Συναντηθήκαμε με τον Κωνσταντίνο Μπιμπή κάπου στο Μεταξουργείο. Αν και δεν αγαπάει την Αθήνα, σ’ αυτή ζει, σ’ αυτή κινείται, σ’ αυτή δημιουργεί. Είναι από εκείνους τους ηθοποιούς που, αν και τόσο νέος, έχει τόσο πλούσια θεατρική δραστηριότητα -και όχι μόνο-, που νιώθεις ότι είναι εντελώς συνυφασμένος με τη θεατρική σκηνή. Με τα σανίδια. Έχει ήδη στο ενεργητικό του μια παράσταση που κράτησε για χρόνια, αγαπήθηκε και ταξίδεψε παντού τον «Ρωμαίο και Ιουλιέτα για 2», ένα βραβείο Χορν για «Το δέντρο του Οιδίποδα» και σήμερα τον συναντάμε σε τουλάχιστον τρεις παραγωγές, που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είναι ζωντανές και αναπνέουν θεατρικά ανάμεσά μας.
Πολιτικά φορτισμένος, λεκτικά ελεύθερος, δημιουργικά ολοζώντανος και συνδικαλιστικά δραστήριος, μας μίλησε για την περιοδεία του «Γυάλινου κόσμου» που θα κάνει το καλοκαίρι σε σκηνοθεσία Γιάννη Νανούρη, για τη νέα του τηλεοπτική συμμετοχή, για την εμπειρία του στο ΣΕΗ, για τις δίκες και τις καταγγελίες στον χώρο του θεάτρου και για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας χωρίς να φοβάται τις λέξεις του, χωρίς να μπορεί να είναι κάτι άλλο από αυτό που πραγματικά είναι. Αγαπάει τα υλικά του, έχει μάθει να μην τα φοβάται, να τα χαϊδεύει και να τα αφήνει ελεύθερα εκεί που εκείνος βρίσκει τον λόγο να το κάνει. Από την κουίντα μέχρι την πραγματική ζωή. Αυτός είναι ο Κωνσταντίνος Μπιμπής.
Ο «Γυάλινος κόσμος», που θα κάνει περιοδεία το καλοκαίρι, γεννήθηκε στην πρώτη σκληρή καραντίνα με πολλούς αυστηρούς περιορισμούς. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Όταν σκέφτομαι τις πρώτες πρόβες, είναι σαν να έχουν περάσει είκοσι χρόνια. Κλειστή Αθήνα, να κυκλοφορούμε με χαρτιά, μπάτσοι να μας ζητάνε τα χαρτιά στον δρόμο για να πάμε στην πρόβα. Ο μόνος χώρος που γινόταν θέατρο στην Ελλάδα ήταν το Εθνικό. Είχε παρθεί μια αψυχολόγητη κατά τη γνώμη μου απόφαση από το Κρατικό να μην ανοίξει εκείνη την περίοδο. Στην ουσία είχε μια μοναξιά. Κάποιοι άνθρωποι κλεισμένοι μέσα στο Εθνικό και δουλεύουν. Κανόνες πολύ περίεργοι και σίγουρα η παράσταση θα ήταν τελείως διαφορετικά φτιαγμένη. Κρατούσε κάποια αυστηρά πρωτόκολλα το Εθνικό. Δεν έπρεπε να πλησιάζονται οι ηθοποιοί πάνω από δύο μέτρα, καθόλου επαφή, σε περίπτωση κοντινής επαφής να φοράνε μάσκα στη σκηνή. Οπότε γεννήθηκε μια παράσταση μέσα από αυτούς τους περιορισμούς, κάτι που τελικά είχε πολύ ενδιαφέρον. Όπως ενδιαφέρον τελικά είχε και αυτός ο αγώνας να παίξουμε με μάσκα. Μέχρι την τελευταία εβδομάδα στη γενική ήταν υποχρεωτική και η μάσκα. Σκέψου λοιπόν αυτές τις έντονες σκηνές του έργου με την πνιγμονή της μάσκας. Με κάποιον τρόπο κατακτήθηκε μια δραματουργική εγκυρότητα. Και η πνιγμονή που δεν ακουμπιούνται και μια οικογένεια που δεν επικοινωνεί και περιέργως έδωσε πολύ γκάζι στην παράσταση. Η καλύτερη σκηνή της παράστασης σκηνοθετικά είναι το φιλί που δεν δίνεται και δεν θα γεννιόταν ποτέ αν δεν υπήρχαν αυτά τα μέτρα.
