Η απουσία πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης της Ν.Δ. για την πραγματική ανακούφιση των καταναλωτών από την ακραία ενεργειακή ακρίβεια, που δεν δημιούργησε από το μηδέν αλλά επέτεινε ο πόλεμος, με ουσιαστικές παρεμβάσεις στις αγορές, έλαμψε στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής, αποδεικνύοντας τη γύμνια της απέναντι στην κοινωνία και την οικονομία.
Ακόμα και η σύγκριση με τους Ίβηρες είναι άνιση, όχι επειδή είναι διαφορετική περίπτωση, όπως πασχίζει, αποπροσανατολίζοντας, να πείσει η κυβέρνηση της Ν.Δ., αλλά γιατί εκείνοι πέτυχαν με σκληρή διαπραγμάτευση την εξαίρεση για τον καθορισμό των τιμών ρεύματος στις αγορές τους, με βάση δική τους, εθνική πρόταση και μεταξύ τους συνεργασία. Στον αντίποδα, εθνική πρόταση από την κυβέρνηση Ν.Δ. δεν υπάρχει καν και ο Κ. Μητσοτάκης εξαντλήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες στο να επαναλαμβάνει τα περί κοινής ευρωπαϊκής λύσης, η οποία όχι μόνο δεν αποφασίστηκε, αλλά φαίνεται ανέφικτη, δεδομένων των διαφοροποιήσεων μεταξύ κρατών - μελών.
Λύση στη ρίζα
Σε κάθε περίπτωση, Ισπανία και Πορτογαλία θεωρούν ότι αντιμετωπίζεται έτσι “η ρίζα του προβλήματος”, που αφορά δηλαδή στη λειτουργία των ίδιων των αγορών τους, και μένει να αποφασιστεί η ακριβής φόρμουλα εφαρμογής σχετικών μέτρων.
Στην αδυναμία λήψης αποφάσεων της Ελλάδας, αλλά και της Ε.Ε., Ισπανία - Πορτογαλία κατάφεραν, αποδεσμεύοντας τις τιμές ρεύματος από το φυσικό αέριο, να “μαζέψουν” τα ουρανοκατέβατα κέρδη, για να ρίξουν εντέλει τις τιμές λιανικής.
Οι Ίβηρες έχουν πολύ λίγες ενεργειακές διασυνδέσεις με τις αγορές άλλων κρατών - μελών της Ε.Ε., άρα και αντίστοιχα περιορισμένο διασυνοριακό εμπόριο, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου υπάρχουν πολλές διασυνδέσεις, εξαγωγές και εισαγωγές στηρίζονται από τις τιμές του φυσικού αερίου. Προφανώς, είναι ζητούμενο ισοζύγια με ακριβές εξαγωγές και φθηνές εισαγωγές και μια κοινή συμφωνία φαίνεται εξαιρετικά δύσκολη.
Η απάντηση του ΥΠΕΝ ήταν ότι τέτοιες προτάσεις “μεταφέρουν μεγαλύτερο οικονομικό βάρος στους κρατικούς προϋπολογισμούς και άρα στους φορολογούμενους, που είναι και οι καταναλωτές ενέργειας”. Πόθεν προκύπτει αυτό δεν εξηγείται, εκτός αν υπονοείται ότι για να εφαρμοστεί αντίστοιχο μέτρο στην ελληνική αγορά χρειάζεται επιδότηση των μονάδων φυσικού αερίου...
Από την άλλη, η κυβέρνηση διεκδικεί πλαφόν στις χρηματιστηριακές τιμές του αερίου αλλά μόνο σε όλη την Ε.Ε. -πράγμα μάλλον απίθανο-, για να μειωθούν οι τιμές στην αγορά ρεύματος, πετώντας την μπάλα στην εξέδρα κι αποφεύγοντας διαταραχές στο... business as usual.
Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πάντως, καλούνται τα κράτη - μέλη να αξιοποιήσουν στον βέλτιστο βαθμό τις προτάσεις Κομισιόν, όπως προσωρινή φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών, που μόλις ανακάλυψε ο πρωθυπουργός, ή σχετικές κανονιστικές παρεμβάσεις, που αρνείται να δει η κυβέρνηση.
Στα τέλη Μαΐου παραπέμπονται οι προτάσεις για βελτιστοποίηση της λειτουργίας των ευρωπαϊκών ενεργειακών αγορών και για απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο.
Οι... επιτυχίες της Ν.Δ.
Επιπλέον, ανατίθεται σε Συμβούλιο - Επιτροπή να απευθυνθούν “οι ενδιαφερόμενοι φορείς του ενεργειακού τομέα και να συζητήσουν αν και πώς οι βραχυπρόθεσμες επιλογές που παρουσίασε η Επιτροπή θα συμβάλουν στη μείωση της τιμής του αερίου και στην αντιμετώπιση των αλυσιδωτών επιπτώσεών της στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές περιστάσεις”. Αυτές οι επιλογές περιλαμβάνουν (εντός παρενθέσεως και μεταξύ άλλων) και ανώτατα όρια τιμών. Αυτή είναι η ρητή αναφορά- “κατόρθωμα” της κυβέρνησης, ενώ, όπως... αποκάλυψε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο πρωθυπουργός “προειδοποίησε ότι χωρίς την αναφορά αυτή στα συμπεράσματα, δεν θα συμφωνούσαμε στην έκδοσή τους”...
Η δε κοινή προμήθεια αερίου, για καλύτερες τιμές, σε επίπεδο Ε.Ε., που επίσης ζητούσε η Ελλάδα, περιορίστηκε σε “συνεργασία για την οικειοθελή από κοινού αγορά αερίου”, δηλαδή προαιρετικά - εθελοντικά...
