Ένας από τους διακαείς πόθους του ΣΕΒ από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 ήταν ο περιορισμός των διαπραγματεύσεων στις επιχειρήσεις, η σύναψη "ατομικών συμβάσεων" εργασίας, ακόμα και η αναστολή μέρους του εργατικού δικαίου.
Με το εργασιακό νομοσχέδιο, που τιτλοφορείται “Απλοποίηση της εργατικής νομοθεσίας”, η ατζέντα του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας για μια πλήρως ευέλικτη αγορά εργασίας επιστρέφει προς υλοποίηση αναβαθμισμένη. Περιλαμβάνοντας όλες τις αναχρονιστικές απαιτήσεις και τις αποτυχημένες απόπειρες να νομοθετηθούν τις προηγούμενες τρεις δεκαετίες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το μακρινό 2006 ο τότε πρόεδρος του ΣΕΒ Οδ. Κυριακόπουλος ζητούσε επιμόνως από την κυβέρνηση Καραμανλή, αλλά και μέσω του Εθνικού Συμβουλίου Απασχόλησης, όπου συμμετείχε η ΓΣΕΕ, να συναινέσουν στα περίφημα “Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης”. Η πρόταση περιλάμβανε “ευέλικτο ωράριο εργασίας”, χαμηλότερες αμοιβές “κατώτερες του κατώτατου μισθού” και “πιο εύκολες απολύσεις” στις περιοχές με υψηλή ανεργία.
Με άλλα λόγια ο ΣΕΒ ζητούσε πριν από 14 χρόνια, με πρόσχημα την υψηλή (τοπική τότε) ανεργία, “έκτακτα μέτρα”: αναστολή της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας που ορίζει τον κατώτατο μισθό, ελαστικό οκτάωρο, που άλλοτε θα γίνεται δεκάωρο ή δωδεκάωρο ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης, και αναστολή της εργατικής νομοθεσίας και των προστατευτικών διατάξεων που διέπουν τις απολύσεις.
Ανάπτυξη με φθηνή εργασία
Οι προτάσεις του ΣΕΒ όλα αυτά τα χρόνια συντηρούνται και εμφανίζονται με το ίδιο περιεχόμενο, αλλά με διαφορετικούς τίτλους. Έτσι τα περίφημα “Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης” έδωσαν τη θέση τους μετά το 2010 στις “Ειδικές Οικονομικές Ζώνες”. Διατηρώντας όλες τις εργασιακές ανατροπές που προαναφέραμε, το σχέδιο των βιομηχάνων βαφτίστηκε “αναπτυξιακό”.
Η δε οικονομική ανάκαμψη (εν μέσω Μνημονίων) προϋποθέτει τη μετατροπή όλης της χώρας σε “Ειδική Οικονομική Ζώνη” φθηνής εργασίας.
Η αναστολή των συμβάσεων
Με το εργασιακό νομοσχέδιο η σκυτάλη πέρασε από τον Γ. Βρούτση στον Κ. Χατζηδάκη και στο νομοσχέδιο για τα εργασιακά, το οποίο ορίζεται ως “προαπαιτούμενο” για την εκταμίευση των πόρων από το ταμείο ανάκαμψης (και για να κλείσει η αξιολόγηση του Μαΐου), “κουμπώνει” με τα διαχρονικά αιτήματα του ΣΕΒ.
Με βάση τις μέχρι τώρα επιλεκτικές διαρροές του υπουργείου Εργασίας και τις διαδοχικές επικοινωνιακές παρεμβάσεις του κ. Χατζηδάκη, η μετατροπή του οκταώρου σε δεκάωρο και οι ατομικές συμβάσεις εργασίας συνδέονται με τη “λειτουργική αποκαθήλωση” των συνδικάτων και τον αποκλεισμό τους από την υπογραφή συλλογικής σύμβασης.
Και αυτό καθώς με συγκεκριμένη διάταξη καταργείται η παράγραφος 4 του άρθρου 2 του Νόμου 1876/1990, γνωστού και ως συνδικαλιστικού νόμου, περιορίζοντας σημαντικά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του «συνδικαλίζεσθαι».
Όπως εκτιμούν νομικοί κύκλοι, αν η ικανότητα για συλλογικές διαπραγματεύσεις συνδεθεί με διοικητικές και «γραφειοκρατικού» τύπου διαδικασίες, όπως, για παράδειγμα, η υποχρέωση των οργανώσεων να υποβάλλουν οικονομικές καταστάσεις προκειμένου να εγγραφούν στο μητρώο, "ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποκλειστούν συνδικαλιστικές οργανώσεις από το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης".
Μαζικές απολύσεις
Αν όμως οι διαδοχικές ανατροπές στο οκτάωρο, τις διαπραγματεύσεις και τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας ακούγονται -και είναι- εμβληματικές αντεργατικές παρεμβάσεις, ο υπουργός Εργασίας, με ρύθμιση που στοχευμένα αποκρύπτει, αλλάζει τα πάντα στις αποζημιώσεις απόλυσης των εργαζομένων απελευθερώνοντας ουσιαστικά τις απολύσεις.
Στην πρόσφατη αποκάλυψη της ΑΥΓΗΣ ότι με συγκεκριμένη διάταξη οι καταχρηστικές απολύσεις δεν θα έχουν ουσιαστικά καμία διοικητική και οικονομική επίπτωση για τις επιχειρήσεις και τους εργοδότες ο κ. Χατζηδάκης ουσιαστικά σιώπησε. Και περιορίστηκε να δηλώσει ότι “σε περιπτώσεις που υπάρχει ένταση μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου μελετούμε και θα κάνουμε αυτό που γίνεται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες... Το εργασιακό νομοσχέδιο δεν έχει κλείσει”.
Με τη νέα διάταξη για τις απολύσεις προβλέπεται απλώς «έξτρα» αποζημίωση μερικών επιπλέον μισθών στον εργαζόμενο στην περίπτωση καταχρηστικής απόλυσης.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο εργοδότης, ακόμα και αν απέλυσε παράνομα τον εργαζόμενο της επιχείρησης, δεν θα έχει την υποχρέωση επαναπρόσληψης, αλλά θα μπορεί να δώσει ορισμένους μισθούς, ως αστική ποινή και μόνο αν τα οικονομικά της επιχείρησης το επιτρέπουν!
Ουσιαστικά με τη συγκεκριμένη διάταξη έρχεται η απόλυτη απελευθέρωση των απολύσεων, που σε συνθήκες πανδημίας λύνει τα χέρια των εργοδοτών, ώστε να μπορούν να απολύσουν όποιον θέλουν, όποτε θέλουν!
Κυρώσεις που οδηγούν σε lock out
Οι παρεμβάσεις που προβλέπονται στο νομοσχέδιο αλλάζουν τα πάντα γύρω από τη λειτουργία των συνδικάτων περιορίζοντας σημαντικά ακόμα και το δικαίωμα να κηρύσσουν και να πραγματοποιούν απεργιακές κινητοποιήσεις.
Και εδώ το διαχρονικό αίτημα του ΣΕΒ για επαναφορά του lock out (σ.σ.: εργοδοτική ανταπεργία) έρχεται με τη μορφή κυρώσεων δημιουργώντας νέα προσκόμματα σε μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις, καθώς με συγκεκριμένες διατάξεις οι συνδικαλιστές που θα εμποδίζουν την είσοδο απεργοσπαστών κατά τη διάρκεια απεργίας θα αντιμετωπίζουν την απειλή της απόλυσης και δεν θα έχουν καμία προστασία λόγω της συνδικαλιστικής τους ιδιότητας.
