Συναντηθήκαμε με τη Γιώτα Φέστα σε μια από τις αγαπημένες της κρυφές γωνιές στην πόλη, σε ένα αυθεντικό αθηναϊκό ζαχαροπλαστείο. Η κουβέντα μας ξεκίνησε αμέσως με έναυσμα τον υπέροχο δημιουργικό αναβρασμό που επικρατεί στη ζωή της, με χειρονομίες, βλέμματα και χαμόγελα, που ευτυχώς παραδόθηκαν και αιχμαλωτίστηκαν απαλά στον φωτογραφικό φακό του Παύλου Παρασκευά. Το «Ναυάγιο», η νέα πολυαναμενόμενη τηλεοπτική σειρά του Mega, με φόντο μια ναυτική τραγωδία, που κάνει πρεμιέρα την Κυριακή 1 Οκτωβρίου στις 9 μ.μ. και το σταθερό ραντεβού της θα είναι Κυριακή με Τετάρτη στις 10.50 μ.μ., έγινε σίγουρα αφορμή να μας μιλήσει για τον ρόλο της Λαμπρινής που θα υποδυθεί. Μας μίλησε ακόμα για το Θέατρο Αυλαία στη Θεσσαλονίκη, που στις 10 Νοεμβρίου κάνει πρεμιέρα με το διήγημα του Μάκη Τσίτα «Πέντε στάσεις», σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη, και αμέσως μετά τη Θεσσαλονίκη θα έρθει και στην Αθήνα. Αυτός ο εμφανής ενθουσιασμός για όσα κάνει έγινε ο δρόμος για να μας γυρίσει πίσω στην αρχή της, να έρθει στο τώρα, να αφήσει τις λέξεις της να αποκαλύψουν όσα την απασχολούν και εντέλει να μας επιτρέψει να τη γνωρίσουμε λίγο καλύτερα. Καθαρό βλέμμα και απαλές χειρονομίες έγιναν το «χαλί» της κουβέντας μας που ξεκίνησε και με δυσκολία τελείωσε. Αυτή είναι η Γιώτα Φέστα.
Συνέντευξη στον Χρήστο Τζίφα
Φωτογραφίες για την ΑΥΓΗ: Παύλος Παρασκευάς
Νέα τηλεοπτική σειρά στο Mega το «Ναυάγιο».
Είναι βασισμένο στο ναυάγιο της Φαλκονέρας που έγινε το 1966 και χάθηκαν πολλοί άνθρωποι. Ο Πετρουλάκης ξεκινά από αυτό, και μετά οι σεναριογράφοι έχουν δημιουργήσει διάφορες υπέροχες ιστορίες γύρω του. Στη σειρά παίζουν πολλοί νέοι καλοί ηθοποιοί και χαίρομαι γι’ αυτό.
Τι ρόλο κάνετε στη σειρά;
Είμαι η Λαμπρινή, μια μητέρα που ο γιος της χάνεται στο ναυάγιο. Δεν ξέρουμε αν έχει όντως χαθεί, απλώς δεν έχουν βρει το πτώμα του και εκείνη πιστεύει ότι ο γιος της είναι ζωντανός. Είναι ένας χαρακτήρας που με δυσκόλεψε μέχρι να βρω έναν δρόμο να τον πλησιάσω.
Σε μια σειρά που πατάει σε αληθινή ιστορία υπάρχει μεγαλύτερη φόρτιση;
Ναι, γιατί πρέπει να συμπεριλάβεις υποκριτικά τέτοιες γυναίκες σαν την ηρωίδα που υποδύομαι. Υπήρξαν τέτοιες γυναίκες, είναι αληθινές. Δεν είναι μόνο αποκύημα της φαντασίας ενός συγγραφέα.
