Συναντηθήκαμε με τη Νίκη και την Όλγα, τις Σκιαδαρέσες δηλαδή, στη Νέα Σμύρνη, όπου οδήγησαν τον φωτογραφικό φακό του Παύλου Παρασκευά και την κουβέντα μας σε μια πλατεία, σε ένα διάλειμμα από τις full band πρόβες τους για τα live τους που έχουν ήδη ξεκινήσει και συνεχίζονται. Θα αφήσουν την Αθήνα για λίγο και θα βρεθούν σε Βέροια, Λάρισα, στο Helmos Festival, στην Κρήτη και μετά θα επιστρέψουν πάλι λίγο στην Αθήνα και συγκεκριμένα στην Τεχνόπολη, στις 11 Ιουλίου, για ένα μεγάλο full band live μαζί με σπουδαίους μουσικούς, τους Φάνη Ζαχόπουλο, Χάρη Παρασκευά και Αλέξη Στενάκη, και special guests τους Ορέστη Χαλκιά και Billie Kark. Οι Σκιαδαρέσες γεννήθηκαν στην καραντίνα και τις κράτησαν στη ζωή η Νίκη και η Όλγα με το πείσμα τους, τις εμπνεύσεις τους, τα μεγάλα όχι τους και τα μεγάλα ναι στις ιστορίες τις δικές τους και των άλλων, που τις κάνουν τραγούδια τα οποία αφουγκράζονται εύστοχα τη ζωή. Οι Σκιαδαρέσες είναι μια απόδειξη και μια ελπίδα στο εδώ και τώρα ότι τα πράγματα γίνονται και αλλιώς, πιο καθαρά, πιο φωτεινά. Αυτή είναι η Νίκη. Αυτή είναι η Όλγα. Αυτές είναι οι Σκιαδαρέσες
Συνέντευξη στον Χρήστο Τζίφα
Φωτογραφίες για την ΑΥΓΗ: Παύλος Παρασκευάς
Πώς γεννιούνται οι Σκιαδαρέσες;
Νίκη: Αρχίσαμε μέσα στην καραντίνα να γράφουμε τραγούδια. Στην αρχή χιουμοριστικά. Για να κάνουμε μια παράσταση στην ουσία. Γιατί ηθοποιοί έχουμε σπουδάσει. Χωρίς εμένα ξεκίνησε στην αρχή. Μετά θέλησα και εγώ. Και δοκιμάζουμε να το στήσουμε. Δεν πολυέβγαινε στην αρχή, αλλά άρχισα να γρατζουνώ την κιθάρα. Λίγο μετά γράφτηκε το πρώτο τραγούδι. Δοκιμάσαμε να το παίξουμε σε κάποιον.
Ολγα: Στον μπαμπά μας και στη μαμά μας (γέλια). Και λέμε αυτό είναι τραγούδι τώρα; Μήπως να δούμε κι άλλα; Και χαζεύοντας, βγήκαν τα πρώτα πέντε έξι κομμάτια. Μετά τα άκουσε ο Στάμος Σέμσης και ηχογραφήσαμε τα δύο πρώτα, το «Τραγούδι του Βαγγέλη» και το «Δεν μένω μακριά».
Πότε καταλαβαίνετε ότι αυτό που κάνετε αρχίζει να έχει μεγάλη απήχηση;
Ολγα: Στο πρώτο live. Δεν είχαμε σκεφτεί ποτέ ότι θα κάναμε live. Ήταν και η καραντίνα, δεν ξέραμε και να παίζουμε. Μας έστειλε ο Δήμος Ζωγράφου για ένα φεστιβάλ. Και λέμε ας το κάνουμε για την εμπειρία. Είχαν βγάλει εισιτήρια για κρατήσεις θέσεων γιατί ήταν καραντίνα και υπήρχαν περιορισμοί. Βλέπαμε πώς φεύγουνε οι θέσεις. Τις πρώτες ώρες έφυγαν 280 και χωρούσε 300. Και λέμε 280 άτομα θέλουν να έρθουν να μας ακούσουν; Βλέπαμε ότι πάει καλά στο YouTube. Δεν ήταν μέτρο γιατί με την καραντίνα ό,τι έκανες έπαιρνε προβολές. Δεν φανταζόμασταν ότι μεταφράζεται σε παρουσία.
Νίκη: Οταν το πρωτοφτιάχνεις, νιώθεις ότι δεν είναι τελείως προσωπικό. Καταλαβαίνεις με έναν τρόπο ότι αυτό θα αφορά και άλλους. Ή θέλεις να το πιστεύεις.
Είναι συνειδητή επιλογή να μην κινηθείτε μέσω δισκογραφικής εταιρείας αλλά μόνες σας;
Νίκη: Φυσικά. Δεν θεωρώ ότι μέσω δισκογραφικών γίνεται με τρόπο που είναι φιλικός προς τον καλλιτέχνη. Σε καμία περίπτωση. Είτε μιλάμε για τις διαδικασίες είτε για τα λεφτά, για τους όρους. Τα είχαμε ψιλοακούσει επειδή έτυχε να έχουμε γνωστούς στον χώρο. Και ξέραμε σίγουρα ότι για εμάς που δεν το κάνουμε και επαγγελματικά δεν είναι σίγουρα αυτός ο δρόμος. Και για εμάς ειδικά που είμαστε και τραγουδοποιοί. Θέλουμε να είμαστε ελεύθερες στο πώς και αν θα γράφουμε. Δεν θέλαμε σε καμία περίπτωση κάποιος να το βάλει αυτό σε κλουβί. Κάναμε συζήτηση με κάποιους να δούμε τι έχουν στον νου τους. Είχαν όρους τύπου πέντε τραγούδια τον χρόνο. Εμείς τότε είχαμε πάρει φόρα και γράφαμε πέντε τη μέρα. Δεν γινόταν να περιοριστούμε έτσι. Δεν συμφωνούμε με πολλά.
Ούτε τώρα πια είναι επάγγελμα;
Ολγα: Τώρα πια είναι. Όταν απασχολεί όλο το εικοσιτετράωρό σου και αρχίζεις και βιοπορίζεσαι, κάνεις μια επένδυση, και του χρόνου σου και οικονομική, αρχίζει και γίνεται επάγγελμα. Απλώς θέλουμε να είμαστε με κάποιον τρόπο αφεντικά του εαυτού μας. Για να μπορούμε να το ελέγχουμε. Θέλουμε να διατηρούμε και τον DIY χαρακτήρα, την ευχαρίστηση και τη χαρά. Γιατί όταν έφευγε ο έλεγχος από εμάς, πιεζόμασταν. Δεν ήταν τόσο ευχάριστη η κατάσταση. Ξεκίνησε ως χόμπι και εξελίχθηκε σε δουλειά, και προσπαθούμε να την κάνουμε δουλειά που να περνάμε καλά.
Τώρα που έγινε επάγγελμα, έχετε το άγχος της «αλλοτρίωσης»;
Νίκη: Συνέχεια. Νομίζω ότι είναι αγώνας δρόμου. Προσπαθούμε με διάφορους τρόπους. Προσπαθούμε να συνεργαζόμαστε με άτομα που περνάμε καλά ή να «κόβουμε», αν θες, και λίγο από την «ποιότητα» για να παραμείνει το DIY. Δοκιμάζουμε και άλλες παραγωγές, πιο καλοφτιαγμένα, λιγότερο αυθόρμητα, αλλά πάντα θα ξαναγυρίσουμε και πάντα θα αναρωτηθούμε μήπως ήταν πιο ζωντανό πριν. Και συνήθως πάντα διαλέγουμε την DIY εκδοχή των πραγμάτων. Αυτή με τα λάθη. Πάντα φοβάσαι και αναρωτιέσαι: Μήπως έχω αρχίσει και αλλάζω; Μήπως τώρα γράφω για τους άλλους; Για να ξαναγυρίσω να δω τι έχω ανάγκη; Μήπως τώρα μεγαλοπιάστηκα και θέλω περισσότερα πράγματα; Για να ξαναγυρίσω στα απλά. Είναι συνεχής μάχη.
Ολγα: Στις αρχές κάναμε τελείως δικές μας παραγωγές. Τώρα είναι συμπαραγωγές. Στις τελείως δικές μας παραγωγές έπρεπε να παρακολουθείς τα εισιτήρια, να φτιάχνεις την αφίσα, να σκέφτεσαι ποιος θα κάνει check-in τα εισιτήρια, αφισοκόλληση. Όλο αυτό σου στερούσε από το καλλιτεχνικό και το δημιουργικό. Έπρεπε να κάνουμε κάποια βήματα. Ε, δεν είχε την ίδια χαρά τώρα να κάνεις αφισοκόλληση με το να γράψεις ένα τραγούδι.
Σας έχουν προσεγγίσει δισκογραφικές;
Ολγα: Ναι. Μας είχαν προτείνει κάτι νούμερα τα οποία ήταν τουλάχιστον προσβλητικά για τη δουλειά που προσφέρανε και για τη δουλειά που είχαμε έτοιμη. Και η αντιπρότασή μας ήταν το ακριβώς ανάποδο. Δηλαδή, κρατήστε εσείς το μικρό και δώστε σ’ εμάς το μεγάλο κομμάτι της πίτας και πάμε. Δεν βρήκε τόπο αυτή η αντιπρόταση.
