Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
13.4°C18.7°C
3 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
12.0°C16.9°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C18.0°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
10 °C
9.9°C14.6°C
2 BF 76%
Το καινούργιο μου βιβλίο / Η Κούβα αυτών που φεύγουν κι αυτών που μένουν
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το καινούργιο μου βιβλίο / Η Κούβα αυτών που φεύγουν κι αυτών που μένουν

ΚΟΥΒΑ

Ο Λεονάρδο Παδούρα δεν είναι συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων.  Όπως ο ίδιος ξεκαθαρίζει, αυτό που τον ενδιαφέρει δεν είναι η διαλεύκανση κάποιου εγκλήματος, αλλά η αποτύπωση μιας κοινωνικής πραγματικότητας με όχημα ενίοτε μια αστυνομική πλοκή. Το λέει παντού, το λέει πάντα, τον ξαναείδαμε πρόσφατα να το λέει και στο ντοκιμαντέρ («οπτικό δοκίμιο» το αποκάλεσε ο ίδιος) του Ανδρέα Αποστολίδη «Latin noir».

Το «Σαν σκόνη στον άνεμο», το βιβλίο του που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στα ελληνικά, είναι ίσως το πιο φιλόδοξο έργο του Παδούρα, το οποίο μέσα από ένα πυκνό κείμενο που πολλές φορές γίνεται σπαρακτικό μιλάει για την εξορία και τη διασπορά, για τις ελπίδες που χάθηκαν και τις ελπίδες που αντέχουν, ακόμα κι αν πολλές στιγμές τρεμοσβήνουν. Μιλάει για τους Κουβανούς που έφυγαν από το νησί, άλλοτε βρίσκοντας αυτό που έψαχναν και άλλοτε αναζητώντας κάτι που αποδεικνύεται άπιαστο, και γι’ αυτούς που επέλεξαν να μείνουν εκεί. Μιλάει για την άβυσσο που πολλές φορές μοιάζει να ανοίγεται ανάμεσά τους και τις γέφυρες που ίσως αντέχουν πάνω από αυτήν την άβυσσο.

Όλα πυροδοτούνται από μια παλιά ομαδική φωτογραφία με τη λεζάντα «Η Συμμορία μας πριν από τον ανεμοστρόβιλο. 21 Ιανουαρίου 1990». Η Συμμορία είναι μια παρέα νεαρών Κουβανών που τους συνδέει η φιλία ή ο έρωτας, μια ομάδα νέων που ζουν στην Αβάνα μια εφηβεία γεμάτη προσδοκία τη δεκαετία του 1970, νιάτα γεμάτα σχέδια, αισιοδοξία αλλά και προβληματισμό τη δεκαετία του 1980, που βιώνουν την κατάρρευση των ελπίδων τους το 1990. Μια παρέα φίλων που πιστεύουν πως έχουν μπροστά τους ένα αδιατάρακτο φωτεινό μέλλον, προτού σκορπιστούν σαν σκόνη στον άνεμο, στο Πουέρτο Ρίκο, στη Μαδρίτη, στη Βαρκελώνη, στο Μπουένος  Άιρες, στο Μαϊάμι, τη στιγμή που κάποιοι άλλοι έπαιρναν την απόφαση να μείνουν στην Αβάνα. Ταυτόχρονα, κάποιες σκοτεινές κηλίδες στο παρελθόν αυτής της παρέας γίνονται ασήκωτο βάρος στη μνήμη αλλά και στη ζωή των μελών της.

Η Κούβα δεν είναι ούτε ο παράδεισος, όπως θέλουν να πιστεύουν κάποιοι, ούτε η κόλαση, όπως υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι: αυτό επαναλαμβάνει πάντα ο Λεονάρδο Παδούρα στις συνεχείς ερωτήσεις των δημοσιογράφων για την άποψή του για την κατάσταση στη χώρα του, στη χώρα στην οποία έχει επιλέξει να συνεχίσει να ζει. Μια άποψη που μπορεί να απογοητεύει όσους και όσες ψάχνουν εύκολες απαντήσεις, η οποία όμως συμπυκνώνει αυτήν την τόσο σύνθετη πραγματικότητα της Κούβας την οποία αποτυπώνει ο Παδούρα στα βιβλία του. Και στο «Σαν σκόνη στον άνεμο» ο συγγραφέας ανατέμνει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες της Ιστορίας του νησιού και της πολύπλευρης και περίπλοκης πραγματικότητας που βιώνουν εκεί οι άνθρωποί του, και η οποία μόνο ασπρόμαυρη δεν είναι.

