Αργύρης Μπακιρτζής, αρχιτέκτων ειδικευμένος στη συντήρηση βυζαντινών αρχαιοτήτων κατ’ επάγγελμα, ερασιτέχνης (δηλαδή εραστής της τέχνης) στιχουργός, συνθέτης και ερμηνευτής. Σαράντα τρία χρόνια έχουν περάσει από τον πρώτο, ομότιτλο δίσκο του συγκροτήματος Χειμερινοί Κολυμβητές, μιας ομάδας πριν απ’ όλα φίλων του (επαγγελματιών στην πλειονότητά τους) μουσικών, με τους οποίους ο Αργύρης Μπακιρτζής αποτυπώνει στο στούντιο και τον συνοδεύουν όταν ερμηνεύει στη σκηνή τα τραγούδια που γράφει μόνος του ή μαζί τους, ενίοτε και κάποιων άλλων.
Σαράντα δύο χρόνια μόνιμος κάτοικος Καβάλας, αλλά με πολλά ταξίδια σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας και εκτός αυτής, παρατηρώντας με οξυδερκές βλέμμα την ελληνική κοινωνία της περιφέρειας εκ του σύνεγγυς και των άστεων εξ αποστάσεως και καταγράφοντας τις προσωπικές και συλλογικές αλλαγές της στο πέρασμα του χρόνου και υπό την επίδραση των συνθηκών. Με μια ματιά καθαρή όσο τα τραγούδια του, αυθεντικά λαϊκή μα και με μια στέρεη, αληθινή παιδεία. Όπως και τα τραγούδια του, που βασίζονται στη λαϊκή και παραδοσιακή μουσική μας, αλλά διαθέτουν σύνθετες, λόγιες ενορχηστρώσεις από μουσικούς εξαιρετικής δεξιοτεχνίας, με έλλογους, συχνά πολύ βαθείς στίχους. Βγαλμένα ταυτόχρονα από το μυαλό, την καρδιά και την ψυχή, βιωματικά και συνάμα εκφράζοντας τις σκέψεις και τους προβληματισμούς της κοινότητας, τη συλλογική εμπειρία. Αυθόρμητα αλλά και εκ βαθέων, όπως και οι εμβόλιμες σ’ αυτά φημισμένες παρλάτες του στη σκηνή, πάντα διανθισμένες με ένα σαρωτικό (αυτό)σαρκαστικό χιούμορ. Αυθόρμητες, όπως και οι εμφανίσεις του σε αρκετές ταινίες του αείμνηστου φίλου του Σταύρου Τσιώλη ως ενός αυτοδίδακτου αλλά οδηγημένου από ένα αλάθητο ένστικτο ηθοποιού.
Δέκα τέσσερα ολόκληρα χρόνια μετά τον τελευταίο δίσκο των Χειμερινών Κολυμβητών, ο Αργύρης Μπακιρτζής θα είναι απόψε μαζί τους στο Gagarin 205, με τους The Speakeasies Swing Band να ανοίγουν την συναυλία. Απλός, λιτός, ειλικρινής, αληθινός, ένας λαϊκός άνθρωπος, που όμως εκπροσωπεί λαμπρά τον αυθεντικό ελληνικό πολιτισμό στο υψηλότερο επίπεδό του.
Το «Gagarin 205» είναι εδώ και αρκετά χρόνια ο σταθερός χώρος εμφανίσεών σας στην Αθήνα. Το πρόγραμμά σας κάθε φορά διαμορφώνεται ανάλογα με τη συγκυρία ή μόνο με τη διάθεση σας;
Σταθερά παίζαμε στο κοντινό ΙΛΙΟΝ Plus, αλλά σταματήσαμε γιατί στο περσινό μας τριήμερο ούτε πληρωθήκαμε ούτε στο τηλέφωνο μας έχουν απαντήσει από τότε. Στο Gagarin 205 έχουμε εμφανιστεί τρεις ή τέσσερις φορές και μας χαροποιεί που επιστρέφουμε. Το πρόγραμμα διαμορφώνεται, όπως πάντα, κατά τη συγκυρία και τη διάθεση όλων, μουσικών και ακροατών.