Νίκη: Είναι αστεία τα ποσά και είναι πλήρης εκμετάλλευση. Δεν λέω τώρα για πιο μικρές εταιρείες που τις έχουν δημιουργήσει παιδιά γι’ αυτόν τον λόγο. Λέω για τις βασικές που ξέρουμε όλοι. Είναι τρομακτική η εκμετάλλευση. Αφού δεν το κάναμε τότε, δεν θα το κάνουμε μου φαίνεται ποτέ πια.
Ο φόβος ότι έτσι μπορεί να είστε πιο αποκλεισμένες από τα ραδιόφωνα;
Ολγα: Ναι, είναι πληγή. Θα θέλαμε να παίζουμε πολύ περισσότερο στα ραδιόφωνα. Θα θέλαμε να υπάρχει και αυτό το μέσο, γιατί είναι χρήσιμο και για διαφήμιση και για να προσεγγίσεις κοινό που ενδεχομένως να μην μπαίνει στα social media. Και για τη δουλειά είναι πολύ βοηθητικό να υπάρχεις σε όσο περισσότερα μέσα μπορείς. Αλλά, από την άλλη, έχει και μια γλύκα γιατί, ας πούμε, στο αυτοκίνητο του αγοριού μου έπαιζε ένας σταθμός ο οποίος έλεγε: «Και τώρα να ακούσουμε έναν νέο καλλιτέχνη». Και άρχισε να παίζει Χαρούλη. Πλέον υπάρχει και ένα πράγμα στο ραδιόφωνο που είναι όλα τα ίδια. Νομίζω ότι στα νέα παιδιά είναι και λίγο παράσημο το να μην μας παίζει το ραδιόφωνο. Είναι ένας αγώνας, που είναι ωραίο να τον παίζεις και να τον κερδίζεις. Αφήνει κάτι και για τους επόμενους.
Νίκη: Ας μην γελιόμαστε, τώρα με τις πλατφόρμες, με το Ίντερνετ ψιλοπεθαίνουν αυτές οι εταιρείες. Δεν πηγαίνει και κανένας. Και είναι ωραίο που κερδίζουν τα νέα παιδιά και η πειραματική σκηνή αυτόν τον αγώνα.
Ολγα: Γιατί υπάρχει και περισσότερη ελευθερία έκφρασης. Πολλά τραγούδια μας δεν θα παίζονταν έτσι και αλλιώς γιατί έχουνε βρισιές. Οι βρισιές είναι μια συναισθηματική γλώσσα, ένας τρόπος έκφρασης. Λένε πολλοί, «Α, οι Σκιαδαρέσες βρίζουν». Συνέχεια. Τα κομμάτια που βρίζουν είναι τέσσερα, πέντε. Όλα τα υπόλοιπα δεν τα έχουν ακούσει γιατί αυτά γίνονται πιο hype. Πολλοί καλλιτέχνες άντρες βρίζουν και δεν ασχολούνται με αυτούς. Άμα βρίζει γυναίκα, τους ενοχλεί.
Νίκη: Εμείς δεν βρίζουμε στη ζωή μας, αλλά αν έχεις θυμώσει με τον άλλον και θες να γράψεις ένα τραγούδι για να εκτονωθείς, τότε είναι μια απαραίτητη συναισθηματική γλώσσα.
Μαμά την Μπέσσυ Μάλφα, μπαμπάς ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης. Εμπόδιο ή ώθηση;
Νίκη: Στον χώρο αυτό σίγουρα ήταν μια ώθηση. Πατούσαν κλικ σε ένα βίντεο να δουν τη σχέση που έχουν οι Σκιαδαρέσες μαζί τους. Στο θέατρο νομίζω ότι πάντα ήταν και πάντα θα είναι εμπόδιο. Και σίγουρα οι προτάσεις είναι λιγότερες γιατί μας αναγνωρίζουν μονίμως σαν τις κόρες τους και ψάχνουν πώς μπορούν να μας χρησιμοποιήσουν. Είμαστε, δηλαδή, ενδεχομένως και προϊόντα ενός άλλου προϊόντος.
Ολγα: Εχει και τα καλά του, αλλά νομίζω τα κακά είναι περισσότερα. Έχουμε κουραστεί να μας ρωτάνε αν παίζεις σαν τη μαμά σου ή τον μπαμπά σου. Να δίνουμε μια συνέντευξη για μια παράσταση και να κρατάνε μόνο την ερώτηση για τους γονείς μας. Μια προκατάληψη από συναδέλφους ότι εμείς έχουμε μανιέρα από τους γονείς μας.
