Μπλόκο προσπαθούν να βάλλουν σε τμήμα ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης οι γουναράδες της Καστοριάς αλλά και οι πολιτικοί υποστηρικτές τους. Η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για τη διαχείριση των περιοχών Natura 2000 στην Καστοριά παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου στην αίθουσα του Ενυδρείου Καστοριάς και θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως 6 Οκτωβρίου.
Παρά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τα απόβλητα των γουνοποιητικών μονάδων, τις συνθήκες εκτροφής των ζώων και τις παραβιάσεις δικαιωμάτων, καθώς και τις προτάσεις για βιώσιμες λύσεις που θα εξασφάλιζαν την αποκατάσταση των εργαζομένων, ο περιφερειάρχης Γιώργος Αμανατίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς Δημήτρης Σαββόπουλος και ο Δήμαρχος Καστοριάς Γιάννης Κορεντσίδης εξέφρασαν αντιρρήσεις στο κλείσιμο αυτών των επιχειρήσεων, ζητώντας να αφαιρεθεί η πρόταση από τη μελέτη.
Στην μελέτη προτείνεται η λήξη λειτουργίας των εγκαταστάσεων εκτροφής μινκ και αναστολή ίδρυσης νέων εκτροφείων από την περιοχή της Καστοριάς και ευρύτερα από τη Δυτική Μακεδονία. Μάλιστα, αναφέρεται ότι «Η κατάργηση των εκτροφείων μινκ θα πρέπει να προγραμματιστεί βάσει ενός σχεδίου κοινωνικά δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης (ΣκΔΑΜ) για την ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς και των άλλων περιοχών όπου σήμερα εξακολουθούν και λειτουργούν αυτού του είδους οι εγκαταστάσεις.
Στο μεσοδιάστημα θα πρέπει να σταματήσει οποιαδήποτε αδειοδότηση νέων μονάδων, όπως για παράδειγμα είναι τα εκτροφεία στην περιοχή του Κρανιώνα Κορεστείων της Καστοριάς, η διαδικασία αδειοδότησης των οποίων συνάντησε το καλοκαίρι του 2021 την αντίδραση της ξεσηκωμένης τοπικής κοινότητας, που εύλογα οδηγήθηκε στον μονόδρομο της προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο».
Όσον αφορά την εξάπλωση ξενικών – εισβολικών ειδών, όπως τα μινκ, η μελέτη υπογραμμίζει ότι αποτελεί σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα στην περιοχή των Πρεσπών. Επίσης, τονίζεται ότι τα μινκ έχουν επηρεάσει αρνητικά τα οικοσυστήματα της ευρύτερης περιοχής και ότι υπάρχει ανησυχία για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην τοπική πανίδα.
Παράλληλα, για το Πρόγραμμα "LIFE ATIAS", που υλοποιείται από το 2019 και στοχεύει στην εξάλειψη του αμερικάνικου μινκ από την Καστοριά και τη Δυτική Μακεδονία επισημαίνεται ότι η εξόντωση του μινκ δεν μπορεί να έχει νόημα εάν δεν κλείσουν τα εκτροφεία, τα οποία συνεχίζουν να αποτελούν πηγή διαφυγών.
Ένα θέμα που αναδεικνύει και η μελέτη στο Κεφάλαιο 2 είναι και η ρύπανση στον υδροφόρο ορίζοντα καθώς για την λίμνη Καστοριάς, οι οικολογική ποιότητα των υδάτων καταγράφεται ως "ΜΕΤΡΙΑ". Η μελέτη επίσης αναδεικνύει όσον αφορά το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δήμου Καστοριάς 2015-2019, ότι οι πιέσεις και οι απειλές στο οικοσύστημα δημιουργούνται κυρίως από τις προτεινόμενες δράσεις ανάπτυξης της εκτροφής γουνοφόρων ζώων.
Ειδικότερα, όσον αφορά τις γεωργικές δραστηριότητες που προκαλούν σημειακή ρύπανση στην πηγή, σε επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα, αλλά και άλλες βιομηχανικές και εμπορικές δραστηριότητες και δομές που προκαλούν διάχυτη ρύπανση σε επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα η μελέτη αναφέρει ότι οι απειλές δημιουργούνται κυρίως από τις προτεινόμενες - στο Σχέδιο του Δήμου - δράσεις ανάπτυξης της εκτροφής γουνοφόρων ζώων.
Αντιδράσεις από Φιλοζωικές οργανώσεις
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία για το περιβάλλον, τα ζώα, το κυνήγι «Νέμεσις» ζητά τον οριστικό τερματισμό των εκτροφείων γούνας και της περαιτέρω κρατικής χρηματοδότησης του κλάδου, του οποίου το τέλος του είναι προδιαγεγραμμένο. Η ομοσπονδία υπογραμμίζει την ευρεία απόρριψη της εκτροφής γουνοφόρων ζώων στην Ευρώπη και επισημαίνει ότι 19 χώρες, μεταξύ των οποίων και 14 κράτη μέλη της ΕΕ, έχουν ήδη απαγορεύσει την εκτροφή γούνας.
Στις 7 Δεκεμβρίου 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε επίσημη απάντηση στο Fur Free Europe. Προτείνεται η απαγόρευση της εκτροφής γούνας και η διάθεση προϊόντων εκτροφής γούνας στην ευρωπαϊκή αγορά, ή εναλλακτικά άλλα μέτρα, μετά την αξιολόγηση της γνώμης της EFSA που θα υποβληθεί έως τον Μάρτιο του 2025. Προβλέπεται επίσης η σταδιακή κατάργηση των κλουβιών για εκτροφή ζώων έως το 2027, γεγονός που θα οδηγήσει στον τερματισμό του κλάδου της γούνας στην ΕΕ.
Ωστόσο, η κυβέρνηση συνεχίζει με επιδοτήσεις και εγκρίσεις αδειών για νέες μονάδες-εκτροφεία, αντί να χρηματοδοτήσει τη δίκαιη μετάβαση αυτής της περιοχής σε άλλες βιώσιμες δραστηριότητες καθώς ο κλάδος της γουνοποιίας δεν είναι οικονομικά βιώσιμος χωρίς κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες επιβαρύνουν το δημόσιο ταμείο.
Εκατομμύρια έχουν δοθεί από την κυβέρνηση ως ενίσχυση στον κλάδο όπως και απαλλαγές ΦΠΑ, ειδικά μετά την περίοδο της πανδημίας. Στην τρέχουσα συγκυρία, η κυβέρνηση προκήρυξε νέα έκτακτη επιχορήγηση ύψους 3,55 εκατ. ευρώ για τις επιχειρήσεις γουνοποιίας σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης στις 26/9.
Μάλιστα, όπως υπογράμμισε η Βουλευτής Ν.Δ. Καστοριάς Μαρία Αντωνίου, «ο κλάδος της γουνοποιίας αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης τόσο της τοπικής όσο και της εθνικής μας οικονομίας και για το λόγο αυτό θα εξακολουθώ να καταβάλλω κάθε δυνατή προσπάθεια προς την κατεύθυνση της στήριξής του».
Η «Νέμεσις» θεωρεί αδιανόητη τη χρηματοδότηση ενός κλάδου που συντηρείται μόνο με κρατικές ενισχύσεις και που επ'ουδενί δεν αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης. Ένα κλάδο που θέτει σε κίνδυνο την υγεία και των ίδιων των εργαζομένων αλλά και της ευρύτερης περιοχής, που είναι περιβαλλοντικά επικίνδυνα επιβαρυντικός, οικονομικά και κοινωνικά προκλητικός και ηθικά απαράδεκτος σε έναν κόσμο που στρέφεται σε πράσινες βιώσιμες πρακτικές.
Αποδοκιμάζουμε τις ενέργειες της κυβέρνησης και ζητάμε την λήξη λειτουργίας των εγκαταστάσεων εκτροφής μινκ και την αναστολή ίδρυσης νέων εκτροφείων, κάτι που οι πολίτες της Ευρώπης επίσης επιθυμούν επίσης, αναφέρει η Ομοσπονδία.
Η «Νέμεσις» καλεί την Πολιτεία να προβεί άμεσα στη δίκαιη, οικολογική και ηθική μετάβαση σε βιώσιμους παραγωγικούς κλάδους, ώστε να διασφαλιστεί η προστασία του περιβάλλοντος.