Από πολλούς είχε περάσει απαρατήρητο αλλά όχι και από εκείνους που γνώριζαν την ιστορία του αγωνιστή του ΕΛΑΣ που πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Νησί των Φαιάκων, στις φυλακές με τις δέκα ακτίνες, «εκεί που η ζωή μετριέται με τον θάνατο, εκεί στα σκοτεινά κελιά το 'Ναι' και το 'Όχι' αναμετριέται με τον χάρο».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ιστορία / Η Εθνική Αντίσταση και η ιστορική αλήθεια
Η ιστορία του Νίκου Γόδα δεν είναι μοναδική. Η μέρες και οι νύχτες του στις φυλακές της Κέρκυρας, τις φυλακές των θανατοποινιτών, όπου μεταφέρθηκε το 1945, έμοιαζαν με εκείνες εκατοντάδων αγωνιστών που αναμετρήθηκαν με το «Ναι» και το «Όχι», με τους βασανιστές και τους εαυτούς τους. Η ιστορία του Νίκου Γόδα μοιάζει ξεχωριστή γιατί εκτελέστηκε έχοντας βαθιά χαραγμένα δύο σημάδια στο μέρος της καρδιάς: Τον ΕΛΑΣ και τον Ολυμπιακό.
Παιδί προσφύγων από την Κοκκινιά, ο Νίκος Γόδας γεννήθηκε το 1921 στο Αϊβαλί της Μικράς Ασίας, η οικογένειά του περιπλανήθηκε από τη Μυτιλήνη στην Κρήτη και από εκεί στον Πειραιά. Ακολουθώντας την... πεπατημένη ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο στις αλάνες, ακολούθησε ο Άρης Κοκκινιάς και έπειτα ο Κεραμεικός Καμινίων, η ομάδα από το ομώνυμο εργοστάσιο. Το άλμα στη μεγάλη ομάδα δεν άργησε να έρθει. Την περίοδο της Κατοχής, ο Νίκος Γόδας εντάσσεται στο δυναμικό του Ολυμπιακού και ξεχωρίζει μαζί με άλλους μεγάλους της εποχής όπως ο Αχιλλέας Γραμματικόπουλος, ο Βάζος αλλά και ο Αναματερός που επίσης βγήκε στην αντίσταση και σκοτώθηκε στα Δεκεμβριανά.
Το 1943 ξεκινά στην αρχική ενδεκάδα του Ολυμπιακού στον τελικό του τουρνουά που διοργανώνει ο Δήμος Πειραιά με αντίπαλο τον Παναθηναϊκό, ενώ τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς είναι εκ των πρωταγωνιστών στον τελικό του Κυπέλλου Χριστουγέννων, με τους «ερυθρόλευκους» να θριαμβεύουν επί του «αιωνίου αντιπάλου» Παναθηναϊκού.
Ταγμένος στον Ολυμπιακό, ταγμένος κυρίως στον αγώνα για τη λευτεριά. Την ίδια περίοδο, ώς μέλος ήδη του ΚΚΕ, συμμετέχει στην Εθνική Αντίσταση, στον 5ο λόχο του ΕΛΑΣ στην Κοκκινιά. Το 1944, λοχαγός πλέον, πολέμησε τους Γερμανούς και τους ντόπιους δωσίλογους ως επικεφαλής στη μάχη της 7ης Μαρτίου στην Κοκκινιά, σε μάχες στον Περαία, το Πέραμα, και ηγήθηκε στη μάχη της Ηλεκτρικής.
Ακολούθησαν τα Δεκεμβριανά, όπου ο λόχος του βρέθηκε να πολεμά τους Άγγλους στη Δραπετσώνα, στον Προφήτη Ηλία και στο νεκροταφείο της Ανάστασης στον Πειραιά, εκεί όπου, όπως φημολογείται, ο Νίκος Γόδας είπε στον ανθυπολοχαγό Σταμάτη Σκούρτη: «Θα ήταν ωραία αν σκοτωνόμασταν εδώ, δεν θα χρειαζόμασταν και τάφο». Στις συγκρούσεις αυτές η μονάδα του Νίκου Γόδα είχε πολλές απώλειες, ενώ μετά την αποχώρηση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ από την Αθήνα και τον Πειραιά καταφεύγει στη Λαμία και έπειτα στο Βελούχι, στη Ρούμελη.
