Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.1°C25.3°C
3 BF 46%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.2°C24.2°C
2 BF 48%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C21.0°C
3 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
22 °C
19.3°C21.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
24.5°C24.5°C
3 BF 40%
Αντιρατσιστικά μηνύματα της Ελληνικής Επανάστασης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αντιρατσιστικά μηνύματα της Ελληνικής Επανάστασης

Το Σύνταγμα της Επιδαύρου (1922) περιείχε άρθρο υπέρ του δικαιώματος ασύλου αναφέροντας ότι ο αιτών «άμα πατήσας» στην ελληνική επικράτεια θα προστατευόταν και θα ήταν «από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος».

Νωρίτερα, ο Ρήγας Φεραίος στη δική του πρόταση είχε ενσωματώσει στα «Δίκαια του Ανθρώπου» τις ιδέες και αξίες της Γαλλικής Επανάστασης τασσόμενος υπέρ της ελευθερίας κάθε θρησκείας «Χριστιανισμού, Ιουδαϊσμού και Τουρκισμού».

Δυστυχώς, τα μηνύματα αυτά της Ελληνικής Επανάστασης αποσιωπούνται σε μεγάλο βαθμό από θρησκευτικούς και πολιτικούς κύκλους που υποτίθεται πως τιμούν τα 200 χρόνια από την έναρξή της. Ακόμα και στην Ε.Ε., που θεωρείται πρωτοπορία αντιρατσιστικού νομικού πολιτισμού, η ξενοφοβία και ο ρατσισμός σημειώνουν έξαρση σε πολλές χώρες και κοινωνίες.

Η Συνθήκη της Ρώμης, το 1957, δεν εμπεριείχε ανάμεσα στους στόχους της ΕΟΚ την καταπολέμηση της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και του νεοναζισμού, ίσως διότι η αντιφασιστική νίκη ήταν σχετικά πρόσφατη. Πολύ αργότερα, το 1997, με τη Συνθήκη του  Άμστερνταμ, και μόνο ύστερα από συντονισμένη λαϊκή κινητοποίηση, συμπεριλήφθηκε σχετικό άρθρο που προβλέπει: «Το Συμβούλιο, αποφασίζοντας ομόφωνα, μετά από πρόταση της Επιτροπής και διαβούλευση με το Ευρωκοινοβούλιο, μπορεί να αναλάβει δράση για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνικής ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού».

Σε σύγκριση με τη Διακήρυξη του ΟΗΕ κατά του Ρατσισμού, το 1963, στο άρθρο αυτό διατυπώνεται ένας ευρύτερος ορισμός της έννοιας των διακρίσεων, διότι πέραν του φυλετικού ρατσισμού, συμπεριλαμβάνεται και ο κοινωνικός ρατσισμός. Κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένου ότι σήμερα το αποκρουστικό αυτό φαινόμενο έχει πολλά πρόσωπα, όπως διαπιστώνουμε καθημερινά και στη χώρα μας, και μάλιστα με οδυνηρό τρόπο.

Επισημαίνω ότι η ευρωπαϊκή ιδέα, από τη σύλληψή της, είναι ιδέα αντιρατσιστική και αντεθνικιστική. Τι άλλο από μια Ευρώπη του αντιφασισμού οραματιζόταν ο Ιταλός αντιφασίστας Αλτιέρο Σπινέλι, μέλος του παράνομου PCI, όταν συνέτασσε στο νησί Βεντοτένε το Μανιφέστο Για μια Ελεύθερη και Ενωμένη Ευρώπη (1941) όντας δεσμώτης του καθεστώτος Μουσολίνι;

Το κρίσιμο ερώτημα είναι ποια Ευρώπη μπορεί να αντισταθεί αποτελεσματικά στην ξενοφοβία, στον πολυπρόσωπο ρατσισμό και τον νεοναζισμό. Αναμφίβολα, μπορεί μια ενωμένη Ευρώπη, που θα οικοδομηθεί με βάση τις ιδέες και αξίες ενός αριστερού ευρωπαϊσμού, που σημαίνει Ευρώπη κοινωνική, φιλειρηνική, δημοκρατική και αλληλέγγυα με τον υπόλοιπο κόσμο, ιδιαίτερα τον αναπτυσσόμενο. Μιας τέτοιας Ευρώπης συνδημιουργός οφείλει να είναι και η πατρίδα μας στο μέτρο των δυνάμεών της, όχι να γυρνά στο αμαρτωλό παρελθόν της Δεξιάς με τις αντιδικαιωματικές και νεοφιλελεύθερες επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Τέλος, μια και ο λόγος για το 1821, να θυμίσω ότι εθνικός ήρωας των Ελλήνων έγινε με τους αγώνες του και τη θυσία του στο Μεσολόγγι (1824) ένας  Άγγλος ποιητής, μη θρησκευόμενος, ο κορυφαίος των φιλελλήνων λόρδος Βύρων. Η περίπτωσή του καταρρίπτει και το νεοναζιστικό σύνθημα «Έλληνας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι». Το ίδιο συμβαίνει και με δεκάδες χιλιάδες μετανάστες πρώτης και δεύτερης γενιάς που έχουν αποκτήσει την ιδιότητα του πολίτη της Ελλάδας και οι περισσότεροι εξ αυτών την τιμούν.

* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL