Εθνική Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος η σημερινή και η Θεσσαλονίκη, 77 χρόνια μετά από την απελευθέρωση του Άουσβιτς, ακόμη δεν έχει αποδώσει τον πρέποντα σεβασμό στη μνήμη των 46.091 πολιτών της, εβραϊκής καταγωγής, που αφανίστηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Εν αρχή ην η πλατεία Ελευθερίας... Ήταν 11 Ιουλίου του 1942, ημέρα Σάββατο, όταν Γερμανοί στρατιώτες, υπό την καθοδήγηση του Αλόις Μπρούνερ, συγκέντρωσαν σ' αυτήν για καταγραφή και υπέβαλαν επί ώρες σε δημόσιο εξευτελισμό και βασανιστήρια περίπου 9.000 Εβραίους άνδρες. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα άφησαν και την τελευταία τους πνοή εκεί. Γερμανοί στρατιώτες φωτογράφιζαν τα μαρτύρια και μια ιστορική φωτογραφία από εκείνο το «Μαύρο Σάββατο» υπάρχει στο Holocaust Memorial, στο Βερολίνο. Οι χριστιανοί της πόλης δεν αντέδρασαν, ενώ ορισμένοι από το πλήθος που παρακολουθούσε τους εξευτελισμούς και τα βασανιστήρια χειροκροτούσαν τους ναζί...
Πλατεία - σύμβολο
Η πλατεία Ελευθερίας, όπως είναι φυσικό, έγινε σύμβολο για την εβραϊκή κοινότητα και όχι μόνο, αφού από εκεί ξεκίνησε ο φυσικός αφανισμός τού τότε 1/5 του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης. Ακολούθησαν διωγμοί, καταναγκαστική εργασία για Εβραίους άρρενες και πληρωμές λύτρων προς τους ναζί από την κοινότητα για να σωθούν όσοι στάλθηκαν στα κάτεργα. Στη συνέχεια ήρθε το ξεσπίτωμα, με τη συγκέντρωση όλου του εβραϊκού πληθυσμού στο στρατόπεδο Χιρς, για να ξεκινήσουν στις 15 Μαρτίου του 1943 τα δρομολόγια του θανάτου προς τα ναζιστικά στρατόπεδα στην Πολωνία, με εμπορικές αμαξοστοιχίες.
Εξαφανίστηκε κάθε ίχνος τους
Από τους περίπου 50.000 Θεσσαλονικείς Εβραίους επέζησαν της θηριωδίας 1.950 άνδρες και γυναίκες και όταν επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη βρήκαν μια πόλη που είχε σβήσει κάθε ίχνος της ύπαρξής τους. Βρήκαν τα σπίτια τους να κατοικούνται από άλλους, τα μαγαζιά τους να τα έχουν πάρει «λάφυρα» δωσίλογοι και συνεργάτες των ναζί, το νεκροταφείο τους συλημένο, τις συναγωγές τους κατεστραμμένες, όπως και τα σχολεία τους, και το ελληνικό κράτος όχι απλώς απρόθυμο να τους δικαιώσει, αλλά εχθρικό... Έτσι, κάποιοι/ες αποφάσισαν να πάνε να χτίσουν μια νέα ζωή στο Ισραήλ, άλλοι μετανάστευσαν στην Αμερική και κάποιοι αποφάσισαν να ξαναχτίσουν τη ζωή τους στη Θεσσαλονίκη. Οι απόγονοι των τελευταίων πάλεψαν και παλεύουν να μην ξεχαστούν αυτές οι μαύρες σελίδες της ιστορίας της Θεσσαλονίκης.
Μισός αιώνας για το Μνημείο Ολοκαυτώματος
Για να αποκτήσει η πόλη ένα μνημείο αφιερωμένο στους πολίτες της που έσβησαν στα ναζιστικά στρατόπεδα χρειάστηκε να περάσει πάνω από μισός αιώνας. Στην αρχή, μάλιστα, τοποθετήθηκε, ή καλύτερα «κρύφτηκε», σε σημείο έτσι που να «μην προκαλεί» η παρουσία του.
Το 2006, το Μνημείο Ολοκαυτώματος μεταφέρθηκε σε μια γωνιά της πλατείας Ελευθερίας και ουκ ολίγες φορές βεβηλώθηκε από φασιστοειδή. Η διοίκηση Ζέρβα, υποσχόμενη και υπόγειο πάρκινγκ και πάρκο μνήμης στον χώρο, ανέτρεψε τον σχεδιασμό της ανάπλασης που είχε δρομολογήσει η διοίκηση Μπουτάρη και μετέτρεψε πάλι την πλατεία σε χώρο στάθμευσης, κάτι που αποτελεί ύβρι στη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Υποστηρίζει πως είναι κάτι προσωρινό και μέχρι να γίνουν οι απαιτούμενες μελέτες, ενώ χάθηκαν και τα κονδύλια που είχε εξασφαλίσει η διοίκηση Μπουτάρη για το έργο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. Θεσσαλονίκης τιμά τα θύματα
Σήμερα, στις 5.30 το απόγευμα, ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. Θεσσαλονίκης και η Νεολαία του θα βρίσκονται στην πλατεία Ελευθερίας και θα καταθέσουν στεφάνι στο μνημείο Ολοκαυτώματος για να τιμήσουν τις ψυχές που έσβησαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. «Το Ολοκαύτωμα δεν αφορά μόνον τα θύματα και το τραύμα τους. Πρέπει να μεταμορφώσουμε τα αθώα θύματα των ναζί σε ένα αδιαπέραστο τείχος απέναντι στην επανάληψη της ανείπωτης αυτής φρίκης. Μόνον έτσι το σύνθημα 'ποτέ πια!' θα πάψει να είναι μια απλή ευχή ή μια συναισθηματική διακήρυξη» είναι το μήνυμα που στέλνει.