Επέστρεψε στον Πειραιά μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας και χτυπημένος από βαριά πνευμονία, οι δωσίλογοι τον κατέδωσαν, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να καταδικαστεί σε θάνατο, στη δίκη - παρωδία που έμεινε στην ιστορία ως «Δίκη του Ασύλου της Κοκκινιάς».
Αρχικά οδηγήθηκε στις φυλακές της Αίγινας. Εκεί συνέχισε να παίζει ποδόσφαιρο στην ομάδα που είχαν συστήσει οι φυλακισμένοι. Η μπάλα στο αίμα του, έστω κι αν γνώριζε ότι ποτέ ξανά δεν θα έβγαινε σε γήπεδο φορώντας τα ερυθρόλευκα. Ακολούθησε η κράτησή του στις φυλακές Αβέρωφ, επέστρεψε στην Αίγινα και τελικά κατέληξε στις φυλακές της Κέρκυρας, που τον καιρό εκείνο ήταν γεμάτες από κομμουνιστές συντρόφους του. Ήταν οι φυλακές των θανατοποινιτών. Έφευγες ζωντανός μόνο εάν υπέγραφες δήλωση μετανοίας. Ο Νίκος Γόδας δεν υπέγραψε.
«Νενικήκαμεν - Ζήτω οι Ολυμπιονίκες του Σοσιαλισμού»
«Με το Γόδα είχαμε καιρό να σμίξουμε. Γνωριζόμασταν από τον Νοέμβρη του ’44, όταν τον φέρανε λοχαγό στον λόχο μας και συναντηθήκαμε ξανά εδώ στην απομόνωση», θα γράψει ο σύντροφός του στον ΕΛΑΣ Σταμάτης Σκούρτης στο βιβλίο του «Ώσπου να ξημερώσει», από το οποίο προέρχονται οι περισσότερες πληροφορίες για τα τελευταία χρόνια της ζωής του άσου του Ολυμπιακού μέχρι τελικά να οδηγηθεί στο Λαζαρέτο...
«Ένας ένας τραβάμε για τα κελιά μας. Κάθε μέρα που περνάει κατεβαίνουμε κι ένα ακόμα σκαλοπάτι, στους ατέλειωτους κύκλους της κόλασης. Ο Γόδας μένει στο τέταρτο μπροστινό κελί κι όλη την ώρα σαν το λιοντάρι στο κλουβί πάει κι έρχεται στο φιλιστρίνι φωνάζοντας κάθε τόσο τον φύλακα να του πει για τον αγώνα της ομάδας του, του αγαπημένου του Ολυμπιακού, που κάποτε κι αυτός φορώντας την ερυθρόλευκη φανέλα υπερασπίστηκε το καρέ του» θα γράψει ο Σκούρτης, περιγράφοντας τις αντιδράσεις του Γόδα όταν πληροφορήθηκε πως στην Κέρκυρα παίζει αγώνα η τοπική ομάδα με τον αγαπημένο του Ολυμπιακό. Οι «ερυθρόλευκοι» θριαμβεύουν με 6-1.
«Το βραδινό φαγητό το ’φαγε με όρεξη. Ήταν χαρούμενος λες και ήταν ο σκόρερ της ημέρας». Όταν κατέβηκαν να τον πάρουν, ο Νίκος Γόδας δεν πίστεψε ότι τον ζητούσε ένας παράγοντας του Ολυμπιακού στο γραφείο του διευθυντή.
«'Τους όρκους σας τους ξέρω. Σταθείτε λοιπόν να ντυθώ κι έρχομαι'. Έβαλε κατάσαρκα όπως τότε το λευκό παντελονάκι και την ερυθρόλευκη φανέλα που τά 'χει στη βαλίτσα του κρυμμένα επί τούτου».