Έχουν πυκνώσει οι τηλεοπτικές συμμετοχές σας. Τι έχει αλλάξει;
Η απουσία μου από την τηλεόραση κάποια χρόνια καθορίστηκε εν πολλοίς από την προσωπική μου ζωή. Ξεκίνησα από το σινεμά και είναι αλήθεια πως πολύ συχνά είχα μια προκατάληψη για την τηλεόραση. Το σινεμά καθόριζε και τις υπόλοιπες επιλογές και δημιουργούσε παρέες. Στο θέατρο, όμως, δεν σταμάτησα ποτέ να δουλεύω
Οι παρέες, δηλαδή, σας πήγαιναν στις δουλειές;
Όχι, αλλά οι ταινίες δημιουργούσαν μια παρέα. Όταν κάναμε με τον Νίκο Βεργίτση τη «Ρεβάνς», στο σενάριο δουλέψαμε όλοι, και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, ο συνθέτης, και ο Καφετζόπουλος. Ο τρόπος της δουλειάς μας καθόρισε τις επιλογές μας, μετά και την αισθητική μας. Δεν ήταν απλώς μια επαγγελματική δουλειά. Γίναμε παρέα. Όταν άρχισα να δουλεύω στην τηλεόραση, ήταν πολύ δύσκολο για μένα, και τώρα ακόμα, και ειδικά σε ένα σίριαλ καθημερινό, να ενταχθώ. Μου πήρε καιρό. Αυτή η γρηγοράδα που απαιτείται, που καμιά φορά είναι και πετυχημένη. Εγώ, ας πούμε, είμαι ηθοποιός της πρώτης λήψης στο σινεμά. Συνήθως η πρώτη λήψη ήταν η καλύτερη. Αλλά παρ’ όλα αυτά δυσκολεύτηκα να ενταχθώ σε αυτή τη γρηγοράδα. Πολύ συχνά λόγω της ταχύτητας δεν σου επιτρέπεται να κάνεις τη δουλειά σου όπως θα ήθελες. Οι ηθοποιοί και οι τεχνικοί σε μια καθημερινή σειρά κάνουν ένα μικρό θαύμα.
Φέρατε και από τη σχολή αυτήν την κουλτούρα ότι δεν πρέπει να κάνει τηλεόραση ένας καλός ηθοποιός;
Πολύ γρήγορα απαλλάχθηκα από αυτό το μύθευμα. Γιατί μύθευμα είναι. Γιατί και η τηλεόραση πολύ συχνά κάνει τόσο ωραία πράγματα που θα ζήλευαν πολλοί κινηματογραφιστές. Οι συνθήκες της ζωής μου ήταν διαφορετικές και δεν δούλευα πολύ στην τηλεόραση.
Πώς λέτε ναι σε μια σειρά όταν πάρετε στα χέρια σας ένα σενάριο;
Συνήθως έχει να κάνει με το σενάριο. Ο λόγος καθορίζει την υποκριτική μας. Γι’ αυτό και εμένα μου αρέσει συχνά να προσθέτω πράγματα ή και να αφαιρώ. Συνήθως είμαι της αφαίρεσης. Δεν είναι τόσο ο ρόλος, όσο το γενικό καλλιτεχνικό κομμάτι, ποιοι θα είναι οι υπόλοιποι συνεργάτες μου, αν μπορώ να έχω επαφή μαζί τους γιατί το αποτέλεσμα έχει πάντα να κάνει με την ομάδα. Στον «Σασμό» ευτύχησα να έχω κοντά μου ανθρώπους που τους θαυμάζω ως ηθοποιούς. Όλα αυτά διαμορφώνουν την απόφασή μου περισσότερο από το οικονομικό. Είναι σημαντικό, αλλά δεν μπορείς να πας σε μια δουλειά μόνο γι’ αυτό.
Αναφερθήκατε στον «Σασμό». Πώς είναι να παίζετε σε μια σειρά που σημειώνει μια τόσο μεγάλη και μαζική επιτυχία; Επηρεάζει;
Δεν επηρεάζει την υποκριτική. Επηρεάζει, όμως, τη διάθεσή σου να δουλεύεις. Έχεις μια πολύ ωραία διάθεση. Δεν κάθομαι, όμως, να κοιτάζω τα νούμερα. Δεν με ενδιαφέρει εμένα προσωπικά. Είναι, όμως, πολύ ευχάριστο να ξέρεις ότι αυτό που κάνεις πάει καλά. Είναι μια σειρά γεμάτη εκλεκτούς συναδέλφους. Νομίζω ότι η επιτυχία του «Σασμού» ήταν οι ηθοποιοί του, κυρίως. Σίγουρα η ιστορία και η πλοκή έπεσαν στα χέρια σπουδαίων σκηνοθετών και ηθοποιών. Το αγαπήσαμε όλοι. Όταν κάτι το αγαπάς, το αποτέλεσμα συνήθως είναι καλό. Ήταν έκπληξη αυτή η αναγνωρισιμότητα από τον «Σασμό», να με σταματούν και να λένε, η εισαγγελέας, γιατί δεν θυμούνται
πάντα το όνομά μου. Είναι πάντα ευχάριστο να ακούς ωραία λόγια από τον κόσμο για τη δουλειά σου.
Σας φρίκαραν καθόλου όλος αυτός ο χαμός και η αναγνωρισιμότητα;
Όχι, δεν φρίκαρα καθόλου. Εντάξει, δεν τρέχουν και τα πλήθη πάνω μας. Δυσκολεύτηκα με τη δημοσιότητα όταν ήμουν πιο νέα στη «Ρεβάνς», γιατί ως νέα δεν μπορούσα να ανταποκριθώ σε αυτό. Τώρα είναι μόνο ευχάριστο.
