Ούτε η επικείμενη στις 3 Μαΐου νέα φάση επαναλειτουργίας της αγοράς αποτέλεσε την εξαίρεση στον εδώ και αρκετούς μήνες γενικό κανόνα της κυβερνητικής προχειρότητας, όπως λόγου χάρη του αναποτελεσματικού click away, των παράτυπων επιβολών προστίμων σε πολυκαταστήματα ή της σύγχυσης για επιμέρους ΚΑΔ.
Τη σκυτάλη παίρνει αυτή τη φορά η εστίαση. Μολονότι η πολυαναμενόμενη από επιχειρηματίες, εργαζόμενους και κοινό επανεκκίνησή της έρχεται την επομένη του Πάσχα, έχει προκύψει σειρά από διάφορες δυσκολίες που δυσχεραίνουν σε μεγάλο βαθμό την ομαλή επιστροφή τής αγοράς στην κανονικότητα ύστερα από έξι μήνες διάρκειας του δεύτερου lockdown. Οι κυριότερες δυσχέρειες εντοπίζονται σε επτά πολύ συγκεκριμένα σημεία, τα οποία είναι:
- Πρώτον, η έλλειψη ρευστότητας.
- Δεύτερον, το προβληματικό ωράριο.
- Τρίτον, υγειονομικοί κίνδυνοι.
- Τέταρτον, η αδυναμία προμηθειών σε ημέρες αργίας.
- Πέμπτον, η έλλειψη προετοιμασίας.
- Έκτον, η επίφοβη περιορισμένη ζήτηση.
- Έβδομον, οι άγνωστες ακόμη προϋποθέσεις, όπως λ.χ. αποστάσεις τραπεζοκαθισμάτων.
Έλλειψη ρευστότητας
Ειδικότερα, η μεγαλύτερη δυσχέρεια εντοπίζεται στην ασφυκτική έλλειψη ρευστότητας, ενώ, σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, η επανεκκίνηση προσδιορίζεται για τις 3 Μαΐου και δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί η πλατφόρμα για τη διάθεση των 330 εκατ. ευρώ. Το κονδύλι δηλαδή το οποίο εξασφαλίστηκε στο πλαίσιο δράσης του ΕΣΠΑ 2021 - 2027 για τη στήριξη των επιχειρήσεων εστίασης με κεφάλαια κίνησης κατά την επανεκκίνηση του κλάδου.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα χρήματα δεν θα είναι διαθέσιμα όταν οι επιχειρήσεις θα κληθούν να πληρώσουν τους προμηθευτές. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η σχετική πλατφόρμα, μέσω της οποίας θα κριθεί ποιες εταιρείες είναι επιλέξιμες και τι χρήματα θα λάβουν, θα ενεργοποιηθεί στις 5 Μαΐου, με άγνωστο το διάστημα εκταμίευσης. Υπενθυμίζεται ότι χρηματοδοτείται το 7% του τζίρου 2019 με μέγιστο ποσό ενίσχυσης 100.000 ευρώ και με βασικά κριτήρια μείωση ετήσιου τζίρου 2020 πάνω από 30%.
Όσον αφορά το ωράριο, αυτό είναι προβληματικό για τις επιχειρήσεις. Η πρόβλεψη απαγόρευσης κυκλοφορίας από τη Δευτέρα του Πάσχα από τις 11 μ.μ. σημαίνει ότι τα καταστήματα θα κλείνουν νωρίτερα, περί τις 10 μ.μ., κάτι που ασφαλώς περιορίζει τον τζίρο τους. Μάλιστα, ακόμη και όταν το περσινό καλοκαίρι έκλειναν τα καταστήματα τα μεσάνυχτα, ο τζίρος είχε υποστεί σημαντικό πλήγμα κυρίως λόγω μειωμένης κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών.
Όσο για την τρίτη δυσχέρεια, όπως πρόσφατα είχε δηλώσει στην ΑΥΓΗ το μέλος του Συντονιστικού του Κύκλου Επαγγελματιών για την εστίαση Πέτρος Κασιμάτης, είναι η ασφάλεια των εργαζομένων, καθώς «δεν μπορεί να ξεκινήσουν να εργάζονται ως πρόβατα επί σφαγή», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Προσθέτοντας σχετικά ότι δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε το θέμα των εμβολιασμών για τους εργαζομένους, οι οποίοι θα εκτίθενται σε κίνδυνο. Ακόμη, αν και ανακοινώθηκε ότι τα self tests θα είναι υποχρεωτικά για τους εργαζόμενους στην εστίαση, δεν έχουν δοθεί επαρκείς διευκρινίσεις για τα μέτρα προστασίας.
Καθυστερήσεις
Στην τέταρτη δυσχέρεια αναφέρθηκε στον ΣΚΑΪ ο σεφ και επιχειρηματίας Λευτέρης Λαζάρου. Όπως είπε, θα είναι δύσκολο να καταφέρουν όλα τα καταστήματα να τροφοδοτηθούν έγκαιρα και να ανοίξουν στις 3 Μαΐου. Ο ίδιος έφερε σαν παράδειγμα το δικό του εστιατόριο και εξήγησε ότι είναι δύσκολο να προμηθευτεί υλικά εν μέσω Μεγάλης Εβδομάδας, αργιών και Πρωτομαγιάς, άρα η ημερομηνία που θα ανοίξει θα πάρει παράταση αναγκαστικά.
Εκπρόσωποι του κλάδου επισημαίνουν επίσης ότι είναι δύσκολη ακόμη και η προετοιμασία του προσωπικού των επιχειρήσεων μετά από έξι μήνες αναστολής λειτουργίας και με την επανεκκίνηση κατόπιν αργιών.
Επίσης, οι επαγγελματίες δεν είναι σε θέση να προβλέψουν τα επίπεδα ζήτησης αμέσως μετά το Πάσχα, θεωρώντας πιθανότερο το σενάριο της περιορισμένης επισκεψιμότητας.
Μείζον ερώτημα παραμένει το ποιοι περιορισμοί θα εφαρμοστούν σε ό,τι αφορά όρια σε δυναμικότητα και αποστάσεις μεταξύ των τραπεζοκαθισμάτων. Πάντως, αυτό εκτός απροόπτου αναμένεται να λυθεί άμεσα σε συζήτηση που θα έχουν ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων.
Ο τομεάρχης Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης δήλωσε ότι οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να επανέλθουν σε κανονική λειτουργία μετά από 6 ολόκληρους μήνες lockdown με το πάτημα ενός κουμπιού. Χρειάζονται ουσιαστική στήριξη, όπως κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών, έγκαιρη ενίσχυση της ρευστότητας, ρύθμιση του χρέους της πανδημίας και «κούρεμα» της βασικής οφειλής.
