Σήμερα το Συμβούλιο της Επικρατείας θα συζητήσει τις δύο νέες προσφυγές που κατατέθηκαν, με στόχο τη σωτηρία της βυζαντινής Μέσης Οδού, με τις οποίες οι προσφεύγοντες ζητάνε την ακύρωση της απόφασης της Λίνας Μενδώνη για την έγκριση της μελέτης που αφορά την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης. Συγχρόνως αναμένεται και η απόφαση για την αίτηση αναστολής των εργασιών στον αρχαιολογικό χώρο.
Τις νέες προσφυγές κατέθεσαν τον περασμένο Σεπτέμβριο νομικά και φυσικά πρόσωπα, ανάμεσά τους η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων, ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων υπουργείου Πολιτισμού και Εποπτευόμενων από αυτό ΝΠΔΔ και δημοσίων υπηρεσιών Αττικής, Στερεάς Ελλάδας και νομών Κυκλάδων, Λέσβου, Χίου και Σάμου, Σύλλογος Έκτακτων Αρχαιολόγων, το Πανελλήνιο Σωματείο Έκτακτου Προσωπικού υπουργείου Πολιτισμού, η Κίνηση Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και οι Φωκίων Δεληγιάννης, Γιάννης Μπουτάρης, Μαρία Βλαζάκη κ.ά.
Οι νέες προσφυγές ήρθαν μετά την απόφαση της ΥΠΠΟΑ Λ. Μενδώνη να εγκρίνει μια ελλιπέστατη «μελέτη» για το έργο της απόσπασης και επανατοποθέτησης, προκειμένου να ξεκινήσει άρον - άρον ο τεμαχισμός και η απομάκρυνση του μνημείου από τον χώρο όπου αποκαλύφθηκε.
Έτσι η υπουργός Πολιτισμού διέταξε ότι «εγκρίνεται η μελέτη προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης αρχαιοτήτων», ενώ παράλληλα ζητούσε «να κατατεθούν συμπληρωματικά σχέδια επανατοποθέτησης των καταλοίπων για το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου».
Ελλιπείς οι μελέτες
Και ενώ κυβερνητικά στελέχη ορκίζονταν ότι υπάρχουν οι σχετικές μελέτες, τελικά αποδείχθηκαν ελλιπέστατες και ακόμη και η κ. Μενδώνη φρόντισε να καλύψει τα νώτα της ζητώντας:
* «Να κατατεθούν συμπληρωματικά σχέδια επανατοποθέτησης των καταλοίπων για το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου, στα οποία να περιλαμβάνονται οι χαρακτηριστικές περιοχές του Τετραπύλου, του cardo, της μαρμαρόστρωτης πλατείας και για όποια άλλη περιοχή κριθεί απαραίτητο από την αρμόδια ΕΦΑ».
* «Να συμπληρωθεί, κατά περίπτωση, η μελέτη ως προς τον τρόπο έδρασης των επανατοποθετούμενων αρχαιοτήτων, με στόχο την κατά το δυνατόν μέγιστη διατήρηση του αυθεντικού στρώματος και των υποβάσεων των αρχαιοτήτων που θα επανατοποθετηθούν».
* «Να τεκμηριωθεί η στατική επάρκεια των επανατοποθετούμενων αρχαιοτήτων».
* «Να συμπληρωθούν τα σχέδια με χαρακτηριστικές στάθμες και διαστάσεις» (ολόκληρη η υπουργική απόφαση έχει δημοσιευτεί στο efsyn.gr).
Σημείωνε, επίσης, και ότι «τα σχέδια δύνανται να αναπροσαρμοστούν λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που θα προκύψουν κατά την ανασκαφή της β′ φάσης».
Σώζεται ακόμη το μνημείο
Ως γνωστόν, πρωθυπουργός και κυβέρνηση αγνόησαν την επιστημονική κοινότητα, που αντιτάχθηκε στην καταστροφή ενός μοναδικού βυζαντινού μνημείου. Οι εργασίες του ξηλώματος της Μέσης Οδού ξεκίνησαν και η Αττικό Μετρό διαφημίζει ότι ήδη έχουν ολοκληρωθεί κατά 40%.
Ωστόσο οι δύο εμπειρογνώμονες που επισκέφθηκαν κατόπιν δικαστικής εντολής το σκάμμα της Βενιζέλου έκαναν σαφές ότι ακόμη και τώρα το μνημείο μπορεί να διασωθεί, καθώς τα κομμάτια που έφυγαν δεν είναι καθοριστικής σημασίας για τη διατήρηση της αυθεντικότητάς του.
Κατά τη δική τους εκτίμηση μετακινήθηκε περίπου το 1/5 του συνόλου του μνημείου. Οπότε έχει μεγάλη σημασία η όποια απόφαση του ΣτΕ να βγει το συντομότερο δυνατόν και πριν η ζημιά γίνει ανεπανόρθωτη.
