Έχω πολλές φορές εκφράσει την πεποίθησή μου ότι η καρδιά του νεοελληνικού θεάτρου χτυπάει σήμερα στα λεγόμενα «μικρά» θέατρα» -προσωπικά προτιμώ τον τίτλο «φτωχά θέατρα»- που παράγουν πλούσιο έργο, σε πείσμα των καιρών, σε πείσμα των εχθρών και των δικών, μέσα σε χίλιες αντιξοότητες και δυσκολίες. Ένα από αυτά είναι ο συνεργατικός χώρος Θέατρο 2510 της οδού Θεμιστοκλέους 52, μια ζωντανή εστία δημιουργίας με «ψυχή» τον σκηνοθέτη, συγγραφέα και εικαστικό Ανδρέα Ζαφείρη. Αναφέρθηκα ήδη σε προηγούμενο σημείωμά μου στη δράση του χώρου με την ευκαιρία της παράστασης του έργου του Ανδρέα Ζαφείρη, σε σκηνοθεσία του ίδιου, με τον τίτλο «Ο Άγνωστος Πρίγκιπας», αφιερωμένο στη ζωή και στο έργο του εμβληματικού ταλαντούχου μουσικού και τραγουδοποιού Παύλου Σιδηρόπουλου, που υπήρξε αληθινό ίνδαλμα της γενιάς του, το νήμα της ζωής του οποίου κόπηκε απότομα και άδικα.
Επανέρχομαι σήμερα με μια άλλη παράσταση, στον ίδιο χώρο, ενός άλλου έργου του Ανδρέα Ζαφείρη, αφιερωμένου στην εμβληματική προσωπικότητα της ηθοποιού και ποιήτριας Κατερίνας Γώγου, με τον προκλητικό τίτλο «Το γαμώτο που δεν έζησα».
Για την πολλαπλά παρεξηγημένη Κατερίνα Γώγου έχουν γραφτεί πολλά. Θα προσπαθήσω να μείνω στην ουσία. Μεγαλωμένη σε ένα δύσκολο περιβάλλον, με έναν απάνθρωπα σκληρό πατέρα-αφέντη, διεκδίκησε από παιδί σχεδόν την απόλυτη ελευθερία της, για να την κατακτήσει εντέλει, αλλά με τίμημα βαρύτατο τον πρόωρο θάνατο. Στις «γλυκόπικρες» ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου των δεκαετιών ’50-’60 ξεχώριζε, παίζοντας πάντα ρόλους ενός αφελούς, καλοπροαίρετου κοριτσιού, κρύβοντας με επιμέλεια την αληθινή της φύση, μιας γυναίκας ανυπότακτης, ασυμβίβαστης, επαναστάτριας. Την πραγματική της φύση εξέφραζε στην ποίησή της, μαχόμενη αλλά όχι στρατευμένη με τη στενή έννοια του όρου, κοινωνικά ριζοσπαστική και υπαρξιακά αδιαπραγμάτευτη, που έλεγε τα πάντα με το αληθινό όνομά τους χωρίς φραγμούς, χωρίς φαρισαϊκές ψευτοευπρέπειες και χωρίς αυτολογοκρισία. Όπως ήταν φυσικό, σκανδάλισε τους μικροαστούς της εποχής και της γύρισαν την πλάτη. Ένας καλός αστός Έλληνας ποιητής και δοκιμιογράφος, ο Νίκος Φωκάς, την πρόσεξε, την ανέσυρε στην επιφάνεια και την επέβαλε με άρθρο του στην Καθημερινή. Αυτό διόλου δεν την «ημέρεψε» και εξακολούθησε να είναι το «αγρίμι στο κλουβί», εμμένοντας αδιάλλακτα στη δύσκολη, μοναχική, αντιεξουσιαστική πορεία της, μέχρι που ράγισε η καρδιά της.
Στον δύσκολο βίο της Κατερίνας αφιερώνει ο έμπειρος, χαμηλότονος συγγραφέας και σκηνοθέτης Ανδρέας Ζαφείρης το άρτιο έργο του, σε μια γραφή άμεση και ειλικρινή, ώριμη και ασκημένη, σε μια σκηνοθεσία που συνδυάζει ισόρροπα τη νηφαλιότητα με το πάθος, σε ύφος κατακτημένο ενός «μετριασμένου ρεαλισμού», με τις πολλά υποσχόμενες νεότατες, ισάξιες Έλενα Αϊβαλιώτη και Χαρά Νικολάου. Ένα δίδυμο άριστα διδαγμένο και καθοδηγημένο σκηνοθετικά, που τηρεί τις σωστές αποστάσεις από το συναίσθημα όταν πρέπει και τις καταργεί όταν χρειάζεται. Τόσο, που χαίρεσαι να τις βλέπεις στη σκηνή. Με τον εξίσου ικανό Χάρη Γεωργιάδη να χειρίζεται υποδειγματικά έναν δύσκολο, άχαρο ρόλο. Με μόνιμους αόρατους συγκάτοικους- συμπρωταγωνιστές, τον έρωτα της ελευθερίας και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Μια παράσταση και μια σκηνοθεσία ολοκληρωμένες ενός αρτιότατου έργου, καλοδουλεμένου, χωρίς κενά, που ξέρει πού πάει και πώς να φτάσει στον προορισμένο σκοπό του για να μας αφήσει, παρά το πικρό του τέλος, μια ολική αίσθηση συμπάθειας, δικαιοσύνης και αγάπης για τον άνθρωπο, με όλες τις αντιφάσεις του. Αυτός δεν είναι ο προορισμός της αληθινής Τέχνης;
