Τίτλους τέλους της γαλλικής στρατιωτικής αποστολής στο Μάλι έριξε επισήμως την Πέμπτη, από τις Βρυξέλλες, ο Εμανουέλ Μακρόν. Λίγο πριν από την επίσημη ανακοίνωση της νέας προεδρικής του υποψηφιότητας ο Γάλλος Πρόεδρος επέλεξε να βάλει τέλος σ’ αυτό που μπορεί να χαρακτηριστεί το “Αφγανιστάν” ή το “Βιετνάμ” της Γαλλίας, προφανώς για να μην καταλήξει σε μια ήττα τύπου Ντιέν Μπιέν Φου (την εμβληματική μάχη που σηματοδότησε το τέλος της αποικιοκρατικής παρουσίας της Γαλλίας στην Ινδοκίνα).
Εννέα χρόνια μετά από την απόφαση του τότε Προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ να προχωρήσει σε στρατιωτική επέμβαση στο Μάλι, στις 11 Ιανουαρίου 2013, αποδεχόμενος σχετικό αίτημα των αρχών της φτωχής αφρικανικής χώρας για βοήθεια στον αγώνα τους κατά των ένοπλων τζιχαντιστών, ο σημερινός Πρόεδρος σφύριξε τη λήξη του παιχνιδιού. Έβαλε έτσι τέλος και στη γαλλική στρατιωτική αποστολή 2.500 ανδρών και σε εκείνη των ευρωπαϊκών ειδικών δυνάμεων (την επονομαζόμενη “Τακούμπα”), αποτελούμενη από 800 άνδρες. Το Παρίσι επέρριψε αφενός τις ευθύνες στο δικτατορικό καθεστώς του Μάλι και αφετέρου επιχείρησε να δώσει σ’ αυτή την απόφασή του έναν μανδύα πολυμερούς (σε επίπεδο ευρωπαϊκό και αφρικανικό) διπλωματίας.
Ωστόσο, ο απολογισμός είναι αρνητικός για τη Γαλλία, που αναγκάζεται να αποχωρήσει έχοντας χάσει 53 στρατιώτες και μην μπορώντας να ελέγξει τον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ της τοπικής χούντας και του προκατόχου της. Από το 2015, μετά από δύο πραξικοπήματα, πάνω από 10.000 κάτοικοι έχουν χάσει τη ζωή τους στον άτυπο εμφύλιο σε ένα υπό κατάρρευση, διεφθαρμένο κράτος. Και όλα με φόντο τη ρωσική παρουσία στην περιοχή μέσω της μισθοφορικής εταιρείας Βάγκνερ...
“Δεν μπορούμε να παραμείνουμε στρατιωτικά δεσμευμένοι στο πλευρό Αρχών που δεν συμμεριζόμαστε ούτε τη στρατηγική ούτε τους στόχους που αποκρύπτουν” έλεγε ο Μακρόν την Πέμπτη, ενώ η γαλλική διπλωματία είχε ήδη σπεύσει να κατηγορήσει την ντόπια δικτατορία ότι, “έχοντας γαντζωθεί στην εξουσία”, “βρίσκεται σε τροχιά ρήξης με τους διεθνείς εταίρους της”, καταφεύγοντας στους μισθοφόρους της Βάγκνερ, που έχουν “πολύ βίαιες μεθόδους”...
Από την πλευρά τους, οι χώρες της αποστολής «Τακούμπα» (την οποία συντόνιζε η Γαλλία), ο Καναδάς και χώρες της ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής, σε ανακοίνωσή τους εξηγούσαν ότι “πλέον δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αποτελεσματική συνέχιση της σημερινής στρατιωτικής δέσμευσης στο Μάλι”, αποφασίζοντας την αποδέσμευσή τους με “ίδια μέσα”.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί άλλη μία διπλωματική αστοχία του Παρισιού και μάλιστα σε περίοδο που ασκεί την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είχε προηγηθεί η αμφιλεγόμενου αποτελέσματος συνάντηση Μακρόν-Πούτιν στη Μόσχα για την Ουκρανία. Και στην περίπτωση του Μάλι καταλυτικός παράγοντας ήταν η ρωσική παρουσία. Η αποστολή «Τακούμπα» αποτελούνταν από χώρες της κεντρικής Ευρώπης και της Βαλτικής και λειτουργούσε συμπληρωματικά της γαλλικής αποστολής. Η αλληλεγγύη τους ήταν το αντίτιμο της υπόσχεσης του Παρισιού να τις στηρίξει στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ απέναντι σ’ αυτό που οι χώρες αυτές αντιλαμβάνονται ως ρωσική απειλή. Έτσι, για τις χώρες αυτές ήταν αδιανόητη η παραμονή τους από την άφιξη της Βάγκνερ στο Μάλι.
Το τέλος της αποστολής έχει φέρει τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα. Ο στόχος να μην μετατραπεί το Μάλι σε κοιτίδα τζιχαντιστών δεν επιτεύχθηκε - οι τζιχαντιστές επηρεάζουν τις εξελίξεις. Ταυτόχρονα, η Μόσχα έχει υπό την προστασία της την τοπική δικτατορία και το μέλλον της σπαρασσόμενης από εμφύλιες συρράξεις και κοινωνικές συγκρούσεις χώρας παραμένει πιο αβέβαιο από ποτέ.
