Σε διπλωματικό πυρετό βρέθηκαν χθες Λευκωσία και Αθήνα μετά τις προκλητικές δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από τα Κατεχόμενα για το άνοιγμα τμήματος της Αμμοχώστου. Παράλληλα, σύμφωνα με το Reuters, η αμερικανική διπλωματία επαναβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ απορρίπτουν τη λύση των δύο κρατών στην Κύπρο σύμφωνα με δηλώσεις κορυφαίου Αμερικανού διπλωμάτη.
Ο Αμερικανός διπλωμάτης ανέφερε ότι ο Πρόεδρος Μπάιντεν είναι αποφασισμένος να διατηρήσει τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για την αγορά του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 και να επιβάλει επιπλέον κυρώσεις αν η Άγκυρα αγοράσει και άλλα οπλικά συστήματα από τη Μόσχα.
Κλιμακώνοντας την αμερικανική πίεση κατά της Άγκυρας, η υφυπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ καταδίκασε τις ανακοινώσεις των τουρκοκυπριακών αρχών για μερικό άνοιγμα των Βαρωσίων. Ως “απειλή”, όχι μόνο για την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και για την ασφάλεια ολόκληρης της περιοχής, χαρακτήρισε την τουρκική στάση ο επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ.
Κατάφωρη παραβίαση
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου με θέμα τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, ενώ το ζήτημα τέθηκε εκτάκτως και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ύστερα από συνεννόηση και με τη Γαλλία, που προεδρεύει του Σ.Α. αυτόν τον μήνα, με στόχο να υπάρξει ομόφωνη καταδίκη.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου επανέλαβε την κοινή θέση ότι η αλλαγή τού καθεστώτος τμήματος της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου από στρατιωτική σε περιοχή αστικής χρήσης αποτελεί “κατάφωρη παραβίαση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας”, επισημαίνοντας ότι “στόχος της Τουρκίας με τις νέες εξαγγελίες είναι η περαιτέρω προώθηση των σχεδιασμών της για οριστικοποίηση της διχοτόμησης”.
Ως εκ τούτου, το Εθνικό Συμβούλιο κάλεσε σε “ενότητα στην προσπάθεια αντιμετώπισης των νέων διχοτομικών μεθοδεύσεων της Τουρκίας”. “Χωρίς να παραγνωρίζεται η αρχή ότι ο σεβασμός στο ατομικό δικαίωμα στην περιουσία είναι δεδομένος και ουδείς δύναται να εμποδίσει την ενάσκηση του δικαιώματος αυτού, το Εθνικό Συμβούλιο σημειώνει ότι στο ενδεχόμενο προσφυγής στη λεγόμενη Επιτροπή εγκυμονούν σοβαροί κίνδυνοι σε σχέση με τις στοχεύσεις της Τουρκίας. Η κρισιμότητα των στιγμών επιβάλλει ομοψυχία και ομογνωμία” αναφέρει η εν λόγω ανακοίνωση.
Μηνύματα
Εν τω μεταξύ, χθες πραγματοποιήθηκε κατ’ ιδίαν συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη, καθώς ο πρώτος επισκέφτηκε τη Λευκωσία αμέσως μετά το ταξίδι του στο Ισραήλ.
Ο Ν. Χριστοδουλίδης έκανε λόγο για “εξόχως σημαντική” επίσκεψη, που "στέλνει, ανάμεσα σε άλλα, μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις”. Επίσης, χαιρέτισε τη "δημόσια ξεκάθαρη αντίδραση της διεθνούς κοινότητας στις εξαγγελίες του κ. Ερντογάν από Ε.Ε., ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Κίνα, Ρωσία, Ισραήλ, Αυστρία, Ολλανδία” και επιβεβαίωσε την επίσημη προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας, το οποίο συνεδρίαζε χθες για να συζητήσει τις εκθέσεις τού γενικού γραμματέα για τις Καλές του Υπηρεσίες και για την Ειρηνευτική Δύναμη στην Κύπρο.
“Η τουρκική επιθετικότητα δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη. Η απάντησή μας θα βασίζεται όπως πάντα στο Διεθνές Δίκαιο και στις αξίες που μας διέπουν” δήλωσε από την Κύπρο ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Δένδιας. “Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δεν υπάρχει περιθώριο βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας όσο η Τουρκία συνεχίζει να παρανομεί στην Κύπρο. Αυτά άλλωστε δεν τα λέμε εμείς. Περιλαμβάνονται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σκοπός μας σήμερα είναι να συντονίσουμε τα επόμενα βήματα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στον ΟΗΕ και σε όλα τα διεθνή πλαίσια και φόρουμ” πρόσθεσε.
Ευχαριστίες στο Ισραήλ
Κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ, ο Ν. Δένδιας συζήτησε με τον Ισραηλινό ομόλογό του Γιαΐρ Λαπίντ, μεταξύ άλλων, “για τον ελέφαντα στο δωμάτιο: την τουρκική επιθετικότητα, την απαράδεκτη τουρκική στάση στο θέμα του Κυπριακού” και τον ευχαρίστησε για “την ξεκάθαρη ισραηλινή τοποθέτηση και επίσης για τη δυνατότητα ευθείας συνεννόησης μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ για την επιβολή τής διεθνούς νομιμότητας στην ανατολική Μεσόγειο”.
«Το Ισραήλ παρακολουθεί με βαθιά ανησυχία τις πρόσφατες μονομερείς τουρκικές ενέργειες και δηλώσεις σε σχέση με το καθεστώς των Βαρωσίων» είχε αναφέρει νωρίτερα στο Twitter ο εκπρόσωπος του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών Λιόρ Χάιατ, τονίζοντας ότι το Ισραήλ επανέλαβε την αλληλεγγύη και την πλήρη στήριξή του προς την Κύπρο.
Στήριξη από τη Γαλλία ζήτησε ο Δένδιας
Επιστολή του υπουργού Εξωτερικών στον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν
Επιστολή προς τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν απέστειλε χθες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, σχετικά με τις τουρκικές παράνομες ενέργειες στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Στην επιστολή του προς τον Λε Ντριάν (η Γαλλία έχει την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας), ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμιζε, μεταξύ άλλων, ότι η εξαγγελία των τουρκικών αρχών αποτελεί ακόμα μία τρανή απόδειξη ότι η Τουρκία περιφρονεί την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ 2561 (2021), η οποία επαναλαμβάνει το καθεστώς των Βαρωσίων, όπως αυτό αναφέρεται σε άλλες σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Επισήμανε ότι η επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους του, υπό διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, αποτελεί προτεραιότητα, η οποία θα πρέπει να εφαρμοστεί χωρίς να αναμένεται το αποτέλεσμα των συζητήσεων για άλλες πτυχές του Κυπριακού.
Υπενθύμισε δε ότι -τουλάχιστον κατά την τελευταία διετία- η Τουρκία κινείται ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση και προσπαθεί να εμπεδώσει την παράνομη κατοχή του εδάφους. Η τελευταία εξέλιξη αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική οπισθοδρόμηση, απέναντι στην οποία απαιτείται μια στιβαρή απάντηση της διεθνούς κοινότητας.
Ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι αυτή η παράνομη ενέργεια υπονομεύει περαιτέρω τις προσπάθειες που καταβάλλονται από τον γ.γ. του ΟΗΕ για την επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και κατέληξε λέγοντας ότι οι τουρκικές ενέργειες είναι αποσταθεροποιητικές και αποτελούν ευθεία απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια. Σε αυτό το πλαίσιο, κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να εξετάσει άμεσα αυτήν την ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη.
Τη "βαθιά λύπη" της για τη "μονομερή κίνηση", η οποία "συνιστά πρόκληση", του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο, μετά την εξαγγελία της τουρκικής πλευράς για αποχαρακτηρισμό μέρους της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων, εξέφρασε χθες η Γαλλία, σε συνέχεια της συνομιλίας που είχε την Τρίτη ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών και με τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη. Εκφράζοντας εκ νέου την υποστήριξή της στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, η Γαλλία κάλεσε να γίνουν σεβαστές οι αποφάσεις 550 και 789 των Ηνωμένων Εθνών και ανακοίνωσε ότι θα "εγείρει το ζήτημα αυτό" σήμερα.
Εξάλλου και ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται σε επικοινωνία με εταίρους που σκέφτονται με παρόμοιο τρόπο προκειμένου να παραπέμψουν το θέμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου θα ζητήσουν την έντονη αντίδρασή του.
Απαιτείται άμεσα εθνική στρατηγική
Στηλιτεύοντας την αδυναμία της κυβέρνησης να διαμορφώσει αποτελεσματική αποτρεπτική πολιτική, ο Κατρούγκαλος αιτείται άμεση σύγκληση του ΕΣΕΠ και ζητηθεί άμεση σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε.
Έντονη κριτική στην κυβέρνηση για την “αδυναμία της να διαμορφώσει αποτελεσματική αποτρεπτική πολιτική στην προδιαγεγραμμένη προσπάθεια της Άγκυρας να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα στην Κύπρο” άσκησε ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. Γιώργος Κατρούγκαλος μιλώντας χθες σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς.
“Οι ανακοινώσεις του Προέδρου Ερντογάν δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Είχε προηγηθεί τον Οκτώβριο του 2020 το τουριστικό άνοιγμα τμήματος του θαλάσσιου μετώπου της Αμμοχώστου και ακολούθησε η αποκαθήλωση κάθε ελληνικής επιγραφής από τα δημόσια κτήρια της πόλης. Απέναντι στην προφανή αυτή προσπάθεια ‘σαλαμοποίησης’, η κυβέρνηση δεν ανέπτυξε δική της στρατηγική” είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι “ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο μόνος Έλληνας πρωθυπουργός που δεν περιέλαβε το Κυπριακό μεταξύ των προτεραιοτήτων της ελληνικής διπλωματίας στην ετήσια ομιλία του στον ΟΗΕ”, ενώ “αρνήθηκε να υιοθετήσει τις ρεαλιστικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. για την ένταξη του Κυπριακού, όπως και των διμερών ελληνοτουρκικών, στο ευρωτουρκικό πλαίσιο”.
“ Όχι μόνο δεν διεκδίκησε κυρώσεις, αλλά ούτε καν συνέδεσε τη θετική ευρωτουρκική ατζέντα με συγκεκριμένες υποχρεώσεις σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου. Αντιθέτως, συμφώνησε στο Συμβούλιο του Ιουνίου να δοθεί εντολή για διαπραγματεύσεις αναβάθμισης της τελωνειακής ένωσης Τουρκίας - Ε.Ε. χωρίς κανένα αντάλλαγμα” πρόσθεσε.
“Εδώ που βρισκόμαστε οι φραστικές καταδίκες δεν αρκούν. Και ορισμένες από αυτές, όπως της Ε.Ε., είναι ούτως ή άλλως ιδιαίτερα χλιαρές” συνέχισε. “ Έχουν ήδη προεξοφληθεί από τον Πρόεδρο Ερντογάν και έχουν μάλιστα εργαλειοποιηθεί στο εσωτερικό πολιτικό του αφήγημα” είπε και τόνισε την ανάγκη να ζητήσει η κυβέρνηση άμεσα έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. για λήψη συγκεκριμένων μέτρων και να συγκαλέσει Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής “για να αποκτήσουμε, επιτέλους, εθνική στρατηγική προώθησης λύσεων και όχι απλώς εκ των υστέρων διαμαρτυριών”.
Τέλος, όπως είπε, “σημαντικό ρόλο στην απόκρουση της προσπάθειας της Τουρκίας να εμφανίσει ως νομοτελειακή τη διχοτόμηση με το επιχείρημα ότι στο νησί υπάρχουν δύο λαοί, άρα είναι αναπόφευκτη η δημιουργία δύο κρατών, αποτελεί η κοινή δράση με τις προοδευτικές δυνάμεις των Τουρκοκυπρίων, που έκαναν αισθητή την αντίθεσή τους στους τουρκικούς σχεδιασμούς”.
“Ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. στέκεται με όλες του τις δυνάμεις στο πλευρό του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, για τον τερματισμό της κατοχής και την επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ για δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια, μία διεθνή προσωπικότητα, χωρίς εγγυήσεις και κατοχικά στρατεύματα” κατέληξε.
