Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
Ακρίβεια / Υπάρχει διέξοδος στη στεγαστική κρίση; 
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ακρίβεια / Υπάρχει διέξοδος στη στεγαστική κρίση; 

ENOIKIO

Δεν υπάρχει περίπτωση σε μια παρέα νέων να μην προκύψει στη συζήτηση το θέμα της στέγης. Ιστορίες τρέλας και παράνοιας στην αναζήτηση σπιτιού, ενοίκια ρετιρέ για ημιυπόγεια τρύπες, αγωνία και φόβος για το πώς θα βγει ο μήνας μετά την πληρωμή του ενοικίου, ακόμα και για ζευγάρια ή συγκατοίκους που μοιράζονται τα έξοδα. Αλλά και για εκείνους που έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν το δικό τους σπίτι τα πράγματα δεν είναι πιο εύκολα, αφού πλέον ένα διαμέρισμα στην Αθήνα, κέντρο και πέριξ, κοστίζει όσο κόστιζε πριν από χρόνια μια πολυτελής κατοικία με θέα θάλασσα. Είτε φοιτητής είτε 25 ετών είτε 45, η εύρεση κατοικίας, ενοικίασης ή αγοράς μοιάζει με Γολγοθά, μια κατάσταση που επιδεινώνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Όμως και για τους τυχερούς που καταφέρνουν να... βάλουν ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι τους ξεκινάει ο αγώνας της επιβίωσης.

Σύμφωνα με τη Eurostat για το 2020, ενώ για το σύνολο των κατοίκων της χώρας το ποσοστό όσων επιβαρύνονται υπερβολικά από το κόστος στέγασης είναι 33,3%, για τους ενοικιαστές ξεπερνά το 79%. Όπως καταγράφεται στην έρευνα του Eteron, στην Ελλάδα το 25,4%, δηλαδή 1,041 εκατομμύρια νοικοκυριά, νοικιάζουν σπίτι. Νοικοκυριά που, ενώ υπέστησαν πρωτοφανή μείωση των εισοδημάτων τους κατά 37% μέχρι το 2015, δεν είδαν αντίστοιχη μείωση σε ενοίκια και τιμές αγοράς. Από το 2019 έως σήμερα, η αύξηση στις τιμές αγοράς και ενοικίασης φτάνει μεσοσταθμικά έως και 32%. Η πρόσφατη αύξηση των αντικειμενικών αξιών κατά 20% στο 55% των περιοχών της χώρας, όπως και η αύξηση του κόστους κατασκευής νέων κατοικιών, ενισχύουν τη φούσκα ακινήτων, δηλαδή τα υπερτιμημένα νοίκια. Και εφόσον η πλειονότητα των νέων δυσκολεύεται ή και αδυνατεί να πληρώσει το ενοίκιο, περιορίζει τις άλλες δαπάνες.

Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς για την ενεργειακή φτώχεια, ένα στα δύο νοικοκυριά δυσκολεύεται να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες, ενώ επτά στα δέκα νοικοκυριά που δυσκολεύονται να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες έχουν μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 1.500 ευρώ. Ένα στα τρία νοικοκυριά περιόρισε βασικές ανάγκες, όπως φαγητό, φάρμακα, διασκέδαση, για να καλύψει τα ενεργειακά κόστη. Άλλωστε, μόνο για τα έξοδα στέγης δαπανάται το 40%-50% του εισοδήματος ενός νοικοκυριού.

Μέσα στον κυκεώνα της ακρίβειας και στον αγώνα δρόμου για να βγει ο μήνας, το στεγαστικό παίρνει χαρακτηριστικά μείζονος ζητήματος για το μεγάλο κομμάτι του ενεργού, εργασιακά και οικονομικά, πληθυσμού. Εκείνων δηλαδή που δουλεύουν για να πληρώνουν σπίτι, ρεύμα, νερό, σούπερ μάρκετ, μετακίνηση. Ως εκ τούτου, μετατρέπεται σε κριτήριο ψήφου. Όπως καταγράφεται σε έρευνες που διεξάγονται, η συντριπτική πλειονότητα των νέων ζητεί προτάσεις και πρόγραμμα που θα δίνει ουσιαστική απάντηση και στήριξη, δηλώνοντας πως αυτό μπορεί να κρίνει την ψήφο τους. Η κυβέρνηση έχει αρκεστεί στον ρόλο του παρατηρητή και της καταγραφής του προβλήματος. Λειτουργώντας με επικοινωνιακό κριτήριο, τον περασμένο Σεπτέμβριο με στοχευμένες διαρροές άφησε να εννοηθεί πως επίκειται σχέδιο στήριξης των νέων που αναζητούν στέγη. Δέκα σχεδόν μήνες μετά, έμειναν... τα πρωτοσέλιδα.

Απέναντι στην αδράνεια της κυβέρνησης σε ένα πρόβλημα που παίρνει διαστάσεις τσουνάμι, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. επεξεργάστηκε, με επικεφαλής τη Θεανώ Φωτίου, συγκροτημένη πρόταση που περιλαμβάνει άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα για τη στεγαστική πολιτική. Τις επόμενες ημέρες μάλιστα ο Αλ. Τσίπρας αναμένεται να την παρουσιάσει, με τη δέσμευση πως θα γίνει νόμος τις πρώτες μέρες της προοδευτικής κυβέρνησης που θα προκύψει από τις επερχόμενες κάλπες.

