Το αρμόδιο υπουργείο βαδίζει με γοργά βήματα προς το σκοτεινό παρελθόν και κάνει πραγματικότητα της ενδόμυχες σκέψεις του για πανεπιστήμια αστυνομοκρατούμενα, ισοπεδωμένα από κάθε φωνή αντίστασης.
Από κοιτίδες ελεύθερης διακίνησης ιδεών, πυρήνες δράσης φοιτητικών κινημάτων, τα πανεπιστήμια θα απεκδυθούν τις δημοκρατικές αξίες τους και θα μετατραπούν σε αποστειρωμένα και αστυνομοκρατούμενα ιδρύματα γνώσης, όπου θα κυριαρχεί ο φόβος και η καταστολή. Όποια φωνή πάει να υψωθεί θα φιμώνεται. Με πρόσχημα μια δήθεν «ανομία», βρήκαν έδαφος να καλλιεργήσουν την τρομοκρατία και να επιβάλουν το δόγμα «νόμος και τάξη».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αστυνομία στα Πανεπιστήμια / Ειδικοί φρουροί με ειδικά καθήκοντα μόνο για το πανεπιστήμιο
Τα πανεπιστήμια βαδίζουν σε τεντωμένο σκοινί, είναι έρμαια της υποχρηματοδότησης και της υποστελέχωσης. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση χωρίς αιδώ επιλέγει να δαπανήσει εκατομμύρια για αστυνομικούς που θα «κάνουν περιπολίες» στα ιδρύματα. Τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας έχουν ακόμη μερικές ανάσες ελευθερίας.
Ποιοι φοβούνται τα πανεπιστήμια;
Του Νίκου Φίλη*
Το Πανεπιστήμιο είναι ιστορικός θεσμός δημοκρατίας και ελευθερίας, κοιτίδα γνώσης, ανεμπόδιστης έρευνας και διαρκούς επιστημονικής αναζήτησης. Οφείλει να είναι ανοιχτό στην κοινωνία, τις αγωνίες της, τις ελπίδες της και τους αγώνες της για μια καλύτερη ζωή.
Τα πανεπιστήμια αποτέλεσαν διαχρονικά στόχο όλων των ανελεύθερων καθεστώτων, των σκοταδιστικών εξουσιών και των φονταμενταλιστών της αγοράς. Όραμά τους είναι η υποταγή της επιστημονικής αναζήτησης στην καθεστηκυία τάξη και των τεχνολογικών επιτευγμάτων στο κέρδος.
Στη χώρα μας αυτοί οι κύκλοι σκοπεύουν στην άνθηση ενός ελεγχόμενου από παρασιτικά οικονομικά συμφέροντα τομέα ιδιωτικών ψευδοπανεπιστημίων, απολύτως ξένων με την ευρωπαϊκή παράδοση των δημόσιων πανεπιστημίων. Αυτή την αντίληψη υπηρετεί ως κυβέρνηση σήμερα η Ν.Δ. του Κ. Μητσοτάκη, χωρίς τις ταλαντεύσεις του παρελθόντος. Με την πρόταση για πανεπιστημιακή αστυνομία καταλύει τη συνταγματική αρχή του αυτοδιοίκητου. Συγχωνεύει σε ένα υπουργείο την Παιδεία με την αστυνομία. Το ΕΚΠΑ με τη ΓΑΔΑ.
Στις μέρες μας κορυφώνεται μια μάχη για τη δημοκρατία, που σήμερα περνάει μέσα από την υπεράσπιση της δημόσιας Εκπαίδευσης και την εναντίωση στα σχέδια της κυβέρνησης να καταστήσει τα πανεπιστήμια χώρους αστυνομοκρατίας, παραδίδοντας ταυτόχρονα μεγάλο μέρος της δυναμικότητάς τους στον ιδιωτικό τομέα, μειώνοντας τους εισακτέους και κλείνοντας πανεπιστήμια.
Τα υποχρηματοδοτημένα και υποστελεχωμένα πανεπιστήμια (τελευταίοι στην Ε.Ε. σε αναλογία καθηγητών προς φοιτητές) "προικίζονται" από τη Ν.Δ. με αστυφύλακες! Τριάντα εκατομμύρια θα σπαταλώνται ετησίως για την πανεπιστημιακή αστυνομία, όσα, δηλαδή, δίνει στο πανεπιστήμιο της Αθήνας και σε άλλα έξι πανεπιστήμια ο ισχνός κρατικός προϋπολογισμός.
