Η χώρα εάλω. Από εισοδηματίες του δημόσιου χρήματος και του γήινου, πολιτισμικού πλούτου της, που θεωρούν εαυτούς άριστους κατόχους της εσαεί. Γι’ αυτό και δεν εξυπηρετούν, σε αντίθεση με τους κοινούς θνητούς, ατιμωρητί, τα προσωπικά και τα κομματικά τους δάνεια στις τράπεζες. Γι’ αυτό και αφήνουν, ατιμωρητί, σε αντίθεση με την περιφερειάρχη Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ, να καίγονται τα στρέμματα ανάσας της Εύβοιας, της Αττικής, της Πελοποννήσου… Να συρρικνώνονται ανθρώπινες ζωές στην ευτέλεια ή στην ανυπαρξία των προϊόντων του μόχθου τους: παραγωγοί ρητίνης, μελιού, καρπών της γης, εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Γι’ αυτό και επιχειρούν να ξεπουλήσουν τμηματικά και χωρίς τις απαραίτητες προϋποθέσεις νησιά του Αιγαίου σε μεγάλες εταιρείες ΑΠΕ, που θα πωλούν την παραγόμενη ενέργεια στο εξωτερικό και θα τα οδηγήσουν με τις εγκαταστάσεις γιγαντιαίων αιολικών πάρκων σε μια ολική καταστροφή του ανάγλυφού τους, του υδροφόρου ορίζοντά τους, της άγριας ορνιθοπανίδας τους. Γι’ αυτό και σβήνουν τα μαθήματα που διευρύνουν το πνεύμα, τα μαθήματα Εικαστικών και Κοινωνιολογίας από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Κρατά την παράδοση
Η Άνδρος παραμένει ακόμα σχεδόν αλώβητη, παρά τις αδηφάγες βλέψεις γνωστών επιχειρηματικών ομίλων ΑΠΕ που έχουν αρχίσει να ανοίγουν τον δρόμο σε κάποια από τα καταστροφικά σχέδια σκόπιμης εκμετάλλευσής της. Κρατά μέσα στα παραδοσιακά σπίτια της, ανάμεσα στις αιμασιές της τα ίχνη του καθημερινού και του πάλαι ποτέ ανθηρού αγροτικού παρελθόντος της, ανάμεσα στα παραδοσιακά της μονοπάτια εδώδιμα φυτά, διατηρεί ως κόρη οφθαλμού τις μακρινές και κοντινές διαπροσωπικές, οικογενειακές και φιλικές σχέσεις. Η Καΐρειος Βιβλιοθήκη είναι η κιβωτός της Ιστορίας της και της σύγχρονης πολιτισμικής δημιουργίας της. Αποτελεί μαζί με το πολύτιμο αρχειακό υλικό της, το Κτήμα Αγαδάκη στα Απατούρια, όπου καλλιεργείται και προστατεύεται η χλωρίδα της, και τις περιοδικές εκθέσεις της έναν πολύτιμο τόπο παιδείας των επισκεπτών της, ντόπιων και ξένων.
Οι καλλιτέχνες δάσκαλοι της Ανδρου
Η έκθεση που φιλοξενεί φέτος συνδυάζει τους στόχους της, μια και, όπως δηλώνει ο τίτλος της, δείχνει την «Άνδρο μέσα από τα μάτια των Ανδριωτών καλλιτεχνών εκπαιδευτικών», δασκάλων που ζουν και εργάζονται στο νησί ή κατάγονται από αυτό. Οδηγεί τον θεατή της στους ανταριασμένους, θαλασσινούς «Αγριότοπους» του καθηγητή Φυσικής και αυτοδίδακτου ζωγράφου Κώστα Γαρύφαλλου. Εισδύει με τη βοήθεια της αποφοίτου του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Κατερίνας Κοντού, στα εσωτερικά των σπιτιών. Εκεί όπου η γαλάζια στάμνα, με την οποία οι νοικοκυρές μετέφεραν το φρέσκο νερό από την πηγή του χωριού, παρουσιάζεται πλασμένη ρεαλιστικά με κάρβουνο και λάδι μέσα από το χτιστό άνοιγμα ως σήμα κατατεθέν του υδάτινου πλούτου. Και το άδειο ξύλινο ερμάριο δηλώνει την ανθρώπινη απουσία αλλά και την ανθεκτική παρουσία του μέσα στον χρόνο.
Διαβάζει τους ερημωμένους μύλους της, τα αλλοτινά στοιχεία της παραγωγικής δραστηριότητάς του που αντιστέκονται στη λήθη. Τους τοποθετημένους ανάμεσα στα αποδοσμένα αισθαντικά πάνω στον καμβά χρυσοκόκκινα στάχια του Γιώργου Σαλταφέρου, που σπούδασε Χαρακτική, Διδακτική έρευνα στο Σχέδιο και Ιστορία της Τέχνης στη Σχολή Καλών Τεχνών της Βέρνης, στην Ελβετία, και επέστρεψε στην Άνδρο. Βυθίζεται με τις εξπρεσιονιστικές ασπρόμαυρες και καφετιές πινελιές της αποφοίτου της ΑΣΚΤ Ειρήνης Τατάκη στα κηπάρια και στις βουνοπλαγιές. Σε έργα που εικονοποιούν την αισθητική δύναμη της φύσης, τις φωτεινές και σκοτεινές διαβαθμίσεις των κλαδιών, των φύλλων και των ανθών της. Μεταφέρουν με τις τρυφερές φόρμες τους την απαλλαγμένη από την ανθρώπινη βιαιότητα ύπαρξή τους.
Αντικρίζει στις λιτές, αφαιρετικές, σμιλεμένες πάνω στο ξύλο και δεμένες με τιτάνιο μορφές του Κίμωνα Μανέτα, που σπούδασε στη Σχολή Μαρμαρογλυπτικής της Τήνου και στην ΑΣΚΤ γλυπτική, τα αμφίσημα συναισθήματα που διαπνέουν τις σχέσεις των ναυτικών με τους οικείους τους. Αποτυπώνουν με τη γλώσσα του σώματος τις ισορροπίες που τηρούνται ανάμεσα στη γειτνίαση και στην απόσταση σ’ αυτόν τον μικρό, καθαρό από κάθε περιττό αφηγηματικό στοιχείο, αποκλειστικά δικό τους χώρο.
Οι 5 καλλιτέχνες - δάσκαλοι καταγράφουν, καθένας με το δικό του ιδίωμα, την Άνδρο της ψυχής τους. Έτσι όπως τη διατηρούν μέσα τους ως εικόνα πιστή, αποσπασματική, λυρική, δωρική. Αποκαλύπτουν τον κόσμο της μέσα από τα ίχνη που άφησε η προσωπική επαφή τους με το νησί και μας προτρέπουν σε μια διαφορετική, προσωπική ανάγνωσή του.
info
«Η Άνδρος μέσα από τα μάτια των Ανδριωτών καλλιτεχνών εκπαιδευτικών», Κώστας Γαρύφαλλος, Κατερίνα Κοντού, Κίμων Μανέτας, Γιώργος Σαλταφέρος, Ειρήνη Τατάκη, Καΐρειος Βιβλιοθήκη, Χώρα Άνδρου, διάρκεια έκθεσης:14 Μαΐου-2 Σεπτεμβρίου 2022, ώρες λειτουργίας: με ραντεβού, τηλ. επικοινωνίας: 22820-22262