Έχετε κάνει λίγες αλλά πολύ διαφορετικές μεταξύ τους συνεργασίες με άλλους ως ερμηνευτές, από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου μέχρι τον Γιώργο Πατεράκη. Δέχεστε κάθε πρόταση για λόγους ευγενείας ή το κριτήριό σας κάθε φορά είναι το τραγούδι που σας προτείνουν και βέβαια το ποιος είναι ο δημιουργός του;
Δέχομαι αν μου αρέσει, μπορώ να ταυτιστώ μαζί του και συμπαθώ τον δημιουργό του.
Πώς ήταν η εμπειρία του «Το καλοκαίρι πέρασε σα ρίγος», του πρώτου δίσκου στον οποίο ήσασταν ο βασικός ερμηνευτής χωρίς να είναι των Χειμερινών Κολυμβητών;
Ο νέος συνθέτης Γιώργος Κωστογιώργης με επέλεξε ως βασικό τραγουδιστή και τείνω να πιστέψω ότι με είχε υπ’ όψιν όταν έγραφε τα τραγούδια. Ήταν μια ανεπανάληπτη εμπειρία, αφού ένιωσα πως αυτά τα τραγούδια περίμεναν εμένα να τα πω. Ο δίσκος είναι υπέροχος και αισθάνομαι τιμή και τύχη για το ότι συμμετείχα.
Το ότι ζείτε σε μια, μεγάλη βέβαια, πόλη της περιφέρειας πιστεύετε ότι σας προσδίδει μια διαφορετική «ματιά» και προσέγγιση ως τραγουδοποιό;
Οπωσδήποτε με επηρεάζει, όμως δεν μπορώ να το εκτιμήσω ούτε να το δω αξιολογικά.
Πώς θα συνοψίζατε επιγραμματικά την πρώτη διακυβέρνηση Μητσοτάκη και τη μέχρι τώρα δεύτερη;
Βλαπτικές για τη δημοκρατία μας και την καθημερινότητά μας.
Αν και ο ίδιος δεν βιοπορίζεστε από τη μουσική, σίγουρα έχετε πολλούς συνεργάτες και φίλους που το κάνουν. Πώς κρίνετε τη στάση της κυβέρνησης απέναντί τους και συνολικά απέναντι τους ανθρώπους του Πολιτισμού, καταρχήν στο διάστημα της πανδημίας αλλά και στη συνέχεια;
Επιλεκτικές αποζημιώσεις, υποβάθμιση μουσικών σπουδών, κακοδιαχείριση πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων. Ευτυχώς, καταργήθηκαν οι εξοντωτικές για τους συνταξιούχους μουσικούς διατάξεις για τις ζωντανές εμφανίσεις.
Διαπιστώνουμε σίγουρα ότι υπάρχει έντονη οργή σε ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας. Πιστεύετε ότι την προκάλεσαν η πανδημία και ιδίως η καραντίνα ή έστω αυτές συνέβαλαν πολύ στο να την πυροδοτήσουν;
Σίγουρα συνέβαλαν. Αυτά που συμβαίνουν πλακώνουν την ψυχή κάθε πολίτη όσο κι αν η φτωχοποίηση και το κυρίαρχο lifestyle μας κάνουν ελαστικούς στην αποδοχή αυταρχικών καθεστώτων και μας οδηγούν στη λήθη και στο σκοτάδι της βαρβαρότητας.
Αυτή η οργή δυστυχώς όλο και συχνότερα εκδηλώνεται με περιστατικά βίας. Το τραγικό μάλιστα είναι ότι αρκετές φορές έχουν και θανάσιμα αποτελέσματα, με κυριότερα και χειρότερα παραδείγματα τις γυναικοκτονίες και την οπαδική/αθλητική βία. Πιστεύετε ότι η κυριότερη αιτία όλης αυτής της διάχυτης βίας είναι η πολιτικοκοινωνική κατάσταση της συγκυρίας ή υπάρχουν και άλλες, όπως η οικονομική κρίση που προηγήθηκε και η πανδημία;
Η απάντησή μου δόθηκε ήδη από την ίδια την ερώτηση.
Κατά τη γνώμη σας η τοξικότητα, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται, η οποία διέπει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικότερα τον δημόσιο λόγο, εκτονώνει ή αντίθετα υποδαυλίζει αυτή τη βία;
Η τοξικότητα, που η απύθμενη βλακεία την ενισχύει, την υποδαυλίζει. Συνυπεύθυνη είναι και σημαντική μερίδα δημοσιογράφων, που δεν στέκεται ούτε στο ελάχιστο στο ύψος αυτού που διάβασα στην Καθημερινή, στην παρουσίαση του Μ. Μπάρον, διευθυντή της WP, από τον Α. Παπαρσένου: «Πολιτικά ανεξάρτητος, προσηλωμένος στις θεμελιώδεις αρχές της αμεροληψίας, του ελέγχου και της λογοδοσίας της εξουσίας, πιστός στον κανόνα ότι η είδηση πριν δημοσιευθεί πρέπει να τεκμηριωθεί εξονυχιστικά και ότι η καλή δημοσιογραφία αποτελεί πράξη πατριωτισμού».
Λόγω και της επαγγελματικής ιδιότητάς σας έχετε πολύ καλύτερη αντίληψη από άλλους του δημόσιου χώρου αλλά και των υποδομών που είναι απαραίτητες για να λειτουργεί σωστά. Τι θα είχατε να πείτε λοιπόν για την πρωτοφανή στα χρονικά πυρκαγιά στον Έβρο, που τη βιώσατε από αρκετά κοντά, αλλά και για τις πλημμύρες λόγω της κακοκαιρίας «Daniel» στη Θεσσαλία, ειδικά σε σχέση με την επάρκεια ή μη των αναγκαίων έργων που είχαν γίνει ή και δεν έγιναν;
Είναι τόσο προφανής η ανεπάρκειά μας, που αισθάνομαι ότι αυτοκτονούμε ομαδικά, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, πολίτες. Λες και δεν έχουμε παιδιά… Την αγάπη για την πατρίδα ας ντρεπόμαστε να την πιάνουμε στο στόμα μας!
Σε λίγες μέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από το απίστευτα πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών. Πιστεύετε ότι όχι μόνο έπρεπε αλλά και ήταν εφικτό να αποφευχθεί και πώς κρίνετε τη μέχρι τώρα κατανομή ευθυνών γι’ αυτό;
Είναι τόσο εξοργιστική η αντιμετώπισή του, που ό,τι βαρύ και να πει κανείς είναι λίγο.
Υπάρχει κάποιος δημιουργός αλλά και ερμηνευτής, εν ζωή και μη, που ιδεατά θα επιθυμούσατε να συνεργαστείτε μαζί του και βέβαια δεν το έχετε κάνει ως τώρα;
Δεν νιώθω άξιος να σταθώ δίπλα σ’ αυτούς που θα επιθυμούσα. Το ότι τραγούδησα με τον Γιώργο Κατσαρό με υπερβαίνει κατά πολύ.
Το 2024 έχετε τα ίδια κίνητρα και λόγους αλλά και βρίσκετε το ίδιο νόημα στο να γράφετε τραγούδια και στη συνέχεια να τα ερμηνεύετε όπως και όταν ξεκινούσατε;
Πενήντα πέντε χρόνια μετά πώς να έχω τα ίδια κίνητρα; Όμως ορμή και ενθουσιασμός καλά κρατούν. Σποραδικά παρουσιάζω εξυπνάδες κοινωνικού χαρακτήρα, όπως «Το Φεησμπούκ», και αρκούμαι στην απόλαυση των συναυλιών στις οποίες συμμετέχω -όχι μόνο των Χειμερινών Κολυμβητών- και σε ελκυστικές δισκογραφικές ερμηνευτικές απόπειρες. Ερμήνευσα δύο σπουδαία τραγούδια, από ένα των Στ. Σιγανού και Θ. Κιριμλίδη και -ποντιακά και μη- τραγούδια του συνεργάτη μου Χάρη Παπαδόπουλου, τη συνθετική και στιχουργική ευφυΐα του οποίου θαυμάζω.
Υπάρχουν ήδη κάποια τραγούδια ή έστω ιδέες για έναν επόμενο δίσκο των Χειμερινών Κολυμβητών;
Υπάρχει υλικό έτοιμο για τουλάχιστον τρεις δίσκους - ο ένας μάλιστα πολύ ενδιαφέρων, που θα αρέσει όμως πολύ σε ελάχιστους. Ένας τέταρτος, εκτός Χειμερινών Κολυμβητών, με τη σφραγίδα του Νίκου Διονυσόπουλου, είναι ήδη έτοιμος.