Προσπαθούν με όλα τα μέσα και πάση θυσία να μας εντάξουν στους ρυθμούς της υστεροκαπιταλιστικής εκμετάλλευσης της δύναμής μας. Να μας μεταλλάξουν σε πειραματόζωα που γυρίζουν πάνω στον τροχό της αγοράς εργασίας και γύρω από τον εαυτό τους. Να μας πείσουν ότι οι αξίες μας συνίστανται στα εμποτισμένα στη λήθη και στον φθόνο του κοινωνικού αυτοματισμού, πασπαλισμένα με χρυσόσκονη «τυράκια» του καταναλωτισμού. Και να μας αποσυνδέσουν από τα μικρά και ουσιώδη και αληθινά που νιώθουμε στη θέα ενός αγριολούλουδου ή μιας μυρμηγκοφωλιάς, στην παρουσία και στο βλέμμα της επαφής ή στην απουσία της και αποτελούν ανέκαθεν την πηγή της ζωής και της Τέχνης.
Ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας της Δέσποινας Τσάκνη
Τα έργα που παρουσιάζει η ζωγράφος Δέσποινα Τσάκνη στην τελευταία της έκθεση στην γκαλερί ArtPrisma, στον Πειραιά, δείχνουν αυτούς τους «Κρυμμένους θησαυρούς», όπως την τιτλοφορεί, της καθημερινότητάς μας. Ο τρόπος που τους ανασύρει και τους θέτει στο επίκεντρο της ζωγραφικής της επιφάνειας πάνω στο χαρτί ή στον καμβά ως λεπτομέρειες καταδεικνύει την πολυτιμότητά τους. Η Δ. Τσάκνη κινείται ανάμεσα στον φωτογραφικό ρεαλισμό της αποτύπωσής τους και στην αφαιρετική -σαν βγαλμένη από τη μνήμη- αποτύπωση της εικόνας τους, που της επιτρέπει με τη δυναμική της αλλά και με τις έντονες φωτοσκιάσεις της να εξελίξει τη γραφή της πέρα από την αυστηρή, επαναλαμβανόμενη με την υπομονή και την επιμονή της κεντήστρας σχηματοποίησή τους σε μια γλώσσα ποιητική που αποδεσμεύει το συναίσθημα.
Ο θεατής βλέπει στη γραμμένη με μελάνη και κάρβουνο «αυτοπροσωπογραφία» της τα αθλητικά παπούτσια της σε στάση προσοχής πάνω σε ένα δάπεδο πλασμένο σαν τα παλιά μωσαϊκά με μικρές πολύχρωμες, νευρώδεις γραμμές, που μοιάζουν να συνθέτουν με τις αλλεπάλληλες διαστρωματώσεις τους ένα πλέγμα. Παρασύρεται μέσα στο απαλό ανέμισμα των τρυφερών κηλίδων με τις οποίες αποδίδει τα ανοιξιάτικα ή φθινοπωρινά τοπία της. Και προσγειώνεται στην πραγματικότητα των κορνιζαρισμένων κούτσουρων που τοποθετούνται στο κέντρο τους. Βυθίζεται μέσα στο μαύρο που απλώνεται από το μοναχικό «μισοάδειο ή μισογεμάτο» ποτήρι ή από το μπουκετάκι του μόσχου το τοποθετημένο σε ένα απλό μεταλλικό κουβαδάκι. Έλκεται από τους πλαστικά διατυπωμένους, όπως τα αντικείμενα για μετακόμιση, με ορμητικές πινελιές όγκους της, που αποκτούν έτσι μια σωματικότητα. Μοιάζουν να επιδιώκουν τη φυγή αλλά και την προσέγγιση του άλλου, να κλείνονται μέσα στον εαυτό τους και να περιστρέφονται σε έναν χορό απελευθερωτικό γύρω του. Συναισθάνεται την έκπληξη με την απρόσμενη, ανάμεσα σε φυλλώματα παρουσία του μικρού αμπαλαρισμένου «δώρου», της λουσμένης στο φως μυρμηγκοφωλιάς ή της μικρής, διάφανης σταγόνας.
Νιώθει την οδυνηρή απουσία εκείνου που έχει φύγει μέσα στη σκιά της κενής καρέκλας που δίνει την αίσθηση ότι εκτείνεται ή και εκρήγνυται μέσα στον νεφελώδη χώρο, γίνεται ένα με αυτόν. Η πρόσφατη δουλειά της ζωγράφου Δέσποινας Τσάκνη ξετυλίγεται σαν ένα προσωπικό πεδίο αναμέτρησης με την παρόρμηση και τη συγκράτηση, τη χαρά της ζωής και τη θλίψη της απώλειας, την επιθυμία της απεξάρτησης από τα κοινωνικά, καθιερωμένα και υποκειμενικά δεσμά και τη ματαίωσή της. Φέρνει στον νου μου τα λόγια του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη: «Αγωνίζομαι να συμπεριλάβω ασήμαντες λεπτομέρειες που σημείωσα, γιατί μόνο έτσι καταλαβαίνω ότι μπορεί να πάρει ενότητα η κομματιασμένη από τις καθημερινές αντιφάσεις ύπαρξή μας».
Info
Δέσποινα Τσάκνη
«Κρυμμένοι θησαυροί»
Gallery ArtPrisma, Κουντουριώτου 187, Πειραιάς
Διάρκεια έκθεσης: 1- 24 Δεκεμβρίου 2023
Ωρες λειτουργίας: Τρ. / Πέμ. / Παρ. 10.30 π.μ.-3 μ.μ. & 5.30 μ.μ.-9 μ.μ., Τετ. / Σάβ. 10.30 π.μ.-3 μ.μ.
