Συναντηθήκαμε με την Ελεωνόρα Ζουγανέλη λίγο πριν την τελευταία της πρόβα για το αφιέρωμα στον Μάνο Λοΐζο. Έφτασε στο ραντεβού μας με τη βέσπα της και μας οδήγησε σε ένα παρκάκι για να κάνουμε την κουβέντα μας και τη φωτογράφιση.
Ήταν δύσκολο να κρύψει τον ενθουσιασμό της για τον καινούργιο της δίσκο με τον Σταμάτη Κραουνάκη και τη συγκίνησή της για το αφιέρωμα στον Μάνο Λοΐζο, όπου καλείται να πει τα τραγούδια της Χαρούλας με τη Χαρούλα αυτή τη φορά στο κοινό. Μέχρι να φτάσουμε στην πλατεία άλλαξα τις ερωτήσεις μου και μέχρι να συνεννοηθεί με τον Παύλο για τη φωτογράφιση είχα προσπαθήσει να βάλω τις πρώτες λέξεις της σε μια σειρά για να αρχίσει η ιστορία. Είχα δίπλα μου μια γυναίκα. Είχα δίπλα μου μια σπουδαία ερμηνεύτρια.
Είχα δίπλα μου τα καινούργια της τραγούδια και μια ανυπομονησία να την ακούσω να μου μιλάει γι' αυτά που είναι, γι' αυτά που σκέφτεται, γι' αυτά που της συμβαίνουν. Με ένα διάπλατο χαμόγελο και μια οικειότητα σαν αυτή που σου δημιουργεί όταν είναι πάνω στη σκηνή, μου είπε: ρώτα ό,τι θες. Και οι ερωτήσεις ξεκίνησαν παρέα με τα φωτογραφικά κλικ του Παύλου Παρασκευά να συλλαμβάνουν τις χειρονομίες και τις ιδιαίτερες εκφράσεις της καθώς αφηγούταν τη δική της ιστορία. Αυτή είναι η Ελεωνόρα Ζουγανέλη.
«Τι να λέμε τώρα», ο νέος δίσκος με τον Σταμάτη Κραουνάκη, που μόλις κυκλοφόρησε. Τι λέμε τώρα;
Ήταν μια επαφή με τον Σταμάτη πολύ ουσιαστική. Είναι ένας άνθρωπος που έχει μπει πολύ έντονα στη ζωή μου. Είχα μια ανησυχία. Τον Σταμάτη τον γνωρίζω πολύ καλά ως συνθέτη αλλά δεν τον ήξερα καθόλου ως άνθρωπο. Τα τραγούδια του τα λατρεύω και μου αρέσει και η προσωπικότητα που βλέπω όλα αυτά τα χρόνια. Αλλά επειδή είμαι ένας άνθρωπος με πολύ συστολή και με τους ανθρώπους που θαυμάζω και μας έχει φέρει κοντά η ζωή για συνεργασία δεν έχω καταφέρει να αποδώσω τα μέγιστα, ενώ στην εργασία μου το έχω κάνει με πολύ ευκολία, είχα μεγάλη ανησυχία αν θα μπορέσει αυτή η συνεργασία να κυλήσει.
Σε τρόμαζε το όνομα Κραουνάκης ή το έχεις γενικά αυτό στη δουλειά σου;
Το έχω γενικά όταν βρίσκομαι με ανθρώπους που εκτιμώ και θαυμάζω. Ακόμα και τώρα με τον Γιώργο Νταλάρα, που έχουμε κάνει πολλά πράγματα 17 χρόνια τώρα, κάθε φορά που τον βλέπω για κάτι, πάλι ντρέπομαι. Οπότε, τώρα που πήγα να κάνω δίσκο ολόκληρο με τον Σταμάτη, είχα αγωνία αν θα μπορέσω να τραγουδήσω μπροστά του όπως θα ήθελα.