Στο ερώτημα αν υπάρχουν προβλήματα εγκληματικότητας στα πανεπιστήμια η απάντηση είναι ναι, αλλά όχι μεγαλύτερη από ό,τι στην υπόλοιπη κοινωνία. Κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., σημειώνονται σε αυτά 200 παραβατικές πράξεις, ενώ στο σύνολο της χώρας πάνω από 2 εκατομμύρια.
Συνεπώς το "έγκλημα", και μάλιστα στις ποινικά λιγότερο βαρύνουσες μορφές του, υποεκπροσωπείται στο Πανεπιστήμιο, ενώ κατά βάση είναι εισαγόμενο. Αποτελεί, συνεπώς, συνειδητή δυσφήμηση και κατασυκοφάντηση των δημοσίων πανεπιστημίων η παρουσίασή τους από την προπαγάνδα της κυβέρνησης ως "άντρων βίας και ανομίας".
Σε ορισμένα πανεπιστήμια του κέντρου υπάρχουν και κακοφορμίζουν εστίες παραβατικότητας, παρακώλυσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας και αυταρχικών -ακόμη και φασιστικών- πρακτικών και βίας, όπως αυτή που ασκήθηκε στον πρύτανη του ΟΠΑ. Τα πανεπιστήμια μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα και ήδη η Σύνοδος των Πρυτάνεων έχει υποδείξει τους τρόπους. Με ειδική υπηρεσία φύλαξης υπαγόμενη στις πανεπιστημιακές αρχές και με πρωτόκολλο δράσης και συνεργασίας με την ΕΛ.ΑΣ. όταν είναι αναγκαίο.
Η Ελληνική Αστυνομία έχει όλα τα μέσα να ανταποκριθεί στον ρόλο της. Είναι δεύτερη στην Ε.Ε. (πίσω μόνο από την Κύπρο) σε αριθμό προσωπικού ως αναλογία στον πληθυσμό. Τι χρειάζεται, λοιπόν, ακόμη ένα αστυνομικό σώμα, και μάλιστα ένοπλο, μαζί με οπλαποθήκες της αστυνομίας μέσα στα πανεπιστήμια, όπως γράφτηκε και δεν διαψεύστηκε; Δεν εξυπηρετεί τίποτε πέρα από την ανάγκη αυτής της κυβέρνησης όσο αποτυγχάνει να περιχαρακώνει το πιο συντηρητικό και ακροδεξιό της ακροατήριο.
Πρόκειται, συνεπώς, για έναν επικίνδυνο πειραματισμό της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Σπέρνει ανέμους και θα χρειαστεί τύχη για να μη θερίσουμε θύελλες. Με αυτή τη νομοθέτηση επωάζονται νέοι Κορκονέες.
Οι πρυτανικές αρχές, οι σύγκλητοι, διαπρεπείς συνταγματολόγοι, χιλιάδες πανεπιστημιακοί και φοιτητές, ακόμη και η ΠΟΑΣΥ, εναντιώνονται στο κυβερνητικό σχέδιο. Αντιτίθενται στην ιδέα να καταστούν τα πανεπιστήμια "άντρα αστυνομοκρατίας" και πεδία εκβολής του κυβερνητικού αυταρχισμού. Επισημαίνουν τον ρουσφετολογικό χαρακτήρα της ρύθμισης και ζητούν την απόσυρσή της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ διακηρύττει προς κάθε κατεύθυνση: Θα αγωνιστούμε συγκροτώντας ένα ευρύ μέτωπο Παιδείας και δημοκρατίας μαζί με τους γονείς και την Αυτοδιοίκηση, να μην περάσει και να μην εφαρμοστεί αυτό το μέτρο. Να μη μειωθεί ο αριθμός των εισακτέων. Να μην κλείσουν τα περιφερειακά πανεπιστήμια.
Αν η κυβέρνηση επιμείνει, αυτός ο νόμος θα είναι ο πρώτος που θα καταργήσουμε όταν επανέλθουμε στην εξουσία. Θα ακυρώσουμε όλο το αυταρχικό - αντιδημοκρατικό οπλοστάσιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Κατ' αναλογία με τους νόμους του Τραμπ, που αυτές τις μέρες θα ξηλωθούν από τη διοίκηση Μπάιντεν. Η αναβίωση του "Σπουδαστικού της Ασφάλειας", το κλείσιμο σχολών και οι διαγραφές φοιτητών δεν έχουν καμία θέση στο σύγχρονο πανεπιστήμιο.