Βασικοί άξονες της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι:

1. Κατάργηση του Πτωχευτικού Κώδικα της Ν.Δ., αφού τα κόκκινα δάνεια έχουν αυξηθεί ραγδαία και πλέον οι πλειστηριασμοί απειλούν χιλιάδες νοικοκυριά. Ταυτόχρονα, επανέρχεται η προστασία της πρώτης κατοικίας των λαϊκών στρωμάτων και της μεσαίας τάξης με την υπαγωγή της τόσο στην εξωδικαστική όσο και στη δικαστική διαδικασία και τη δεσμευτικότητα των ρυθμίσεων για τους πιστωτές και κυρίως για τις τράπεζες, Για τα ρυθμισμένα δάνεια νοικοκυριών προτείνεται η δημιουργία ειδικού ταμείου αναδιαρθρώσεων εντός της Αναπτυξιακής Τράπεζας που θα επιχορηγεί υπό προϋποθέσεις τμήμα της ρυθμισμένης οφειλής που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει ο οφειλέτης.

2. Έλεγχος στο ανεξέλεγκτο τοπίο του Airbnb, που έχει συμβάλει τα μάλα στη φούσκα των ακινήτων, με απαγόρευση δραστηριοτήτων Airbnb στα νομικά πρόσωπα, ενώ επιτρέπεται η δραστηριότητα του Airbnb σε φυσικά πρόσωπα για δύο-τρία ακίνητα ανά ΑΦΜ. Προκρίνονται επίσης φορολογικές ελαφρύνσεις για τη μεικτή μίσθωση, 8-9 μήνες ως κατοικία ή φοιτητική κατοικία και 3-4 μήνες ως Airbnb.

3. Άμεση υποστήριξη των νέων και των νέων ζευγαριών 24-44 ετών με επιδότηση 140 ευρώ τον μήνα για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και 340 ευρώ τον μήνα για ζευγάρι με δύο παιδιά.

4. Στη λογική της ενίσχυσης της κοινωνικής κατοικίας, προτείνεται η δημιουργία τράπεζας στέγης στην οποία θα υπάγονται κενά, ανεκμετάλλευτα κτήρια του Δημοσίου, των δήμων, της Εκκλησίας και μη κερδοσκοπικών φορέων κοινωφελούς σκοπού για αγορά ή ενοικίαση. Επίσης, κενά εγκαταλελειμμένα κτήρια ιδιωτών, αλλά και κατοικίες και διαμερίσματα ιδιωτών που θα τις διαθέσουν στην τράπεζα στέγης προς ενοικίαση για 3, 5 ή 8 χρόνια. Ως κίνητρο θα προσφέρονται από το κράτος μια σειρά μέτρα, όπως φοροελαφρύνσεις, κατάργηση φόρου ενοικίου και ΕΝΦΙΑ, ενεργειακή αναβάθμιση και ενεργειακό πιστοποιητικό, εξασφάλιση καταβολής ενοικίου.

Στα υπόγεια (δεν) είναι η θέα

Δώμα σε ταράτσα με... θέα λεωφόρο, μόλις 500 ευρώ, ιδανικό για φοιτητές. Ημιυπόγειο 40 τ.μ., επιπλωμένο με πλαστικές καρέκλες και μπαουλοντίβανο, κουζίνα χωρίς ντουλάπια, ξύλινα κουφώματα, κοντά σε μετρό, στην εκπληκτική τιμή των 600 ευρώ. Πρώτος όροφος, 30 τ.μ., με μπανιέρα δίπλα στον καναπέ-κρεβάτι, χωρίς θερμοσίφωνο, χρήζει ανακαίνισης, πλησίον αγοράς, 450 ευρώ. Αυτά και πολλά άλλα κωμικοτραγικά, όπως πώληση γιαπιού εκτός σχεδίου 100.000 ευρώ, μπορεί να βρει κανείς με μια πρόχειρη αναζήτηση σε site αγγελιών. Το σαφάρι εύρεσης σπιτιού στην Αθήνα προσφέρει μια γκάμα συναισθημάτων από απόγνωση, θυμό, εκνευρισμό, αλλά και πολύ γέλιο.

Μία ομάδα νέων ανθρώπων που μοιράζονται το κοινό πρόβλημα της γενιάς τους με την κωδική ονομασία «σπίτι στην πόλη» αποφάσισε να βρεθεί διαδικτυακά και, όπως ήταν αναμενόμενο, χιλιάδες άνθρωποι τους ακολούθησαν. Η ομάδα του «Ξεσπιτόγατου» συγκεντρώνει ιστορίες τρέλας, ακραίες απαιτήσεις στις αγγελίες, ενώ πριν από δέκα μέρες έκανε και την πρώτη της ανοιχτή εκδήλωση στην πλατεία Αυδή. Παρατίθενται φωτογραφίες, αλιευμένες από την ομάδα του «Ξεσπιτόγατου» στο Facebook.

Η κρίση σε αριθμούς

* 47,8% δυσκολεύεται ή αδυνατεί να πληρώσει ενοίκιο.

* 50% των εισοδημάτων δαπανώνται μεσοσταθμικά για έξοδα στέγης.

* 77% κάνει περικοπές για να τα βγάλει πέρα.

* +32% η αύξηση σε τιμές ενοικίων και αγοράς από το 2019.

* 1 στα 2 νοικοκυριά αδυνατεί ή δυσκολεύεται να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες.

* Έως την τρίτη εβδομάδα εξαντλούνται τα εισοδήματα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL