Οι πρωταγωνιστές δεν ήταν ιδιαίτερα χαρισματικοί ούτε η συζήτηση είχε μεγάλες εντάσεις. Ωστόσο, όσοι είχαν χθες την υπομονή να παρακολουθήσουν τη σχεδόν δίωρη τηλεμαχία μεταξύ των υποψηφίων των ευρωπαϊκών πολιτικών ομάδων για την προεδρία της Κομισιόν έγιναν σοφότεροι. Για τις θέσεις των πολιτικών ομάδων, για την προσωπικότητα των επίδοξων προέδρων και για τις προσδοκίες των ψηφοφόρων, κυρίως των νεότερων, από την Ευρώπη.
Το ντιμπέιτ ήταν άρτια σκηνοθετημένο, οι δύο δημοσιογράφοι που το διηύθυναν, η Βελγίδα Ανελίζ Μπεκ και ο Τσέχος Μάρτιν Ρέζνιτσκ, επαρκέστατοι, οι ερωτήσεις από το κοινό, τόσο εντός της αίθουσας όσο και από τις πρωτεύουσες των κρατών - μελών, ενδιαφέρουσες.
Οι υποψήφιοι, όμως, ήταν υπερβολικά προσεκτικοί, αποφασισμένοι να πουν το ποίημά τους, σε βαθμό που κάποιες -ακόμη και εύκολες- ερωτήσεις έμειναν ανοήτως αναπάντητες.
Η πιο φοβισμένη -και η μοναδική διάσημη- στο πάνελ ήταν η νυν πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υποψήφια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για μια δεύτερη θητεία. Στα 105 λεπτά του ντιμπέιτ η Γερμανίδα πολιτικός προσπαθούσε να αποφύγει τις κακοτοπιές, να παρουσιάσει ως δικά της τεράστια επιτεύγματα τα όσα έκανε η Κομισιόν την τελευταία πενταετία, αλλά και να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας της ευρω-Δεξιάς με διάφορα ακροδεξιά κόμματα, ώστε να διατηρήσει την πλειοψηφία και την εξουσία την επόμενη πενταετία.
Αν είσαι κατά του Πούτιν, δεν είσαι ακροδεξιά;
Αυτό ήταν άλλωστε και το θέμα που κυριάρχησε στο ντιμπέιτ. Θα συνεργαστεί το ΕΛΚ με τις δύο ακροδεξιές και αντιευρωπαϊκές πολιτικές ομάδες του ECR (Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές) και του ID (Ταυτότητα και Δημοκρατία) ή όχι; Όλοι οι άλλοι υποψήφιοι για την προεδρία της Κομισιόν, ο Νίκολας Σμιτ των ευρω-Σοσιαλιστών, ο Βάλτερ Μπάιερ της ευρω-Αριστεράς, η Τέρι Ρέιντκε των Πρασίνων και ο Σάντρο Γκότζι του Renew, ήταν ξεκάθαροι στις κόκκινες γραμμές τους για συνεργασία με την Ακροδεξιά. Ο Σμιτ υπογράμμισε ότι οι δύο ακροδεξιές πολιτικές ομάδες δεν συγκαταλέγονται στις δημοκρατικές δυνάμεις, η Ρέιντκε υποστήριξε ότι «αυτή τη στιγμή ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η Ακροδεξιά, που συνεργάζεται με τον Πούτιν», ενώ ο Μπάιερ άστραψε και βρόντηξε: «Κανείς συμβιβασμός με την Ακροδεξιά, μην υιοθετείτε την ατζέντα της». Οι ανθυποψήφιοί της προσπάθησαν να δεσμεύσουν την Φον ντερ Λάιεν ότι θα σεβαστεί αυτές τις κόκκινες γραμμές και απέτυχαν. Η απερχόμενη πρόεδρος της Κομισιόν επέμεινε μέχρι τέλους ότι θα συνεργαστεί με κάθε πολιτική δύναμη που είναι «υπέρ της δημοκρατίας, κατά του Πούτιν και υπέρ του Κράτους Δικαίου»”. Και ισχυρίστηκε ότι και η μεταφασίστρια πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι είναι υπέρ της δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου. Για την ηγέτιδα της γαλλικής Ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν δεν είπε τίποτε - ποντάρει άλλωστε στη στήριξη του αντιπάλου της Εμανουέλ Μακρόν.