* Ο Νίκος Φίλης είναι τομεάρχης Παιδείας και βουλευτής Α' Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ
Επιχείρηση «Πανεπιστημιακή Αστυνομία», για ποιο λόγο άραγε;
Του Γιώργου Πλειού*
Το εδάφιο 3 του άρθρου 3, με το οποίο καταργήθηκε παντελώς το πανεπιστημιακό άσυλο και ήταν ένα από τα πρώτα νομοσχέδια που ψήφισε η κυβέρνηση, ορίζει ότι «εντός των χώρων των ΑΕΙ οι αρμόδιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων». Πράγμα που σημαίνει ότι η ΕΛ.ΑΣ. μπορεί να εισέρχεται χωρίς εμπόδιο, χωρίς πρόσκληση και χωρίς άδεια σε οποιονδήποτε ακαδημαϊκό χώρο.
Αυτό αποδείχθηκε κατά αδιαμφισβήτητο τρόπο στις 30.12.2020, όταν άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. εισήλθαν χωρίς καμιά από αυτές τις προϋποθέσεις και πραγματοποίησαν έρευνα και συλλήψεις στη Φοιτητική Εστία του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΦΕΠΑ).
Συνεπώς διερωτάται κάποιος: Αφού η υπάρχουσα αστυνομία μπορεί να κυκλοφορεί χωρίς άδεια ή πρόσκληση στους πανεπιστημιακούς χώρους, τότε ποιος ο λόγος να ιδρυθεί ειδική πανεπιστημιακή αστυνομία, η οποία θα επιβαρύνει επιπλέον τον κρατικό προϋπολογισμό και μάλιστα σε μια περίοδο που έχει αυξηθεί δραματικά το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, γεγονός που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε νέο Μνημόνιο και νέες περικοπές και φορολογία, ενώ τα πανεπιστήμια πένονται;
Μια πρώτη απάντηση που έδωσαν πολλοί είναι ότι η κυβέρνηση το κάνει για να εξυπηρετήσει την κομματική της πελατεία, όπως το κάνει και με άλλους τρόπους (πόσο φιλελεύθερη πρακτική είναι αυτή, είναι άλλο ερώτημα). Ωστόσο είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να δυναμιτίσει το κλίμα στα πανεπιστήμια, με τις όποιες συνέπειες μπορεί να επιφέρει αυτό, προς τακτοποίηση εκλογικής πελατείας ενώ μπορεί να το κάνει με άλλους τρόπους.
Ειρήσθω εν παρόδω τα πανεπιστήμια απέχουν μακράν από τις εικόνες των ΜΜΕ, που τα παρουσιάζουν ως το δρομάκι της Πατριάρχου Γρηγορίου Ε’ δίπλα από το ΕΚΠΑ. Εκτός κι αν ανομία και εμπόριο ναρκωτικών στα πανεπιστήμια εννοούν αυτό που συμβαίνει έξω από το πανεπιστήμιο σε παρακείμενο δρόμο και, όπως φαίνεται, με την ανοχή της αστυνομίας.
Τα όποια επίπεδα παραβατικότητας στα πανεπιστήμια είναι χαμηλότερα από άλλους δημόσιους χώρους, ενώ τις όποιες εξαιρέσεις έχουν χρέος, μέσα και καθήκον οι πανεπιστημιακές αρχές να τις αντιμετωπίσουν. Αν υπάρχει αντίθετη πληροφόρηση, δηλαδή στοιχεία που δείχνουν εικόνα παραλυτικής ανομίας στα ΑΕΙ, όπως λένε κάποιοι, ευχαρίστως να τα ακούσουμε.
Συνεπώς το συμπέρασμα είναι ότι ο λόγος ίδρυσης πανεπιστημιακής αστυνομίας είναι άλλος. Αυτό που φαίνεται να επιδιώκει η κυβέρνηση είναι να επιβάλει το δόγμα «Νόμος και Τάξη», να κάνει δηλαδή επίδειξη του δόγματος ακριβώς σε έναν από τους χώρους όπου καλλιεργούνται η κριτική, η αμφισβήτηση, η ελεύθερη διακίνηση ιδεών, στην οποία χρωστάει ο κόσμος την πρόοδό του. Σε κάθε περίπτωση είναι μεγάλη η ευθύνη που αναλαμβάνουν όσοι θα υλοποιήσουν αυτήν την ιδέα.