Πώς ήταν η διαδικτυακή εμπειρία που είχες μ’ αυτή την παράσταση; Είναι τελικά αυτό θέατρο;
Όχι βέβαια! Γι’ αυτό με χαρά παρατηρώ ότι δεν συνεχίζεται αυτό πράγμα. Ενώ θα μπορούσαμε σε κάποιες περιπτώσεις να το εκμεταλλευτούμε ως εργαλείο. Τα μεγάλα ιδρύματα θα μπορούσαν με έναν γεωγραφικό περιορισμό να κάνουν live streaming κάποιες παραστάσεις στις άγονες γραμμές, στα νησιά, στα ακριτικά χωριά εκεί που δεν φτάνει το θέατρο, αλλά φτάνει το Ίντερνετ. Αυτό θα μπορούσε να μείνει από όλο αυτό.
Παρ’ όλα αυτά, σε τρόμαξε αυτή η δυνατότητα της τεχνολογίας να κάνεις θέατρο χωρίς τον κόσμο;
Όλους μας τρόμαξε. Και κάποιοι αρνήθηκαν να το κάνουν, και σέβομαι πολύ αυτή τους την απόφαση. Σ’ αυτή τη χώρα πολλές φορές έχουν μείνει τέτοια κατάλοιπα. Λογικό λοιπόν ήταν να φοβηθούμε ότι ήρθε για να μείνει.
Η ίδια παράσταση ανέβηκε μετά και με κοινό. Πώς βίωσες αυτή τη μετάβαση με την ίδια παράσταση;
Ήταν απόφαση της παραγωγής να κάνουμε πρεμιέρα στο Αριστοτέλειο στη Θεσσαλονίκη σε ένα θέατρο περίπου 700 θέσεων. Ήταν sold out και ήταν πολύ σοκαριστικό για εμάς. Γέλαγε ο κόσμος και εμείς δεν είχαμε ιδέα ότι ο κόσμος μπορεί και να γελάσει σε σημεία όσο το δοκιμάζαμε, γιατί πού να ξέρεις από το streaming; Και η συγκίνηση του κόσμου στο τέλος ήταν σοκαριστική. Καταλάβαμε για πρώτη φορά ότι το έργο μας περνάει δυνατά.
Το διάστημα αυτό της καραντίνας έγιναν και όλες οι καταγγελίες στο θέατρο. Έχεις εκπλαγεί με όλο αυτό;
Καμία έκπληξη σε σχέση με το περιεχόμενο. Εξεπλάγην μόνο με το μομέντουμ των αποκαλύψεων. Κάτι μέσα μου ήξερε ότι η δική μας γενιά θα ήταν αυτή που θα έσπαγε αυτόν τον κύκλο της βίας στο θέατρο. Το ήλπιζε κάτι μέσα μου. Αλλά δεν περίμενα να γίνει τόσο νωρίς. Περίμενα ότι θα περνούσαν πολλά χρόνια μέχρι να σπάσει αυτό το απόστημα. Ως αντιπρόεδρος του ΣΕΗ και μέλος της διαδικασίας, αν και απέχω από το Πειθαρχικό, σοκαρίστηκα πιο πολύ με τη δημοσιογραφική ανθρωποφαγία. Όχι σε σχέση με τους θύτες, που αυτό δεν με νοιάζει καθόλου. Σε σχέση με τα θύματα όμως. Με το σωματείο. Έπεσαν πάνω μας σαν κοράκια σε πτώμα. Φυσικά είχα υπόψη μου ότι αυτή είναι η δημοσιογραφική πραγματικότητα, αλλά χάθηκε κάθε μέτρο.
Πιστεύεις ότι το ΣΕΗ έχει τη δύναμη να υπερασπιστεί τα μέλη του πια; Έχει ένα know how πια που ήρθε για να μείνει; Τι έχει αλλάξει;
Το know how δεν το είχε το σωματείο. Ούτε εμείς το είχαμε. Παλέψαμε πολύ συμβουλευόμενοι συνεχώς δικηγόρους, ομάδες ακτιβιστών, ψυχολόγους. Ειδικά τα παιδιά του Πειθαρχικού έδωσαν μεγάλο αγώνα όλοι, ο Γιάννης Παναγόπουλος, η Μαρία Μοσχούρη, ο Τρύφωνας Ζάχαρης, που καθόλου τυχαία είναι και αυτοί που έχουν υποστεί τη μήνυση Κιμούλη. Έκαναν πολύ σοβαρή δουλειά. Κλείνουμε δύο χρόνια και νομίζω πως πάντα ήταν ένα δραστήριο και υποστηρικτικό σωματείο. Δεν υποτιμώ τις παλιότερες διοικήσεις, γιατί έχουν πλούσια δράση. Η ειδοποιός διαφορά των «από κοινού», είναι ότι δεν είχαμε καμία συνδικαλιστική εμπειρία, κανένα συνδικαλιστικό κίνητρο και καμία συνδικαλιστική φιλοδοξία. Παρατηρώ βέβαια και παγιωμένες συνδικαλιστικές πρακτικές που δεν σπάνε από τη μία μέρα στην άλλη. Σπάνε μόνο αν ο ίδιος ο κλάδος απαιτήσει να σπάσουν. Αυτή είναι η ελπίδα μου. Οι τελευταίες συνελεύσεις έχουν πολύ κόσμο και απαρτία και ομοφωνία. Πολύ δυναμικές συνελεύσεις.
Υπήρξε ομοφωνία σε σχέση με τις διαγραφές Φιλιππίδη, Χαϊκάλη, Κιμούλη, Λιγνάδη;
Ομόφωνα αποφασίστηκε η οριστική διαγραφή τους και με βάση το Καταστατικό.
Πώς νιώθεις με την αντίδραση του Κιμούλη να υποβάλει μηνύσεις;
Την αντίδρασή του να κάνει αγωγή στη Ζέτα Δούκα και σε όποια άλλη συνάδελφο έχει κάνει δεν θέλω να την κρίνω, αν και φυσικά τη θεωρώ εντελώς λανθασμένη. Θα σταθώ όμως στην αγωγή που έχει κάνει στο σωματείο ζητώντας ένα υπέρογκο ποσό. Τι μας λέει ο κύριος Κιμούλης; Ότι θέλει να χρεοκοπήσει το σωματείο; Αυτό μάλλον θέλει. Στη σουρεαλιστική περίπτωση που κερδίσει μια τέτοια αγωγή, που είναι εντελώς αβάσιμη, γιατί το σωματείο και το Πειθαρχικό λειτούργησαν με αδαμάντινη ακεραιότητα, τηρώντας όλες τις καταστατικές διαδικασίες, κάνοντας αυτό που ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν, ειδικά όμως η αξίωση αυτού του ποσού θα οδηγούσε στη χρεοκοπία του σωματείου. Αυτή είναι λοιπόν η ερώτησή μου. Θέλει ο κύριος Κιμούλης να δει το σωματείο αυτό με λουκέτο; Το σωματείο που, πέρα από τις δράσεις που κάνουν φασαρία με την καλή έννοια, έχω να σου πω ότι προσφέρει φαγητά σε οικογένειες ηθοποιών που δεν έχουν να ταΐσουν τα παιδιά τους, συνδράμει μέσω του ταμείου αλληλεγγύης με κάθε τρόπο και ηλικιωμένους, και ανθρώπους με παιδιά. Τι θέλει λοιπόν να δει; Τους συναδέλφους του αυτούς στον δρόμο;
Σε σχέση με τις ποινικές προεκτάσεις κάποιων υποθέσεων, εσύ προσωπικά περιμένεις την απόφαση της Δικαιοσύνης, σε αφορά ή έχεις ήδη θέση;
Κατ’ αρχάς να σου πω ότι το Πειθαρχικό και το σωματείο δεν έχουν καμία σχέση με την αστική Δικαιοσύνη. Λειτουργούν με όρους συνδικάτου και στην ουσία οι ποινές που επιβάλλει έχουν αξία στη συνείδηση του κλάδου. Και στην κοινωνική συνείδηση κατ’ επέκταση. Εγώ προσωπικά έχω χάσει κάθε πίστη και κάθε ελπίδα στην αστική Δικαιοσύνη. Παρακολουθώντας και τη δίκη των δολοφόνων του Ζακ και τις τραγελαφικές εισαγγελικές εισηγήσεις, τι εμπιστοσύνη να έχω; Ακόμα και οι χρυσαυγίτες πάνε σε Εφετείο… Κάτσε λοιπόν να δούμε τι θα γίνει.
Είσαι από τους ηθοποιούς που τοποθετούνται πολιτικά ανοιχτά και ξεκάθαρα. Υπάρχουν φορές που έχεις αντιμετωπίσει προβλήματα εξαιτίας των θέσεών σου ή έχεις μετανιώσει;
Δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Μάλλον έχει να κάνει με τον τρόπο που μεγάλωσα. Διαμορφώθηκα πολιτικά εκεί γύρω στην εφηβεία. Μεγαλώνοντας, οι απόψεις μου γίνονται ίσως και λίγο πιο ριζοσπαστικές από ό,τι ήταν. Δεν μετανιώνω γιατί αυτό είμαι. Δεν μετανιώνω για τίποτα.
