Σε οριακή φάση σε όλα τα επίπεδα βρίσκεται η ρωσοουκρανική κρίση. Στο πεδίο καταρχήν, όπου οι Ουκρανοί προετοιμάζονται για ευρείας κλίμακας επίθεση στη βορειοανατολική περιοχή του Σούμι, εκεί που οι Ρώσοι συγκεντρώνουν μεγάλες δυνάμεις, μετρώντας παράλληλα δεκάδες νεκρούς τα τελευταία εικοσιτετράωρα από πυραυλικές επιθέσεις. Σε διπλωματικό επίπεδο, στον απόηχο της συνάντησης του Βλαντίμιρ Πούτιν με τον Στιβ Γουίτκοφ, ειδικό απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ στη Μόσχα, τεκταίνεται στο Παρίσι μια διευρυμένη διαπραγμάτευση με τη συμμετοχή των Αμερικανών μέσω του Γουίτκοφ και του υπουργού Εξωτερικών Μαρκ Ρούμπιο, ουκρανικής αντιπροσωπείας με επικεφαλής τον εκπρόσωπο της ουκρανικής Προεδρίας και στενό συνεργάτη του Ζελένσκι Αντρέι Γέρμακ αλλά και την by pass εμπλοκή της γαλλικής πλευράς. Και την ίδια ώρα κλιμακώνονται οι συζητήσεις για την εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών της Ουκρανίας αλλά και η «τροφοδοσία» του Κιέβου με νέα γερμανικά οπλικά συστήματα, γεγονός που προκαλεί τη σφοδρή αντίδραση της Μόσχας και τις απειλές πολέμου κατά της Γερμανίας από τη Ζαχάροβα…
Διάλογος και τρικλοποδιές
Ας αρχίσουμε από τα σχετικά… εύκολα -αν μπορεί να ειπωθεί κάτι τέτοιο σε μια μείζονος σημασίας σύγκρουση με χαρακτηριστικά παγκοσμίου πολέμου και με τη συμμετοχή, με κάποιον τρόπο, όλων των μεγάλων γεωπολιτικά παικτών- που αφορούν στα του πεδίου. Σύμφωνα με τα όσα κατήγγειλε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η Ρωσία φαίνεται να συγκεντρώνει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην περιοχή του Σούμι, στα βορειαντολικά σύνορα της Ουκρανίας με τη Ρωσία, γεγονός που αποδίδεται σε επικείμενη διευρυμένη επίθεση σ’ αυτό το σημείο προκειμένου η Μόσχα να έχει ακόμα μία ζώνη εισβολής ενόψει οποιαδήποτε συζήτησης για παύση εχθροπραξιών. Επίσης, κατήγγειλε πως η Κίνα προμηθεύει τη Ρωσία με πυροβόλα μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς, στον απόηχο των μαρτυριών Κινέζων στρατιωτών που φέρονται να πιάστηκαν αιχμάλωτοι από τις ουκρανικές μονάδες και είπαν ότι στάλθηκαν στο μέτωπο της Ουκρανίας εν αγνοία τους…
Από την άλλη, ο Ουκρανός Πρόεδρος επιτέθηκε κατά του ειδικού απεσταλμένου του Αμερικανού Προέδρου Σ. Γουίτκοφ χρεώνοντάς του «διάδοση του ρωσικού αφηγήματος» και προσπάθεια αντιστροφής της ευρωπαϊκής θέσης σε βάρος του Κιέβου. Τι είχε προηγηθεί της επίθεσης Ζελένσκι, που αντανακλά και στον Τραμπ; Η επίσκεψη του Αμερικανού απεσταλμένου στην Αγία Πετρούπολη, η συνάντηση με τον Πούτιν και μια πεντάωρη συζήτηση μαζί του. «Η συνάντηση ήταν εξαιρετικά παραγωγική» είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Κίριλ Ντμιτρίεφ, που ήταν παρών στη συζήτηση, συμπληρώνοντας ότι Μόσχα και Ουάσιγκτον προχωρούν τον διάλογο, αλλά διάφορες χώρες προσπαθούν να διαταράξουν τις προσπάθειες.
Προφανώς απ’ αυτή τη θέση ορμώμενος ο Ζελένσκι θεωρεί πως ο απεσταλμένος του Τραμπ προχωρά σε παρασκηνιακή συμφωνία με τη Μόσχα σε βάρος του Κιέβου. Και προσπαθεί να προκαταλάβει τις συζητήσεις στο Παρίσι αλλά και να διασφαλίσει τη συνέχιση της στήριξης από Βρυξέλλες, Βερολίνο και Παρίσι στην Ουκρανία. «Πρέπει να ασκηθεί πίεση στους Ρώσους δολοφόνους προκειμένου να τεθεί τέλος σ’ αυτόν τον πόλεμο και να διασφαλιστεί μια βιώσιμη ειρήνη» δήλωσε ο Β. Ζελένσκι στο Telegram, με αποδέκτες κυρίως τους Ευρωπαίους.
Πιέζεται ο Ζελένσκι
Με την καχυποψία δεδομένη απ’ όλες τις πλευρές, ο Β. Ζελένσκι είναι αναγκασμένος να επισπεύσει τις συζητήσεις για τη συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα ορυκτά και τις σπάνιες γαίες -εκ των ων ουκ άνευ για τον Τραμπ- σαν… αποζημίωση για την αφειδή αμερικανική βοήθεια που είχε η Ουκρανία επί Τζο Μπάιντεν. Μάλιστα, η αναπληρώτρια πρωθυπουργός Γιούλια Σβιρίντενκο έκανε λόγο για «ζήτημα ωρών» να κλείσει η συμφωνία, αν και μπορεί οι δηλώσεις της να έχουν στόχο περισσότερο τη δημιουργία εντυπώσεων.
Το ανάποδο η Μόσχα…
Αν, grosso modo, ο Β. Ζελένσκι σ’ αυτή τη φάση θεωρεί καλή την Ευρώπη, που συνεχίζει και στηρίζει με κάθε τρόπο την Ουκρανία, είναι επιφυλακτικός με τον Τραμπ γιατί δεν μπορεί να κάνει αλλιώς και βλέπει σταθερά τον Πούτιν και τους συμμάχους του σαν τον Διάβολο επί Γης. Ως οφείλει, τα ακριβώς ανάποδα ισχύουν για τη Μόσχα: ο Τραμπ είναι ο «καλός της υπόθεσης», ο αξιόπιστος συνομιλητής που σέβεται τα «θέλω» της Ρωσίας και η Ευρώπη «αυτή που επιθυμεί με κάθε τρόπο τη συνέχιση του πολέμου», όπως σχολίασε το Κρεμλίνο αναφορικά με τις συζητήσεις για περαιτέρω ευρωπαϊκή βοήθεια στο Κίεβο.
Σ’ αυτό το πλαίσιο ήρθαν και οι δηλώσεις του Φρίντριχ Μερτς, του επόμενου κατά πάσα πιθανότητα καγκελάριου της Γερμανίας, υπέρ της προμήθειας του γερμανικού πυραυλικού συστήματος Taurus στην Ουκρανία, κάτι που είχε απορρίψει ο Όλαφ Σολτς για να αποφύγει την αντίδραση της Ρωσίας. Στις δηλώσεις Μερτς ήρθε η απάντηση από τη Μαρία Ζαχάροβα, που ούτε λίγο ούτε πολύ απείλησε τη Γερμανία με πόλεμο σε περίπτωση που το πυραυλικό σύστημά της είναι «υπεύθυνο» για πλήγματα κατά της χώρας της. «Θα θεωρηθεί ως άμεση συμμετοχή της Γερμανίας σε εχθροπραξίες στο πλευρό του καθεστώτος του Κιέβου, με όποιες συνέπειες αυτό συνεπάγεται» ήταν τα λόγια της εκπροσώπου του ΥΠΕΞ.
Σ’ αυτή την… ωραία ατμόσφαιρα η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός παραμένει ζητούμενο στον ορίζοντα. Όλο και περισσότερα δυτικά μέσα αναφέρονται στη δυσκολία του εγχειρήματος που καλλιέργησε η κυβέρνηση Τραμπ, αφού, παρά την προσέγγιση με τη Μόσχα και την πίεση προς την πλευρά του Κίεβου, υπάρχει μεγάλη απόσταση να διανυθεί απ’ όλους.