Μετά από τέσσερα χρόνια διαβουλεύσεων και διαπραγματεύσεων, που συχνά ήταν παρασκηνιακές και σε πολλές φάσεις έδειχναν αδιέξοδες, και χιλιάδες σελίδες κειμένων, προτάσεων, εισηγήσεων και τελικών «επιδιορθώσεων», το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη το βράδυ με ψήφους 322 κυρίως από βουλευτές της Δεξιάς το νέο Σύμφωνο για το Άσυλο και τη Μετανάστευση. Στην ουσία πρόκειται για πέντε ανεξάρτητα νομοθετήματα που επιδιώκουν να θέσουν ένα κοινό πλαίσιο για όλα τα κράτη-μέλη απλοποιώντας και επιταχύνοντας τις διαδικασίες ασύλου και περιορίζοντας σαφώς τον αριθμό των μεταναστών από τρίτες χώρες προς την Ε.Ε. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και ο συντηρητικός Τύπος στην Ευρώπη μιλά για ένα νέο «καθεστώς αυστηροποίησης».
Για την Αριστερά και για τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που ασχολούνται με την αρωγή και την προστασία προς τους πρόσφυγες είναι ένα «σύμφωνο ντροπής», κάτι που δεν δίστασαν να φωνάξουν εκπρόσωποί τους από τα θεωρεία του Ε.Κ. κατά τη διάρκεια της συζήτησης που προηγήθηκε.
Λογική αποτροπής και δαιμονοποίησης
Είναι σαφές ότι το νέο πλαίσιο κινείται στη λογική της αποτροπής και αυτό το μήνυμα στέλνει σε επίδοξους μετανάστες. Αυτό που αποτελεί αντικείμενο ουσιαστικής κριτικής από τους ευρωβουλευτές που καταψήφισαν, όπως η Κορνέλια Ερνστ της Die Linke, είναι ότι με βάση το νέο Σύμφωνο «πετιέται στα σκουπίδια μια θεμελιώδης αρχή της Συνθήκης της Γενεύης» που διασφαλίζει την αξιοπρέπεια και την προστασία του κάθε ατόμου ξεχωριστά ανεξαρτήτως χρώματος, εθνικότητας και θρησκεύματος.
Οι πρόσφυγες και μετανάστες κατηγοριοποιούνται όχι με βάση την κατάσταση του καθενός, αλλά με γνώμονα άλλα κριτήρια, όπως, π.χ., αν προέρχονται από «ασφαλείς τρίτες χώρες», όπου τέτοιες βαφτίζονται η Τουρκία, το Μαρόκο, η Αλβανία, ακόμα και τμήματα της Συρίας, ή αν «περισσεύουν», με βάση τις ποσοστώσεις που ορίζονται για κάθε χώρα. Αλλά ακόμα και αυτοί οι αριθμοί δεν είναι δεσμευτικοί, δίνοντας την ευχέρεια σε χώρες να διαπραγματευτούν και να πληρώσουν για κάθε πρόσφυγα που δεν θα δέχονται.
Γενικώς το κείμενο αποφεύγει να δει τα πραγματικά αίτια της μετανάστευσης και επικεντρώνει στην «εργαλειοποίηση» από εχθρικές χώρες, όπως η Ρωσία και η Λευκορωσία, και στη δράση των δικτύων των δουλεμπόρων. Ουσιαστικά δαιμονοποιεί τη μετανάστευση, που ιστορικά αποτέλεσε για την Ευρώπη συστατικό στοιχείο της εξέλιξης και του πολιτισμού της. Δικαιολογημένα ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Κώστας Αρβανίτης έκανε λόγο την Τετάρτη το βράδυ για μια «μαύρη μέρα για την Ευρώπη, την Ελλάδα, τους κατατρεγμένους αυτής της γης».
