Η Αθήνα έκανε νωρίτερα το χριστουγεννιάτικο δώρο στα στρατεύματά της: είκοσι τέσσερα μαχητικά αεροσκάφη Rafale και τρεις υπερσύγχρονες φρεγάτες, ενώ περιμένουν ακόμα ελικόπτερα F-35 και Sikorsky, για να μην αναφέρουμε τους δρόνους, τις τορπίλες και τους πυραύλους. Οι Έλληνες αξιωματικοί δεν θα γιορτάσουν μόνοι τους, θα έχουν παρέα τις γαλλικές εταιρείες όπλων, και ιδιαίτερα την Dassault, τους κύριους προμηθευτές της Αθήνας.
Κι όμως, πριν από έξι χρόνια οι ευρωπαϊκές αρχές και το ΔΝΤ -η τρόικα- επέβαλαν την τιμωρία τους σε μια χώρα κατεστραμμένη, σε ασφυξία, υποβαθμισμένη στο επίπεδο του προτεκτοράτου. Περνούσαν από κρησάρα και το παραμικρό δημόσιο έξοδο για να υποχρεώσουν την Ελλάδα να εξυπηρετήσει ένα χρέος που ακόμα και το ΔΝΤ παραδεχόταν ότι ήταν «αβάσταχτο».
Ενθαρρυμένη από την Γερμανία, η τρόικα είχε βάλει στο στόχαστρό της τις κοινωνικές δαπάνες. Ακολούθησαν τεράστιες αυξήσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, αύξηση στα 67 έτη της ηλικίας συνταξιοδότησης (με το ποσό των συντάξεων να μειώνεται επί δεκατέσσερις συνεχείς φορές), μείωση του επιδόματος ανεργίας και του κατώτατου μισθού (κατά 32% για τους νέους κάτω των 25 ετών), έλλειψη μέσων και φαρμάκων στα κατάμεστα νοσοκομεία.
Οι στρατιωτικές δαπάνες δεν υποβλήθηκαν σε παρόμοια αυστηρή επίβλεψη. Πράγματι το μερίδιό τους αυξήθηκε από το 2,46% του ΑΕΠ της χώρας το 2015 στο 2,79% πέρυσι. Αποτελεί το ρεκόρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν θέλουν ειρήνη, οι Έλληνες πρέπει να ετοιμαστούν για πόλεμο...
Στην πραγματικότητα η χώρα κρίνει ότι απειλείται από την Τουρκία, η οποία αυξάνει τις προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο και εδώ και σχεδόν πενήντα χρόνια κατέχει παράνομα μέρος της Κύπρου. Αυτό δεν εμποδίζει τα δύο αντίπαλα κράτη να ανήκουν στην ίδια στρατιωτική συμμαχία. Ούτε το Βερολίνο να συγκαταλέγεται μεταξύ των κυριότερων εμπόρων όπλων της Άγκυρας.
Το 2015, όταν η «άνοιξη της Αθήνας» συντρίφτηκε από τις ευρωπαϊκές τράπεζες, η εφημερίδα Le Figaro ξεχώρισε για τους υψηλούς τόνους της. Θεωρούσε ότι, ακόμα και αφαιμαγμένη, η Ελλάδα, ένας «ασθενής που προτιμά να χαστουκίζει τον γιατρό του», έπρεπε να ξεπληρώσει πλήρως και άμεσα τους πιστωτές της. Αλλιώς, έγραφε σε αγανακτισμένο τόνο η εφημερίδα, «κάθε Γάλλος θα πλήρωνε 735 ευρώ για την ακύρωση του ελληνικού χρέους».1
Την εποχή εκείνη το χρέος έφτανε στο 177% του ΑΕΠ της χώρας. Τον περασμένο Δεκέμβριο ξεπέρασε το 205%. Αλλά η Figaro σταμάτησε ν’ ανησυχεί για τους Ευρωπαίους πιστωτές της χώρας; Γιατί άραγε; Ποιος θα τολμούσε να φανταστεί ότι κάτι τέτοιο οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα είχε την ιδέα να κάνει τα ψώνια της στο οπλοστάσιο του ομίλου Dassault, ιδιοκτήτη της «Le Figaro»;2
Ωστόσο το happy end δεν θα ολοκληρωθεί παρά την ημέρα που τα, αγορασμένα στη Γερμανία, τουρκικά υποβρύχια θα βυθίσουν τις made in France ελληνικές φρεγάτες. Χωρίς αμφιβολία, η Αθήνα θα αναγκαστεί τότε να ξαναγοράσει από τους Κινέζους, στους οποίους υποχρεώθηκε να πουλήσει με διαταγή της τρόικας τα ελληνικά λιμάνια για να προφυλάξει τα καράβια της. Και καθώς το γαλλογερμανικό δίδυμο θα έχει αποδείξει την ευελιξία του, η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης θα έχει σχεδόν υλοποιηθεί.
1 Le Figaro, Παρίσι, 8 Ιανουαρίου 2015. Το ίδιο βράδυ τα δύο μεγαλύτερα τηλεοπτικά κανάλια TF1 και France 2 αναπαρήγαγαν το θέμα λίγες ώρες μετά τη νίκη της Αριστεράς στις βουλευτικές εκλογές.
2 Βλ. «Cet avion qui émerveille Le Figaro», Le Monde diplomatique, Απρίλιος 2016.
* Ο Serge Halimi είναι ο διευθυντής της Le Monde diplomatique.
Επιμέλεια: Βάλια Καϊμάκη
