σε αυτή τη δίωξη αλλά θα πρέπει να αντιληφθεί και το λεγόμενο επιτελικό κράτος ότι κινδυνεύει να μετατρέψει τους ηττημένους της επικοινωνιακής και πολιτικής σύγκρουσης για το σκάνδαλο της Novartis σε διωκόμενους πρωταγωνιστές της ερευνητικής δημοσιογραφίας. Το επιτελείο του Μαξίμου πρέπει να είναι σε θέση να καταλάβει ορισμένες βασικές διαφορές, ακόμη και τις αποχρώσεις, σε αυτές τις σύνθετες υποθέσεις.
Έχετε καταγγείλει τον αποκλεισμό σας από την ΕΡΤ λόγω της κριτικής που ασκήσατε. Η επιστολή που στείλατε στον κ. Ζούλα έχει απαντηθεί;
Εδώ και μήνες σταμάτησαν να με καλούν σε εκπομπές της δημόσιας τηλεόρασης, με την οποία πρέπει να πω ότι είχα καλές σχέσεις δεκαετιών και την υποστήριξα δυναμικά όταν έπεσε το «μαύρο».
Υπάρχει μια αντίληψη στην κυβέρνηση ότι δεν πρέπει να ακούγονται φωνές που ορισμένοι θεωρούν «ενοχλητικές» και μπορείς να περάσεις πιο εύκολα τις απόψεις σου ελέγχοντας στο μέτρο του δυνατού, για παράδειγμα, τους καλεσμένους των τηλεοπτικών εκπομπών. Πρόκειται για λάθος στρατηγικής σημασίας. Τα κυβερνητικά στελέχη δεν πρέπει να εκπαιδεύονται στον πολιτικό μονόλογο αλλά να είναι σε θέση να περάσουν τα μηνύματα σε ανταγωνιστικές συνθήκες, όπου οι αντίπαλοί τους θα έχουν τις ίδιες ευκαιρίες. Ο μονόλογος σε αποκοιμίζει ιδεολογικά και πολιτικά, ενώ την εποχή του Διαδικτύου οι αποκλεισμοί έχουν ολοένα μικρότερη πρακτική σημασία.
Τώρα που η κυβέρνηση έχει αρχίσει να δέχεται μεγάλη πίεση από προβλήματα όπως είναι η έξαρση της πανδημίας, η ακρίβεια, η ενεργειακή κρίση, η πτώση ποιότητας της καθημερινότητας των μη προνομιούχων πολιτών, θα φανεί αν έχει στελέχη ικανά να εξηγήσουν τα προβλήματα και να πάρουν, παρά τις δυσκολίες, τον κόσμο με το μέρος της ή στελέχη τα οποία, συνηθισμένα στον μονόλογο, δεν έχουν πολλά πράγματα να πούνε την ώρα της μεγάλης δυσκολίας και θα περάσουν περίπου απαρατήρητα σε ό,τι αφορά την κοινή γνώμη.
Έστειλα επιστολή στον κ. Ζούλα διαμαρτυρόμενος για τον αποκλεισμό μου, του το υπενθυμίζω κάθε τόσο με δηλώσεις και αναρτήσεις μου, εξήγησα ότι εάν δεν ανοίξει τις πόρτες της δημόσιας τηλεόρασης σε έναν γαλάζιο ευρωβουλευτή με άποψη, θα αναφέρω τη συμπεριφορά του στους ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά προκοπή δεν είδα... Το μόνο που μου ζητήθηκε είναι μια δήλωση για τα είκοσι χρόνια της Ευρωζώνης την οποία έκανα ευχαρίστως, γιατί πάντα θέλω να συμβάλλω στο να γίνει πιο ενδιαφέρουσα η δημόσια τηλεόραση και να ανέβει η χαμηλή τηλεθέαση των ενημερωτικών εκπομπών της.
Συμμερίζεστε την εκτίμηση ότι ο πρωθυπουργός αναζητά εκλογικό παράθυρο μέσω της προαναγγελίας της αύξησης του κατώτατου μισθού και της απαλλαγής από κάθε φόρο των πτητικών και καταδυτικών επιδομάτων;
Όχι, θεωρώ την αύξηση του κατώτατου μισθού αναγκαία, γιατί ο ετήσιος πληθωρισμός βρίσκεται ήδη στο 5% με τάσεις παραπέρα αύξησης.