Το γεγονός ότι τον έχεις τραγουδήσει πολύ δεν δημιουργεί μια οικειότητα;
Ναι. Απλά φοβόμουν μήπως όταν με καλεί ο ίδιος να πω τα καινούργια του τραγούδια η συστολή μου με ακινητοποιήσει και δεν μπορέσω να αποδώσω. Αυτή η φοβία σταμάτησε στην πρώτη μας συνάντηση. Έγιναν όλα με μαγικό τρόπο. Προφανώς είναι ένας άνθρωπος που έχει εμπειρία να διαχειρίζεται ακόμα και τη συστολή. Νομίζω ότι αρχικά με συμπάθησε και μου τραβούσε κομμάτια του εαυτού μου χωρίς να το καταλαβαίνω. Πραγματικά ένιωσα οικεία μαζί του. Με πέτυχε και σε παράξενη εποχή λόγω του εγκλεισμού, οπότε είχα ανάγκη να εκφραστώ και να μοιραστώ ανησυχίες, ταιριάξαμε πολύ σε αυτό και από εκεί και πέρα το υλικό έφερε τη μαγεία. Οι στίχοι ξαφνικά άρχισαν να με ταρακουνάνε. Κατάλαβε πολύ γρήγορα τον κόσμο μου, που είναι πότε κλειστός και σκοτεινός και πότε εξωστρεφής και φωτεινός. Και μπόρεσε να τα βάλει σε τραγούδια όλα αυτά.
Νιώθω ότι είναι και μια πολιτική σου στιγμή. Τελικά ο Σταμάτης ανέδειξε και μια τέτοια πλευρά σου;
Το έκανε και αυτό με έναν τρόπο που μου φάνηκε οικείος. Αν είχα αισθανθεί ότι πάω να κάνω πολιτικό τραγούδι, μπορεί να είχα φοβηθεί ή τσιτώσει. Δεν είναι στρατευμένο το υλικό. Έχει να κάνει με την καθημερινότητα. Και έτσι το οικειοποιήθηκα. Τώρα που έχω απομακρυνθεί από το υλικό, έρχομαι αντιμέτωπη με αυτά που είπα. Είναι μια πολύ κομβική στιγμή της ζωής μου. Ο λόγος είναι θεραπευτικός. Το πιστεύω. Αυτή τη στιγμή έχω πει κάποια λόγια που, λέγε λέγε, αρχίζεις να τα πιστεύεις. Ακόμα και αν δεν ήμουν ακριβώς αυτή η προσωπικότητα, τώρα πια την αναζητώ. Θεωρώ ότι περνάω μια πολύ επαναστατική περίοδο στη ζωή μου. Γεμάτη αναταράξεις.
Αν έπρεπε να εξαφανίσεις όλα τα τραγούδια του δίσκου, ποιο θα κράταγες;
Θα κρατούσα το «Μια μέρα πρέπει».
Γιατί;
Εμπεριέχει ένα μεγάλο κομμάτι της ψυχής μου. Είναι και ρομαντικό όπως εγώ και προέρχεται από πράγματα από το παρελθόν που επίσης έχω την τάση να αναζητώ. Νοσταλγικά. Οι εικόνες που μου δημιούργησε ένιωσα ότι υπήρχαν από πάντα. Σαν να το είχα ξανακούσει. Σαν να μου θύμισε κάτι. Γι' αυτό το ξεχωρίζω.
Δισκογραφικά τραγουδάς έναν από τους μεγαλύτερους συνθέτες εν ζωή και live τα τραγούδια της Χαρούλας του Λοΐζου. Είναι τόσο μεγάλο όσο ακούγεται;
Δεν τα έχω συνδέσει μέσα μου. Η αλήθεια είναι πως η επαφή μου με τον Σταμάτη και η ουσιαστική σχέση που έχουμε αναπτύξει με κάνει να μπορώ να γειώνω τη στιγμή και νιώθω ότι ήταν ένας τρόπος να εξελιχθώ και να πάω παρακάτω. Χαίρομαι που είχα ένα χέρι και έναν καθοδηγητή τόσο τρυφερό απέναντι μου. Οπότε δεν ένιωσα ότι κουβαλάω μια τεράστια ευθύνη. Για τα τραγούδια του Λοΐζου και την αγωνία που έχω, με σώζει ότι όλα τα χρόνια της διαδρομής χαίρομαι να τραγουδάω τραγούδια άλλων. Πότε δεν λέω μόνο το δικό μου ρεπερτόριο. Έχω καταπιαστεί με πραγματικά κομβικά τραγούδια, σε στιγμές που μπορεί να μην το επέλεγε κάποιος. Θυμήθηκα πρόσφατα ότι στην πρώτη μου μεγάλη συναυλία είχα πει το «Λιναρντό» επειδή έχω μια μεγάλη αγάπη στη Χαρούλα που δεν θα το περίμενε κανείς. Δεν μπαίνω στη διαδικασία να νιώσω το βάρος ότι παίρνω το υλικό της μεγαλύτερης Ελληνίδας τραγουδίστριας και καλούμαι να το πω και με εκείνη εκεί παρούσα. Επιστρέφω τον εαυτό μου στην οικειότητα που έχω με τα τραγούδια της. Μακάρι κάποιος να επιλέξει και το δικό μου ρεπερτόριο κάποια στιγμή, να το νιώσει σημαντικό για τη ζωή του και να θέλει να το πει.