Απομακρύνεστε από την υποκριτική;
Νίκη: Εγώ απομακρύνομαι. Είναι ένας πολύ δύσκολος χώρος. Δεν θεωρώ ότι είναι δυσκολότερος από τη μουσική, αλλά στη μουσική επειδή είναι κάτι δικό μου και είμαι και αφεντικό κάνω τα πράγματα όπως τα θέλω και πολλές φορές είναι πιο εύκολο. Έχεις περισσότερη ελευθερία έκφρασης. Στον χώρο του θεάτρου είναι πολύ πιο δύσκολα. Συνήθως είσαι ένα εκτελεστικό όργανο και οι δουλειές που θα ήθελα να συμμετέχω είτε δεν θα με πάρουνε ποτέ είτε θα φτάσω στα γεράματα για να τις κάνω. Είναι χαμένος χρόνος. Δεν θα χαρώ αυτό που θέλω να χαρώ στον χώρο αυτό. Μου αρέσει, όμως, το θέατρο. Και η σκηνοθεσία.
Ολγα: Δεν μπορώ να φανταστώ να μην κάνω θέατρο. Είναι πολύ δύσκολες οι συνθήκες και πολλές φορές ευνουχιστικές και απογοητευτικές. Θα ήθελα να μου δοθεί ευκαιρία να το κάνω με δικούς μου όρους. Μια δικιά μας παράσταση με συντελεστές που θα συμφωνούμε όλοι. Αν μπορούσε να γίνει έτσι, θα ήταν ιδανικά. Ενδεχομένως να μην μπορεί να γίνει ακόμα. Προσπαθώ να βρίσκω δουλειές στις οποίες τουλάχιστον μου φαίνονται καλά παιδιά οι συνεργάτες και το οικονομικό να είναι ok. Γιατί θέλω πολύ να παίζω. Όταν δεν παίζω, στεναχωριέμαι. Ιδανικά θέλω να φτάσω σε ένα σημείο που να μπορώ να το ελέγχω, να κάνω μόνο δικές μου δουλειές που με καλύπτουν απόλυτα.
Αναγνωρίζω κάτι πολιτικό και σατιρικό στα τραγούδια σας.
Ολγα: Δεν έχουμε γράψει εμείς τι θα έκανες αν έπεφτε ξαφνικά το ρεύμα. (γέλια) Δεν είναι βαθιά πολιτικό αυτό; (γέλια) Από τη στιγμή που ζούμε στο τώρα, που μας αφορούν τα γκομενικά, οι σχέσεις με άλλους ανθρώπους που ζουν επίσης στο τώρα. Ό,τι και να θες να περιγράψεις αφορά και το κοινωνικό, πολιτικό. Γι’ αυτό και στηρίξαμε όλους τους αγώνες που πιστεύουμε με την παρουσία μας. Έχεις επιρροές από ό,τι συμβαίνει γύρω σου. Εμείς γράφουμε από τις ιστορίες μας και τις ιστορίες των φίλων μας που ζουν στο τώρα. Είμαστε συλλέκτριες ιστοριών, προσωπικών και διαπροσωπικών βιωμάτων.
Νίκη: Στην ουσία κοινωνικά είναι τα τραγούδια. Με αφορμή κάποιο ερωτικό τραγούδι που λες πώς νιώθεις, ανοίγεις τον εσωτερικό σου κόσμο. Τα τραγούδια μας αντικατοπτρίζουν τον άνθρωπο του σήμερα, το πώς νιώθει, το πώς υπάρχει, τι στερείται.
Πώς είναι για δύο γυναίκες καλλιτέχνιδες μέσα σε αυτόν τον κόσμο των αντρών;
Ολγα: Οπως σε όλους τους χώρους. Υπάρχει κλασική υποτίμηση. Τα μικρά τα κοριτσάκια που δεν ξέρουν. Εμείς σπουδάσαμε Υποκριτική. Μπήκαμε μόνες μας στο τραγούδι. Δεν υπάρχει πολλή εμπειρία. Σιγά-σιγά χτίζεται. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν εννοούμε αυτό που λέμε και ότι πρέπει εσύ που είσαι άντρας να μου εξηγήσεις καλύτερα τι εννοώ. Είναι τελείως διαφορετικά τα επαγγελματικά ραντεβού, στα οποία πηγαίνουμε οι δυο μας, με αυτά που έρχεται και το αγόρι μου μαζί, που είναι ηχολήπτης, ή ο μπαμπάς μας ή ένας μουσικός μας. Κατ’ αρχάς, δεν απαντάνε σ’ εμάς. Ρωτάμε και απαντάνε στον δίπλα.
Νίκη: Και μόνο να έχεις μαζί σου μια αντρική φιγούρα, ας μην μιλάει, είναι διαφορετική όλη η συνάντηση. Μπορεί να ζητάω κάτι σε έναν ηχολήπτη για την κιθάρα μου και να μου λέει δεν ξέρεις τι θέλεις. Άσε τους μεγάλους να πουν.