Τα τελευταία χρόνια πρωταγωνιστείς με τη Λίλα Μπακλέση στο «Οι κάτω απ’ τ’ αστέρια», που δεν λεν να τελειώσουν με τίποτα, όπως ακριβώς συνέβαινε και με τον «Ρωμαίο και Ιουλιέτα για 2». Πού οφείλεται αυτή η επιτυχία αυτών των παραστάσεων;
Όπως λέει και ο Όρσον Ουέλς, και συμφωνώ, εγώ προσωπικά σιχαίνομαι κάθε είδους αποχαιρετισμό. Πρόβλημα καθαρό, αλλά είναι αλήθεια. Από κει πηγάζει αρχικά, όταν φυσικά και ο κόσμος ανταποκρίνεται, όπως συμβαίνει με αυτές τις δουλειές. Είναι πολύτιμη και για εμάς τους ηθοποιούς αυτή η διάρκεια, γιατί προσφέρει μια εμβάθυνση που δεν την κερδίζεις μέσα σε μία σεζόν. Χάρηκα πολύ που θα ξαναπάμε και τα «Φθηνά τσιγάρα» σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου, γιατί ανέβηκαν μόνο για λίγες παραστάσεις και δεν πρόλαβα να τα χαρώ όσο ήθελα και τώρα χαίρομαι πολύ που θα τα ξαναζήσω και θα συνεχίσουν του χρόνου.
Ποια είναι η σχέση σου με την Αθήνα;
Τη σιχαίνομαι. Τη μισώ. Έχω μεγαλώσει εδώ. Μέχρι τα 18 στο Παλαιό Φάληρο, μετά στο κέντρο και τώρα στο Παλαιό Ψυχικό. Με απωθεί. Ένα κομμάτι μου την αποστρέφεται. Ταυτόχρονα, αντιλαμβάνομαι ότι η δουλειά μου, που είναι αυτό που αγαπώ και από αυτό ζω, δεν μπορεί να γίνει πουθενά αλλού. Μπορεί να είμαστε και η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ο μισός πληθυσμός ζει στην πρωτεύουσα. Αίσχος. Η σχέση μου με την πόλη είναι ένας επαγγελματικός συμβιβασμός. Μόνο αυτό. Το γεγονός βέβαια ότι τώρα ζω στο Παλαιό Ψυχικό και είχα τα πάρκα στην καραντίνα με έσωσε από την ψυχολογική κατάρρευση. Αυτό με έσωσε. Μια μέρα θα πάω στο νησί μου. Αν μπορούσα να κάνω αυτή τη δουλειά, με αυτούς τους καλλιτεχνικούς και οικονομικούς όρους σε ένα άλλο σημείο της Ελλάδας, θα πήγαινα.
Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Θα παίξω σε μια σειρά στη συνδρομητική πλατφόρμα του ANT1, το «Σώσε με», σε σκηνοθεσία Πιέρρου Ανδρικάκου, φίλος και συνεργάτης αγαπημένος. Είναι ένα αστυνομικό δράμα με τους Δανάη Σκιάδη, Λίλα Μπακλέση, Ιωάννα Ασημακοπούλου, Έλενα Μαυρίδου, Έκτορα Λιάτσο και πολλούς άλλους και είμαι πολύ χαρούμενος που είμαι μέρος αυτής της ομάδας και σε μια τόσο καλή δουλειά. Επίσης, όπως σου είπα, θα είμαι στην περιοδεία με τον «Γυάλινο κόσμο» και ίσως για λίγες παραστάσεις μέσα στο καλοκαίρι με τους «Κάτω απ’ τ’ αστέρια».
Φοβάσαι πως μπορεί να έχεις χάσει δουλειές για τις πολιτικές σου απόψεις είτε από την ιδιότητά σου ως αντιπρόεδρος στο ΣΕΗ για τα εργασιακά;
Το φοβάται σίγουρα η μάνα μου και το έχει εκφράσει. Εγώ όχι. Ένα χωριό είμαστε. Μετά από έντεκα χρόνια στη δουλειά, αυτό το χωριό ξέρει και το ήθος μου, και τη συμπεριφορά μου στις συνεργασίες μου. Γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας και όλοι ξέρουν την πολιτική μου θέση και έτσι δεν θεωρώ ότι θα αντιμετωπίσω ζήτημα. Στο σωματείο είμαστε για να στηρίξουμε τους συναδέλφους μας ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Το ίδιο είναι και στη δουλειά. Μαζευόμαστε για να πούμε μια ιστορία. Δεν είναι χώρος για καφενειακούς τσακωμούς. Θα συμφωνήσουμε και θα διαφωνήσουμε εποικοδομητικά, χωρίς να δημιουργούμε προβλήματα στη συνεργασία μας.