* Ο Γιώργος Πλειός είναι καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ και επισκέπτης καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ
Επίδειξη δύναμης χωρίς επίγνωση των κινδύνων και των συνεπειών
Του Γιάννη Α. Μυλόπουλου*
Με την παγκόσμια πρωτοτυπία της ίδρυσης πανεπιστημιακής αστυνομίας και με την επιβολή πειθαρχικών διατάξεων διά νόμου, χωρίς τη συναίνεση των πανεπιστημίων, η κυβέρνηση επιδιώκει να καταργήσει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη παράδοση της ακαδημαϊκής αυτοδιοίκησης και να πνίξει τις διεθνώς αναγνωρισμένες ακαδημαϊκές ελευθερίες σε μια επιχείρηση επίδειξης δύναμης και άσκησης αυταρχισμού.
Η Δεξιά πιστεύει ότι έτσι κατακτά, επιτέλους, έναν πνευματικό χώρο που ποτέ δεν κατάλαβε και που πάντοτε θεωρούσε ιδεολογικά ξένο και πολιτικά εχθρικό.
Τα πανεπιστήμια, όπως συμβαίνει στον πολιτισμένο και δημοκρατικό κόσμο, δεν χρειάζονται αστυνόμευση, αλλά πανεπιστημιακή φύλαξη.
Το γεγονός ότι αντ’ αυτού επενδύουν 30 εκατομμύρια ευρώ για την πρόσληψη 1.000 αστυνομικών, διαθέτουν δηλαδή ποσό ίσο με το 30% της συνολικής χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, τη στιγμή που αυτά μετά από 10 χρόνια λιτότητας έχουν αποδεκατιστεί σε προσωπικό και εμφανίζουν τεράστια κενά σε εξοπλισμό και υποδομές, δείχνει ότι το πολιτικό αποτέλεσμα της κατίσχυσης σε έναν χώρο που παραδοσιακά συμβολίζει την ελευθερία και τη δημοκρατία έχει πολύ μεγάλη επικοινωνιακή σημασία για τη Δεξιά.
Αν σκεφτεί κανείς μάλιστα ότι η Ελλάδα είναι πρωταγωνίστρια στην Ευρώπη στον αριθμό αστυνομικών σε αναλογία πληθυσμού, ενώ συγχρόνως είναι ουραγός σε αριθμό καθηγητών σε αναλογία φοιτητών, η πρόσληψη ακόμη περισσότερων αστυνομικών συμπληρώνει την εικόνα των πραγματικών επιδιώξεων της κυβέρνησης της Ν.Δ.
Η κυβέρνηση, μετά τα όσα τραγικά συνέβησαν με τη «ζαρντινιέρα» και τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, δείχνει να μην αντιλαμβάνεται σε τι κίνδυνο εκθέτει δεκάδες χιλιάδες φοιτητές που στο εξής θα σπουδάζουν και θα ζουν καθημερινά στη σκιά αστυνομικών δυνάμεων.
Από την άλλη μεριά η κυβέρνηση, με την επιβολή μιας προσχηματικής βαθμολογικής βάσης στις εισαγωγικές εξετάσεις, επιδιώκει τη συρρίκνωση του φοιτητικού πληθυσμού μέχρι 20% χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των ίδιων των πανεπιστημίων. Στέλνοντας συγχρόνως έτοιμη «πελατεία» στα αδιαβάθμητα και χωρίς αξιολόγηση ιδιωτικά κολέγια τριετούς φοίτησης, τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχίων των οποίων πρόλαβε να αναγνωρίσει ως ισότιμα με εκείνα των πενταετών πανεπιστημιακών σπουδών.
Ο στόχος του νομοσχεδίου για τα πανεπιστήμια είναι η ηθική εξόντωση, η φυσική συρρίκνωση και η αποδυνάμωση των ελληνικών πανεπιστημίων.
Με εξαιρετικά μεγάλους κινδύνους για την ασφάλεια της πανεπιστημιακής κοινότητας και πολύ δυσοίωνες συνέπειες για την οικονομική ανάπτυξη, η προοπτική της οποίας υπονομεύεται από την κατάργηση της ακαδημαϊκής αυτοδιοίκησης και των ακαδημαϊκών ελευθεριών, που αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για την παραγωγή και τη μετάδοση της επιστημονικής γνώσης.
* Ο Γιάννης Α. Μυλόπουλος είναι καθηγητής και πρώην πρύτανης του ΑΠΘ
