Διστακτικά και βαθιά επηρεασμένος από την ταινία έφτασα στη σκηνή της Στέγης για να παρακολουθήσω το Σπιρτόκουτο που έχει γίνει μιούζικαλ.
Από μόνη της αυτή η πρόταση δημιουργεί τις επιφυλάξεις που της αρμόζουν, μιας και όχι μόνο μεταφέρεται στη σκηνή μια εμβληματική και cult πλέον ταινία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου, όχι μόνο μεταφέρεται στη σκηνή μια ταινία που κατάφερε με κωμικοτραγικό τρόπο να περιγράψει τον ντόπιο μικροαστισμό, όχι μόνο μεταφέρεται στη σκηνή ένα έργο με γλώσσα σκληρή ωμά υβριστική και επιτηδευμένη, αλλά γίνεται και μιούζικαλ.
Η άρνησή μου βέβαια αυτή είχε ήδη καμφθεί, από τα ονόματα των συντελεστών και φυσικά την εμπλοκή του ίδιου του Οικονομίδη στο χτίσιμο και στη βάση αυτής της διασκευής, συστατικά που ανοίγουν το δρόμο της επιθυμίας να βιωθεί εκ νέου και σε μια τελείως διαφορετική συνθήκη αυτό το έργο.
Ευτυχώς, με το που κάθεσαι στη θέση, σε υποδέχεται χωρίς αυλαία το καταπληκτικό σκηνικό της Εύας Γουλάκου, που έχει αποτυπώσει με μοναδική σκηνογραφική μαεστρία απόλυτα την πολεοδομική ψυχογεωγραφία του μικροαστισμού, με ένα πιάνο στην άκρη ντυμένο με το σεμεδάκι που στοίχειωσε την παιδική μας ηλικία. Και αν ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που αναρωτιούνται το πως συμβάλει η σκηνογραφία σε μια παράσταση, μπορεί να γυρέψει αυτή την απάντηση σε αυτή εδώ τη δουλειά. Γιατί το σκηνικό δεν σε απογοητεύει ούτε όταν σε υποδέχεται, αντίθετα κερδίζει και το λειτουργικό στοίχημα της παράστασης, αφού όλα μοιάζουν σωστά τοποθετημένα στο δικό τους χώρο εκεί ακριβώς που χρειάζονται. Δεν είναι τίποτα περιττό, δεν είναι τίποτα τυχαίο. Ακόμα και η κατάματα τοποθέτηση της ορχήστρας κάτω από τις ταράτσες με τις κεραίες, συμβάλουν καθοριστικά στο να μετατρέψουν τα αυτιά μας, στους ορθούς υποδοχείς αυτού του μουσικοθεατρικού αριστουργήματος. Το σκηνικό δεν υπάρχει απλά, ούτε επιδεικνύεται αισθητικά. Το σκηνικό αυτό συμβάλει, εξελίσσει, συμπληρώνει και μοιάζει να γεννά τη σκηνική δράση ή κάνει απλά τη σκηνική δράση να το χρειάζεται.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Γιάννης Νιάρρος, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος στην «Α» / Είναι πιο δύσκολο να είναι βιώσιμο το επάγγελμα του ηθοποιού
Οι Γιάννης Νιάρρος και Αλέξανδρος Λιβιτσάνος καταπίνουν με απόλυτη δεξιοτεχνία το λιμπρέτο των Γιάννη Οικονομίδη και Δώρη Αυγερινόπουλου και γεννούν τις νότες με τις οποίες ποτίζουν τα στόματα του εξαιρετικού θιάσου, για να τον παραδώσουν στο χορογραφικό πανδαιμόνιο της Γιώτας Καλλιμάνη. Αυτός ο πολυσχιδής «παίχτης», ο Νιάρρος, σκαρώνοντας τους στίχους και σκηνοθετώντας με το απαραίτητο θάρρος και θράσος, καταφέρνει χωρίς υπερβολές να ξαναγράψει το έργο από την αρχή, να πυροδοτήσει τα περιεχόμενά του, να γεννήσει νέα και τελικά να αποδείξει ότι έχει καταπιεί όλο το πολιτικό υπόβαθρο του έργου, αναγκάζοντάς μας να το κρατήσουμε στα χέρια μας σφιχτά, υπογράφοντας ταυτόχρονα με το παρελθόν μας ως θεατές αυτή τη συνενοχή της γέννας του έργου. Είναι η ιστορία όλων μας, είναι η ιστορίας της διπλανής μας πόρτας, της καλά κλεισμένης, που ο Νιάρρος απλά τη ντύνει με μουσική και στην ανοίγει θες δε θες. Αν το έργο του Οικονομίδη ήταν η κλειδαρότρυπα του μικροαστισμού που κοιτούσες κρυφά, αυτή η σκηνοθεσία του Νιάρρου ανοίγει την πόρτα διάπλατα θες δε θες.
Ο θίασος που δημιουργήθηκε για την παράσταση σαρώνει με την υποκριτική και κινησιολογική ακρίβεια και μαεστρία του τη σκηνή, με τέτοιο τρόπο, που μετατρέπει τη σκηνή της Στέγης σε σκηνή του Μπρόντγουεϊ, εκεί ακριβώς που γεννιούνται τα μεγάλα μιούζικαλ. Δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν, αντιθέτως για πρώτη φορά ίσως υποδεικνύουν τον τρόπο να ειπωθούν οι πολύ ελληνικές ιστορίες της διπλανής πόρτας και να αναμετρηθούν με ένα είδος που δεν μας αγαπά και δεν το φροντίζουμε ιδιαίτερα. Ο θίασος αυτός ανοίγει δρόμο και κάνει μια συντονισμένη χαραγματιά στη σκηνή που θα την θυμόμαστε για καιρό, με πραγματικό σκηνικό συνοδοιπόρο την υπέροχη ορχήστρα, που έχει άρωμα μπάντας, ομάδας και προκαλεί μια σκηνική μουσική έκρηξη.
Αν έχετε δει την ταινία, ξαναδείτε τη ζωντανά αλλιώς μπροστά στα μάτια σας στην πιο χειροπιαστή εκδοχή της. Αν αποφύγατε να εντάξετε τον εαυτό σας στην ταινία τότε λόγω της κινηματογραφικής ασφάλειας, αφεθείτε στην ελεύθερη πτώση αυτής της θεατρικής διασκευής. Αν ψάχνετε για ένα σύγχρονο θεατρικό αριστούργημα απλά πηγαίνετε στο Σπιρτόκουτο σε σκηνοθεσία Γιάννη Νιάρρου.