Σε καθορίζει πλέον η αγωνία της επιτυχίας;
Δεν είχα ποτέ την ικανότητα και δεν την έχω αποκτήσει να καταλάβω αν ένα τραγούδι είναι σουξέ ή αν θα αγγίξει. Θέλω τα τραγούδια μου να περνούν στον κόσμο και να τα αγαπούν. Και γιατί είναι συγκινητικό να ξέρεις πως τραγουδάνε τα δικά σου λόγια στην καθημερινότητά τους και γιατί είναι και μια τεράστια βοήθεια για μένα για να μπορώ να συνεχίζω και να γίνονται live. Για εμένα το live είναι η μεγαλύτερη χαρά της ζωής μου. Οπότε είναι πολύ υποστηρικτικό να ξέρεις ότι θα βγεις και θα πεις τραγούδια που έχουν αγαπηθεί. Οπότε, ναι, έχω την αγωνία αλλά δεν ξέρω αν έχω το χάρισμα να το αντιληφθώ. Το εύχομαι και το αναζητώ.
Μαζί με την επιτυχία έρχεται και η αναγνωρισιμότητα και η προσωπική σου ζωή δεν είναι πια τόσο ιδιωτική. Έψαλες το Πάσχα και έγινε χαμός. Πώς νιώθεις με όλο αυτό;
Θεωρώ ότι το έχω διαχειριστεί μέχρι τώρα κάπως καλά. Γιατί την αναγνωρισιμότητα τη θέλω. Μου είναι απαραίτητη. Όχι από ματαιοδοξία. Θέλω την αποδοχή. Βγαίνω, εκτίθεμαι, για να με αποδεχτούν, αλλιώς δεν υπάρχει λόγος να μπεις σε αυτή τη διαδικασία. Είναι πολύ σκληρό να είσαι σε τόσο μεγάλη έκθεση χωρίς να έχεις την επιστροφή της αγάπης και της αποδοχής. Όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε μια ισορροπία. Ναι μεν εισέβαλλαν στην προσωπική μου ζωή αλλά τόσο όσο. Τον τελευταίο καιρό έχει λίγο ξεπεράσει κάποια όρια. Δεν μου αρέσει να χρεώνω άλλους. Ψάχνω να δω πού εγώ άφησα να εννοηθεί ότι είμαι πιο διαθέσιμη. Δεν νομίζω πως οι άλλοι άλλαξαν. Κάπως εγώ έδωσα σήμα πως μπορεί να ανέχομαι τελικά τα πάντα. Είμαι λίγο αφελής. Σε σχέση με το περιστατικό το Πάσχα, δεν περίμενα ότι θα συμβεί όλο αυτό. Και τώρα ακόμα δεν το χωράει ο νους μου. Θα έπρεπε να το χωράει τελικά. Θα έπρεπε να φανταστώ ότι δεν είναι όλα καλοπροαίρετα σε αυτή τη ζωή. Το έχω υποστεί ξανά. Μόνο εγώ μπορώ να κάνω κάτι και να αλλάξει. Έπαιξε ρόλο και η τηλεόραση, συνέπεσε και με ένα άνοιγμα στην προσωπική μου ζωή με τον γάμο. Έχει αρχίσει το όνομά μου και μπαίνει σε κάτι τίτλους πιο εντυπωσιακούς από ό,τι παλαιότερα. Από τη μία το θεωρώ φυσιολογικό και από την άλλη ψάχνω να ξαναβάλω τα καινούργια όρια. Γιατί με ταλαιπωρεί. Δεν μου αρέσει.