Η σχέση σας με το θέατρο ποια είναι;
Ξεκίνησα επαγγελματικά από το σινεμά και αυτό καθόρισε την πορεία μου. Τα πρώτα χρόνια δούλευα πολύ και κυρίως στο σινεμά. Όμως το θέατρο είναι η πραγματική και η αληθινή μου αγάπη. Το θέατρο είναι κάτι αναντικατάστατο. Δεν μπορείς να υποκαταστήσεις τη δημιουργικότητα που νιώθεις στο θέατρο ούτε στο σινεμά ούτε στην τηλεόραση. Έχω πάντα στον νου μου ότι στο θέατρο θα δουλεύω όσο ζω. Ενώ δεν μπορώ να πω το ίδιο για το σινεμά. Το σινεμά είναι για τους νέους. Έχει να κάνει με τη νεανική σου φόρα και με την εικόνα σου. Η εικόνα όσο περνάνε τα χρόνια δεν είναι πάντα ευχάριστη. Το θέατρο είναι το αληθινό κομμάτι της δημιουργικότητάς μου
γιατί συμπεριλαμβάνει την έρευνα, και η έρευνα με ενδιαφέρει πολύ. Η έρευνα στο θέατρο είναι το πιο δημιουργικό κομμάτι και γίνεται στις πρόβες. Αισθάνομαι μια μικρή ευτυχία στις πρόβες. Όταν αρχίζει η παράσταση και δεν αλλάζει τίποτα, συνήθως αρχίζω να βαριέμαι. Στη δουλειά μας το ουσιαστικό κομμάτι είναι στις πρόβες και πρέπει είναι καλά πληρωμένες. Στενοχωριέμαι και θυμώνω που οι πρόβες δεν πληρώνονται ή πληρώνονται ελάχιστα. Στην τηλεόραση δεν έχεις τη δυνατότητα της έρευνας, αλλά έχεις τη χαρά της πρώτης λήψης, το ξαφνικό, όπως λέμε στο σινεμά.
Σας απασχολεί η εικόνας σας; Η φθορά, ο χρόνος;
Με απασχολεί, φυσικά. Μια φορά με κάλεσαν να διαβάσω ποιήματα της Πολυδούρη σε μια εκδήλωση και έδειξαν αποσπάσματα από μια ταινία που είχαμε κάνει για την τηλεόραση με τη Φρίντα Λιάππα. Όταν άρχισε να παίζει το απόσπασμα, κοιτάζω στην οθόνη, βλέπω ένα κορίτσι με ποδήλατο και για μια στιγμή νόμιζα ότι ήταν η Δάφνη, η κόρη μου. Εκείνο το κορίτσι ήταν μια άλλη Γιώτα. Αναγνωρίζουμε τη φθορά (γέλια).
Και σας τρομάζει αυτό;
Δεν μου είναι ευχάριστο. Δεν είναι κάτι ευχάριστο για κανέναν νομίζω, αλλά δεν με τρομάζει, όχι.
Διάβασα ότι επαναστατήσατε για να γίνετε ηθοποιός και συγκρουστήκατε σφοδρά με τον πατέρα σας. Δεν ηττήθηκε τελικά αυτή η επανάσταση, ε;
(γέλια) Όχι, αλλά εγώ δεν ήμουν κανένα εύκολο παιδί. Υπήρξα πολύ δύσκολο παιδί στην εφηβεία. Τον πατέρα μου τον έχω στείλει δύο φορές στο νοσοκομείο. Όχι μόνο γιατί διάλεξα να γίνω ηθοποιός, και για άλλους λόγους. Αλλά η δυσκολία του πατέρα μου να αποδεχτεί την επιλογή μου δίχασε και εμένα. Είχα μια αίσθηση για χρόνια ότι ήμουνα με το ένα πόδι μέσα και με το άλλο πόδι έξω από αυτή τη δουλειά. Με δυσκόλεψε γιατί στην πραγματικότητα ήταν εκείνος που αμφισβήτησε αυτή την επιλογή.
Σας πρόσθεσε βάρος για το αν θα τα καταφέρετε;
Τώρα που το λέτε, ναι, μπορεί. Μέχρι το τέλος της ζωής του και ενώ ήμουν ήδη ηθοποιός μού έλεγε: «Αχ, Γιωτάκι μου, γιατί να μην γίνεις φαρμακοποιός σαν την τάδε». Μέχρι το τέλος. Εγώ ήμουν ήδη ηθοποιός και δούλευα, ήμουν ήδη μητέρα, ήμουν κανονική επαγγελματίας, είχα πάρει βραβεία και εκείνος δεν είχε πάει ποτέ να δει την ταινία. Και αυτό είναι ένα βάρος. Ένα τραύμα. Το οποίο καθόρισε, αν θέλετε, και τη συμπεριφορά μου απέναντι στη δουλειά.