Υποστήριξα δημόσια ότι η ουσιαστική αύξηση του κατώτατου μισθού δεν έπρεπε να περιμένει την 1η Ιουλίου αλλά να εφαρμοστεί από 1ης Φεβρουαρίου. Η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 2% δεν βοήθησε τους εργαζόμενους, που βρίσκονται αντιμέτωποι με την ακρίβεια από τη θέρμανση μέχρι τα ράφια των σούπερ μάρκετ, και γι' αυτό πρέπει να πάμε πιο γρήγορα στην πρόσθετη αύξηση 6% που περιέγραψε ο πρωθυπουργός. Ο ίδιος αποφάσισε να επισπεύσει την αύξηση του 6% από την 1η Ιουλίου στην 1η Μαΐου.
Δεν νομίζω ότι είναι ζήτημα αλλαγής εκλογικού σχεδιασμού αλλά ενίσχυσης αυτών που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Σε ό,τι αφορά τα πτητικά και καταδυτικά επιδόματα, θεωρώ ότι έχουμε να κάνουμε με μια προσπάθεια ενίσχυσης του φρονήματος επίλεκτων μονάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Θεωρώ ότι δικαιολογημένα θα δοθεί αυτή η φοροαπαλλαγή αλλά ο αριθμός αυτών που θα ωφεληθούν είναι πολύ μικρός για να αλλάξει τον πολιτικό σχεδιασμό της κυβερνητικής ηγεσίας και να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα.
Σας προβληματίζει η προοπτική να γείρει η πλάστιγγα υπέρ των «φειδωλών» χωρών στη μεγάλη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας;
Οι λεγόμενοι «Φειδωλοί» παίζουν σε αυτή τη φάση άμυνα, δεν είναι στην επίθεση. Δεν τους κλείνει το μάτι η κυβέρνηση της Γερμανίας όπως επί Μέρκελ, ενώ ακόμη και η Ολλανδία -η οποία πρωταγωνιστεί μεταξύ των «Φειδωλών»- απέκτησε κεντροαριστερή υπουργό Οικονομικών, που δεν υποστηρίζει την ισοπεδωτική λιτότητα.
Επομένως θεωρώ ότι η προσαρμογή αυτή τη φορά θα είναι πιο ήπια και με μεγαλύτερα χρονικά περιθώρια.
Αυτό όμως δεν λύνει το πρόβλημά μας, γιατί οι βασικοί οικονομικοί δείκτες έχουν ξεφύγει. Το δημόσιο χρέος είναι στο 200% του ΑΕΠ. Το δημοσιονομικό έλλειμμα έκλεισε για δεύτερη χρονιά το 2021 στο 9% έως 10% του ΑΕΠ. Το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 30% το 2021, με τη βοήθεια και των ακριβότερων εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων. Επιστρέψαμε στο μεγάλο ασφαλιστικό έλλειμμα, παραμένουν οι ουρές ασφαλισμένων που περιμένουν τη σύνταξή τους και επανεμφανίστηκαν τα λεγόμενα δίδυμα ελλείμματα της περιόδου που προηγήθηκε της κρίσης του 2009-2010.
Δεν υπάρχει περίπτωση να λειτουργήσει αποτελεσματικά η Ευρωζώνη με τόσο μεγάλες αποκλίσεις. Επομένως έχουμε μπροστά μας μια περίοδο αναγκαίας προσαρμογής. Εάν περάσουμε από τη δυναμική ανάκαμψη του 2021 σε ικανοποιητική ανάπτυξη το 2022 και το 2023, η αναγκαία προσαρμογή θα είναι σύνθετη αλλά όχι απαραίτητα επώδυνη.
Εάν όμως σπάσει, για διάφορους λόγους, η δυναμική της οικονομίας, τότε η αναγκαία προσαρμογή θα γίνει αναγκαστική προσαρμογή με αρκετά σκληρά μέτρα. Ο εξωγενής παράγοντας θα είναι καθοριστικός για το ποιο σενάριο θα επικρατήσει. Εάν, για παράδειγμα, συνεχιστεί η ενεργειακή κρίση ή υπάρξει μια νέα περίοδος οικονομικής στασιμότητας και πολιτικής αστάθειας στην Ιταλία που θα επηρεάσει την Ευρωζώνη, τότε τα πράγματα θα γίνουν δύσκολα. Η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από μεγάλες διαρθρωτικές αδυναμίες και εξακολουθεί να είναι ο αδύναμος κρίκος της Ευρωζώνης.