Σε ένα βιβλίο στο οποίο μοιάζει να ενδιαφέρει τον Παδούρα κυρίως να θέσει ερωτήματα, ακόμα κι αν κάποια μπορεί να μένουν μερικές φορές ανοιχτά, στα χείλη των πρωταγωνιστών του επανέρχεται επίμονα η, υπαρξιακή τελικά, ερώτηση: «Τι μας έχει συμβεί;». Τι έχει συμβεί στα όνειρα, στις σχέσεις, στη ζωή τους, καθώς περνούσαν από πάνω τους σαν οδοστρωτήρες ο χρόνος και η Ιστορία, ενώ εκείνοι ανηφόριζαν, όπως αρέσει στον έναν να επαναλαμβάνει ειρωνικά, «από ήττα σε ήττα μέχρι την τελική νίκη»;

* Ο Κώστας Αθανασίου, μεταφραστής του Λεονάρδο Παδούρα, γράφει για το τελευταίο βιβλίο του Κουβανού συγγραφέα «Σαν σκόνη στον άνεμο», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη

ΠΑΔΟΥΡΟ

Τους καταλάβαινε όλους*

Ίσως η κατάρρευση μιας επισφαλούς ισορροπίας μεταμφιεσμένης σε μια κανονικότητα στην οποία είχαν συνηθίσει να τους ταρακούνησε εντελώς βάναυσα και να έκανε πολλούς να δουν τη ζωή τους και τον κόσμο με άλλους τρόπους.  Ένα βαθύ ρήγμα που κατέληξε να τους σπρώχνει προς όλες τις κατευθύνσεις, μετά από δεκαετίες που κινούνταν σε μονόδρομο περπατώντας το μονοπάτι που άλλοι άνθρωποι είχαν χαράξει, είχε ορίσει γι’ αυτούς. Κι εκείνοι το είχαν περπατήσει, σχεδόν πάντα χωρίς αντιρρήσεις, αφού δεν υπήρχε περιθώριο για αντιρρήσεις, μόνο για υπακοή.  

Ήταν κι αυτός ένας λόγος που η Κλάρα ήθελε και μπορούσε να καταλάβει εκείνους που έφευγαν, ακόμα κι εκείνους που πετούσαν το προσωπείο τους και αποκήρυσσαν τις παλιές τους στρατεύσεις για να αρχίσουν να ασπάζονται άλλες, μερικές φορές με αντίθετο πρόσημο, αφού αυτή η στάση ενσάρκωνε μια έκφραση της ανθρώπινης κατάστασης στις κοινωνικές της εκφάνσεις: τη χαμαιλεοντική προσποίηση, την προδοσία, τον οπορτουνισμό ή την πιο ειλικρινή μεταστροφή την οποία προκαλούσε η απώλεια των ψευδαισθήσεων… Και, βέβαια, ήθελε και μπορούσε να καταλάβει εκείνους που, για οποιουσδήποτε λόγους, πιστεύοντας ή και χωρίς να πιστεύουν, αποφάσιζαν να παραμείνουν και να συνεχίσουν τη ζωή τους, […] διακηρύσσοντας μάλιστα και την πεποίθησή τους πως είχαν την τύχη να ζουν στο επίκεντρο του καλύτερου κόσμου, προς τον οποίο όφειλαν να ομολογούν ευγνωμοσύνη, αφοσίωση.

Τελικά, τους καταλάβαινε όλους: αυτούς που αρνούνταν, αυτούς που συναινούσαν, αυτούς που αμφέβαλλαν. Αυτούς που δεν κοιτούσαν πίσω όπως κι αυτούς που έστρεφαν το κεφάλι και τους πονούσε αυτό που έβλεπαν και το έλεγαν.  Ή σιωπούσαν. Αυτούς που επέμεναν κι αυτούς που χειροκροτούσαν εξίσου όπως και τους κουρασμένους, τους διακριτικούς, τους φωνακλάδες, αυτούς που τους κινούσε μόνο η αδράνεια.

* Απόσπασμα από το βιβλίο «Σαν σκόνη στον άνεμο»

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL