«Το Γεύμα» της Λείας Βιτάλη στρέφεται γύρω από ένα γεύμα στο οποίο μετέχει μια ετερόκλητη συντροφιά προσώπων της νεοσύστατης ευκαιριακής και δύσοσμης κοινωνικής κρούστας που έχει σχηματιστεί, καλύπτοντας την επιφάνεια του ελληνικού, και όχι μόνο, κοινωνικού τοπίου. Των γιάπηδων ή golden boys ή χρυσοκάνθαρων, όπως ευρηματικά τους έλεγε ο 19ος αιώνας. Μιλάμε βέβαια για τον σημερινό χωρίς κανόνες νεοφιλελεύθερο χρηματιστηριακό καπιταλισμό και τη σαρκοβόρο ζούγκλα της ελεύθερης αγοράς. Μια ζούγκλα που στελεχώνεται από μεταλλαγμένα πρόσωπα κάθε ταξικής προέλευσης, αλλά αναδύεται από τον κοινωνικό βυθό, καθώς ο υπόκοσμος έχει ανέλθει πια στον αφρό.
Η συζήτηση μεταξύ των συνδαιτυμόνων, που κυμαίνεται από την πορεία του χρηματιστηρίου μέχρι τα δικαιώματα των γυναικών, επικεντρώνεται στο τέλος σε έναν πρόσφατο πραγματικό βιασμό που είχε συνταράξει την κοινή γνώμη και που η τηλεόραση αναπαρέστησε ρεαλιστικά, χρησιμοποιώντας ηθοποιούς στους ρόλους θύτη - θύματος. Το πράγμα καταλήγει σε ένα στοίχημα ανάμεσα στον φαλλοκράτη της παρέας και στη συνειδητοποιημένη γυναίκα. Το στοίχημα συνίσταται στην επί τόπου αναπαράσταση ενός βιασμού, για να διαπιστωθεί το βάσιμο ή όχι του επιχειρήματος των φαλλοκρατών, ότι η γυναίκα - θύμα ενός βιασμού πάντα προκαλεί τον θύτη επειδή «τα θέλει». Κάτι όμως δεν πηγαίνει καλά και η αναπαράσταση καταλήγει μοιραία στον πραγματικό βιασμό και φόνο της γυναίκας.
Πρόκειται για ένα σκεπτόμενο έργο - αποδεικτικό σωρείτη που καταλήγει σε μια προδιαγεγραμμένη από τον συγγραφέα θέση και συγχρόνως για ένα θεατρικό παίγνιο ανοιχτό σε κάθε εκδοχή. Αυτή η διπλότητα είναι και το κύριο πλεονέκτημά του, πέρα από τα επικαιρικά στοιχεία που το καθιστούν αμφίδρομα ελκυστικό. Έχω όμως να παρατηρήσω ότι δεν προχωρεί ώς το φυσικό του τέλος, δεν εξαντλεί τη δυναμική του. Το γεύμα του έργου είναι ανθρωποφαγικό, μιλάει με τρόπο ωμό για ένα επερχόμενο δριμύ μέλλον ανθρωποφαγίας που τελειούται, σύμφωνα με τη φύση του, με ομαδική ανθρωποφαγία και με τον διασπαραγμό του θύματος.
Η συγγραφέας δεν έκανε, νομίζω, αυτό το αποφασιστικό βήμα προς ένα θέατρο απόλυτης σκληρότητας που καθαρίζει τα αιμοσταγή τοπία. Ο «ρεαλισμός» του «Γεύματος» είναι λογοτεχνική επεξεργασία, η ωμοφαγία τελείται εδώ σε επίπεδο πιο πολύ συμβολικό μιας μυθιστορηματικής γραφής δύο διαστάσεων που δεν θεατροποιείται. Επειδή τέτοια «νούμερα» δεν τελειώνουν με ένα τηλεφώνημα μιας «συζύγου» στην αστυνομία.
Ο σκηνοθέτης, Δημήτρης Μπίτος, στο «Θέατρο της Οδού Κυκλάδων» έμεινε ίσως, νομίζω, λίγο περισσότερο στο γράμμα του έργου και στο «ρεαλιστικό» δεδομένο των βιασμών και της γυναικοκτονίας. Αγνόησε το αληθινό στοιχείο (άλλο ρεαλισμός, άλλο αλήθεια) της πάνδημης βίας, τόνισε το επικαιρικό και α-τόνισε το α-θέατο, πίσω από την εικόνα. Το έργο από μόνο του είναι ένας γεωμετρικός εφιάλτης που δεν χρειάζεται ωραιοποίηση και η παράσταση θητεύει στο «ωραίο», θέλει να το κάνει «ζωγραφιά». Ωστόσο, η βασικά νεανική ομάδα ΑΣΙΠΚΑ των ηθοποιών σώζει σε μεγάλο βαθμό το πράγμα, με την άρτια σωματική τους δράση, την αλληλοεπίδραση, την άριστη επικοινωνία σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, με απίστευτη ένταση και τρομερούς ρυθμούς και με ασίγαστο πάθος να ξεχειλίζει σε ό,τι κάνουν.
Ξεχώρισα ιδίως την Άλκηστη Πολυχρόνη για την άρτια, πλαστική, ποιητική κίνησή της, αλλά μπράβο και σε όλα τα άλλα νέα παιδιά, Θεοδώρα - Έλλη Αθανασοπούλου, Κωνσταντίνο Δαλαμάγκα, Δημήτρη Καστανιά, Θανάση Κριτσάκη, Ελένη Μιχαηλίδου, που επιτελούν άθλο ισορροπίας ανάμεσα στο πραγματικό και στο φανταστικό.