Έχει να κάνει και με το γεγονός ότι είσαι γυναίκα; Δηλαδή αυτό που έγινε το Πάσχα θα είχε γίνει με έναν άντρα;
Δεν νομίζω. Δεν θα είχε γίνει. Ένιωσα ένοχη χωρίς να είμαι. Ένιωσα ένοχη γιατί είμαι ενοχική, απλά πραγματικά δεν ήθελα καθόλου να προκαλέσω. Δεν μου αρέσει να προκαλώ. Μου αρέσει να προκαλώ μόνο για τη δουλειά μου. Αυτό που με ενοχλεί και θέλω να διορθώσω είναι ότι έχω αρχίσει να απασχολώ για πράγματα άλλα περισσότερο από το έργο μου. Ο κόσμος δεν το γνωρίζει αλλά το να βγάλεις σήμερα μια δισκογραφική δουλειά είναι άθλος. Στεναχωριέμαι που αντί να συζητάμε το πώς το καταφέραμε συζητάμε για το τι ρούχα φοράω και αν έπρεπε να ψάλω ή όχι. Τώρα, ας πούμε, για τον Λοΐζο, δεν αισθάνομαι ότι έχει ακουστεί το ίδιο. Αν όμως με έβλεπαν να πίνω τσίπουρα με τον σύζυγό μου, θα ήταν μια είδηση που θα έπαιζε πολύ παραπάνω. Με θλίβει αυτό. Παλεύουμε πολλοί άνθρωποι να διατηρηθεί το ελληνικό τραγούδι.
Ποιο είναι το τελευταίο ωραίο πράγμα που άκουσες;
Το τραγούδι της Μαρίας Παπαγεωργίου «Κάποτε ήσουν». Μου αρέσει πολύ η Μαρία και οι επιλογές της.
Γράφεται πάλι παντού ότι θα τραγουδήσεις με την Μποφίλιου.
Ναι, το έμαθα. Δυστυχώς, δεν ισχύει.
Γιατί πιστεύεις ότι υπάρχει αυτή η σύνδεση μεταξύ σας;
Είναι λογικό. Ήμασταν δυο κορίτσια που βγήκαμε την ίδια εποχή, κινούμασταν σε παρόμοιο χώρο από κοινή δεξαμενή. Ακούστηκε ότι είμαστε δυο καλές νέες τραγουδίστριες. Εμείς συναντηθήκαμε εκεί. Παράλληλα, από αλλού άρχισε να σχηματίζεται μια γενιά ανθρώπων και κάπως έγινε αυτό που κάνουν πάντα οι άνθρωποι, να φαίνεται ότι υπάρχουν δυο ανταγωνιστικές φιγούρες. Αυτό γοητεύει τους ανθρώπους. Αν είσαι μόνη, δεν σε θαυμάζουν το ίδιο με το να υπάρχει και ένα αντίπαλο δέος. Παρ' όλο που έχουμε και ένα κοινό που είναι κοινό. Η καθεμιά πήρε τη διαδρομή της και βρήκε τον χώρο της με άλλες επιλογές και άλλα πράγματα. Πάντα για μένα η Νατάσσα είναι η κοινή μου αφετηρία. Πάντα όταν τη βλέπω χαίρομαι και μου θυμίζει την αρχή. Θα ήθελα να υπάρχουμε πάντα παράλληλα. Μου δίνει δύναμη και χαρά να ξέρω ότι συνεχίζουμε και οι δυο. Θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ με τη Νατάσσα.
Αγαπάς την πόλη αυτή;
Νιώθω ελεύθερη σε αυτή την πόλη. Είναι μια δύσκολη πόλη και σε ρυθμούς και πρακτικά. Είναι δύσκολα να κυκλοφορήσεις. Δεν υπάρχει η γαλήνη μιας ευρωπαϊκής πόλης. Αλλά εμένα δεν με γοητεύουν αυτές οι πόλεις ούτε ως επισκέπτρια. Το μόνο που δεν μου αρέσει είναι ότι μερικές φορές η Αθήνα ευνοεί τα κακά σου κομμάτια. Δεν υπάρχει όριο και χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια να κρατηθείς και να μην μπεις στη διαδικασία να καταπατήσεις και εσύ τον χώρο του άλλου.
Τι συμβαίνει στο καλοκαίρι της Ελεωνόρας;
Ξεκινάω 24 Ιουνίου από την Ύδρα. 29 Ιουνίου θα είμαι στο Θέατρο Βράχων, σε μια συναυλία του Rolling Stone, και στη συνέχεια ξεκινάει η περιοδεία μου σε όλη την Ελλάδα από το Βεάκειο στις 18 Ιουλίου. Δεν θα κάνω διακοπές. Επίσης θα κάνω κάποιες συναυλίες σε μεγάλες πόλεις με τον Αντώνη Ρέμο.