Σε όλη την τηλεμαχία η αγωνία της Φον ντερ Λάιεν ήταν να δείξει ότι κρατάει ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον Πούτιν, ενώ ενίοτε επαναλάμβανε και το σύνθημά της «ευημερία, ασφάλεια, δημοκρατία» - με αυτή τη σειρά.
Το στίγμα των υποψηφίων
Το σύνθημα του υποψήφιου των ευρω-Σοσιαλιστών από το Λουξεμβούργο, πάλι, ήταν «χρειαζόμαστε αλλαγή» και πρέπει «να κερδίσουμε πάλι την εμπιστοσύνη των πολιτών». Ο παλαίμαχος Σοσιαλδημοκράτης Νίκολας Σμιτ, άγνωστος στο πλατύ ευρωπαϊκό κοινό, μίλησε πολύ για την ανάγκη μείωσης της φτώχειας, για καλούς μισθούς και για κοινωνική δικαιοσύνη. Και προσπάθησε να κρατήσει ισορροπίες μεταξύ των υπέρμαχων της συνέχισης του πολέμου στην Ουκρανία μέχρι να νικήσει και όσων πιστεύουν ότι ήρθε η ώρα για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Πιο συγκεκριμένος -και πιο παθιασμένος- εμφανίστηκε στο ντιμπέιτ ο Αυστριακός Βάλτερ Μπάιερ. Για παράδειγμα, ο υποψήφιος της ευρω-Αριστεράς υπογράμμισε ότι για την αύξηση της φτώχειας στην Ευρώπη φταίει μεταξύ άλλων η αύξηση των ενοικίων και είπε ότι πρέπει να εκδοθεί Οδηγία από την Ε.Ε. που να βάζει πλαφόν στα ενοίκια. Και τόνισε ότι στην Ευρώπη «χρειαζόμαστε ειρήνη και αφοπλισμό», όχι περισσότερα χρήματα για την αμυντική βιομηχανία.
Αντιθέτως, η Γερμανίδα Τέρι Ρέιντκε των Πρασίνων ζήτησε ένα ευρωπαϊκό ταμείο για την άμυνα, ενώ ο Ιταλός Σάντρο Γκότζι του Renew έγινε πιο συγκεκριμένος, λέγοντας ότι πρέπει να επενδύσουμε 100 δισ. ευρώ στην αμυντική βιομηχανία, μέσω ευρωομολόγων.
Γενικότερα στη χθεσινή τηλεμαχία κυριάρχησε το ζήτημα της άμυνας και των απειλών που δέχεται η Ευρώπη, με τον αριστερό Μπάιερ -κι όχι την Πράσινη Ρέιντκε- να υπογραμμίζει ότι «η μεγαλύτερη απειλή είναι η οικολογική καταστροφή, στην οποία οδεύουμε ολοταχώς».
Αναφορά στον Μητσοτάκη
Οι πέντε υποψήφιοι μίλησαν και για την κλιματική αλλαγή, για τη μετανάστευση και για τις νέες τεχνολογίες, ενώ ακούστηκε μια φορά και η λέξη «Παλαιστίνη» - με τους πέντε να συμφωνούν για τη λύση των δύο κρατών. Ενδιαφέρον είχε ότι στο ντιμπέιτ ακούστηκαν μόνο τρία ονόματα πρωθυπουργών. Του Σλοβάκου Ρομπέρτο Φίτσο, επειδή έγινε στόχος δολοφονικής απόπειρας, του Ούγγρου Βίκτορ Όρμπαν, επειδή κατηγορήθηκε κυρίως από την Πράσινη υποψήφια ότι υποσκάπτει την Ευρωπαϊκή Ένωση, και του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αναφορά στον Έλληνα πρωθυπουργό έκανε η Φον ντερ Λάιεν όταν μιλούσε για την κοινή άμυνα της Ευρώπης, λέγοντας πόσο συμφωνεί με την πρότασή του για κοινή αεράμυνα.