Κάποιες φορές δεν ήμουν πολύ παρούσα. Τελευταία κατάλαβα ότι αυτό είχε να κάνει με την αποδοχή. Είναι άλλο πράγμα για ένα παιδί να του πει ο πατέρας του, προχώρα, σε στηρίζω. Δεν του άρεσε καθόλου αυτή η επιλογή. Ποιος ξέρει τι φανταζόταν. Με επηρέασε. Αλλά απ’ την άλλη, με έκανε και να καταλάβω πόσο πολύ αγαπάω αυτή τη δουλειά. Έγινε αυτό το τραύμα, αν θέλετε, ένα φωτεινό τραύμα.
Τώρα που ήρθαν όλα αυτά στο φως, για το θέατρο τι σκέψεις κάνετε;
Ζούμε σε μια συντηρητική κοινωνία και γι’ αυτό μεγάλη ευθύνη έχουν τα media, για τον τρόπο που χειρίζονται αυτές τις δύσκολες καταστάσεις. Συμβάλλουν σε αυτόν τον συντηρητισμό. Όλα αυτά που συνέβησαν στο θέατρο συμβαίνουν παντού. Στο θέατρο είναι πιο εύκολο να βγουν προς τα έξω. Τα media έχουν πολύ μεγάλη ευθύνη γι’ αυτό που συμβαίνει και για τον τρόπο που χειρίζονται τις καταστάσεις. Υπάρχουν κανονικά δικαστήρια και μου φαίνονται αδιανόητα τα λαϊκά δικαστήρια. Λαϊκά δικαστήρια δεν στήθηκαν και με την παράσταση της Κιτσοπούλου;
Σας απασχόλησε ο χαμός γύρω από την παράσταση της Κιτσοπούλου;
Ναι. Είδα πρόσφατα την παράσταση της Κιτσοπούλου και μου άρεσε πάρα πολύ. Όλο αυτό γύρω από το τι επιτρέπεται στην Επίδαυρο και τι όχι με θυμώνει. Είναι ένα παιχνίδι των media που έχει τη βάση του σε μια συντηρητική κοινωνία. Δηλαδή, τι ακριβώς πρέπει να βλέπουμε στην Επίδαυρο; Πράγματα που προκαλούν βαθιά χασμουρητά; Και ποιος θα το κρίνει αυτό; Η Κιτσοπούλου με αυτή την παράσταση μιλάει για όλο αυτό τον κόσμο.
Ασχολούμαστε με τα πιο ασήμαντα πράγματα και η ζωή τρέχει δίπλα μας. Η Λένα δημιουργεί έναν καθρέφτη και βλέπουμε εμάς. Έχω δει παραστάσεις στην Επίδαυρο που βαριόμουν από το πρώτο λεπτό. Αυτός ο χαμός που έγινε αποκαλύπτει έναν βαθύτατο συντηρητισμό. Αποκαλύπτει μια βαθιά συντηρητική πλευρά της κοινωνίας
με μηδενική διάθεση αυτοκριτικής. Δεν υπάρχει καμία διάθεση να δει κανείς τις ευθύνες του. Και έτσι δημιουργούνται πολίτες ανεύθυνοι, που μπορούν να βγουν και να πουν οτιδήποτε στα social media.
Δεν υπάρχει και μια ελευθερία, όμως, σε αυτό;
Υπάρχει, φυσικά. Αλλά αυτή ελευθερία πρέπει να έχει όρια για να είναι ελευθερία. Αλλιώς δεν είναι ελευθερία. Υπάρχει μια άκαμπτη πολιτική ορθότητα. Δεν τολμάς να μιλήσεις μερικές φορές. Αυτή η άκαμπτη πολιτική ορθότητα θυμίζει περισσότερο φασισμό από τον φασισμό που ενδεχομένως καταγγέλλεται. Χρειάζεται ένα σφαιρικό βλέμμα. Θα χάσουμε και το χιούμορ μας. Λέει κάπου ο Γύζης: «Ας ελπίζωμεν και ας ζητούμεν να είμεθα εύθυμοι».
Ποια είναι η σχέση σας με την Αθήνα;
Ζω στο κέντρο και είμαι πολύ ευτυχισμένη γι’ αυτό. Ζω στου Γκύζη που συνεχίζει να είναι μια ανθρώπινη περιοχή. Συνεχίζω να βγαίνω έξω και να μιλάω με τους γείτονές μου. Ξέρω τη φαρμακοποιό, τους υπαλλήλους στο σούπερ μάρκετ. Αυτή η συνθήκη μού δημιουργεί μια μεγάλη ηρεμία. Στην Αθήνα μου αρέσει να ανακαλύπτω κρυφές γωνιές που δεν συναντάς πολύ κόσμο, σαν αυτή που είμαστε τώρα εδώ μαζί.