«'Σύντροφοι, χαίρομαι που σαν αθλητής θα κόψω αύριο το πρωί το νήμα, χαρίζοντας σ’ όλους τους φιλάθλους την ωραιότερη νίκη της ζωής μου. Νενικήκαμεν - Ζήτω οι Ολυμπιονίκες του Σοσιαλισμού. Γειά σας, συναθλητές μου' θα φωνάξει για τελευταία φορά. Το καράβι που παίρνει την ομάδα για τον Πειραιά ξεκινάει το πρωί σαν σκάει ο ήλιος πίσω απ’ τα βουνά και δεν ξέρεις τι είναι πιο κόκκινο, η φανέλα που φοράει κατάσαρκα ο Νίκος που οι λευκές λωρίδες της κοκκίνισαν απ’ το αίμα ή ο ήλιος;».
Όταν τα αδέρφια Κασιδιάρη έστελναν στο απόσπασμα τον Νίκο Γόδα
Κάποιες φορές, η Ιστορία επαναλαμβάνεται, όχι σαν αστείο αλλά σαν τραγική ειρωνεία της τύχης, εκτός κι αν τίποτα δεν είναι τυχαίο. Ο Νίκος Γόδας δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο όπως και 25 ακόμη κομμουνιστές στη δίκη - παρωδία που έμεινε στην ιστορία ως «Δίκη του Ασύλου Κοκκινιάς». Κατηγορήθηκαν για τον θάνατο 400 Πειραιωτών, με μάρτυρες δωσίλογους και συνεργάτες των Γερμανών όλο το προηγούμενο διάστημα. Τον Νίκο Γόδα και τους συντρόφους του τους έστειλαν στον θάνατο συνεργάτες των Ες-Ες και πρωταγωνιστές της σφαγής του Μπλόκου της Κοκκινιάς. Οι «κατηγορούμενοι» τους γνώριζαν, τους αναγνώρισαν και γι’ αυτό στάθηκαν περήφανα μπροστά τους, κοιτάζοντάς τους κατάματα. Μεταξύ των ψευδομαρτύρων ήταν τα αδέρφια Κασιδιάρη από τα Μανιάτικα, με καταγωγή από τη Λακωνία, ο Λουκάς και ο Δημήτρης, που ψευδομαρτύρησαν στη δίκη των κομμουνιστών, ενώ υπήρξαν πρωταίτιοι του Μπλόκου της Κοκκινιάς. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, τα αδέρφια Κασιδιάρη, δίχως να φορούν κουκούλα και ενώ οι Γερμανοί είχαν γονατιστούς όλους τους άνδρες της περιοχής, περνούσαν ανάμεσά τους και έδειχναν με το δάχτυλο ποιοι ήταν στην Αντίσταση.
Είναι χαρακτηριστικό το δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» στις 27.6.45 με τίτλο: «Πράκτορες των Ες-Ες χρησιμοποιούνται για μάρτυρες στη δίκη των Πειραιωτών». «Συνεχίστηκε χθες η δίκη των 26 Κοκκινιωτών. Εξετάστηκε ο μάρτυρας κατηγορίας Θεόδ. Σαραντάρης, γνωστός πράκτορας της αστυνομίας που η Γκεστάπο τον είχε εικονικά κλείσει στο Χαϊδάρι για να κάνει 'αναγνωρίσεις'. Ο κατηγορούμενος Γόδας αποκάλυψε ότι ο Σαραντάρης τον έδειρε με το βούρδουλα στο τμήμα όπου είχε κρατηθεί. Ο κατηγορούμενος Πολυχρονιάδης αποκάλυψε ότι στο 5ο Τμήμα όπου ήταν κρατούμενος μπήκε ο Σαραντάρης μαζί με τον αστυνόμο κ. Κοντογιώργο. Επίσης ο κατηγορούμενος Αρχοντόπουλος αποκάλυψε ότι ο Σαραντάρης πήρε μέρος στο Μπλόκο της Κοκκινιάς μαζί με τους Κασιδιαραίους».
Οφείλουμε ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στον παλαίμαχο ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού Σάββα Παπάζογλου, που η δική του επιμονή έφερε στα χέρια μας τα πρακτικά εκείνης της δίκης, όπου αποδεικνύονται πολλά από τα παραπάνω.
