Η σύγχρονη παραγωγή μουσικής για κινηματογραφικές ταινίες απέχει πολύ από το ένδοξο παρελθόν, που οι μεγάλοι συνθέτες ήταν κατά κάποιον τρόπο σύγχρονοι εκφραστές και φορείς της κλασικής μουσικής. Άλλωστε το ενδιαφέρον του κοινού για την κινηματογραφική μουσική τα τελευταία είκοσι χρόνια (εξαιρούνται οι συλλογές με ποπ ή ροκ επιτυχίες) έχει ατονήσει σημαντικά, στα όρια της απαξίωσης.
Φυσικά υπάρχουν εξαιρέσεις συνθετών, οι οποίοι έχουν κλεισμένη μια ρεζερβέ θέση κάθε χρόνο στην οσκαρική πεντάδα, όπως ο αειθαλής Τζον Γουίλιαμς, ο εργατικός Αλεξάντρ Ντεσπλά με τα παραμυθένια μουσικά μοτίβα του, ο σκοτεινός Χάουαρντ Σορ με τα ατμοσφαιρικά του θέματα, ακόμη και ο θορυβώδης Χανς Ζίμερ, που παραμένει αξιόλογος παρά τον υπερβολικό στόμφο που απαιτούν τα βαρυκόκκαλα και πομπώδη θέματα των περιπετειών που ντύνει μουσικά.
Μέσα στη δεκαετία που διανύουμε, η καλή κινηματογραφική μουσική είναι σχεδόν ανύπαρκτη και οι αξιόλογες κυκλοφορίες μετριούνται στα δάχτυλα. Ελάχιστη καλή μουσική έχει γραφτεί για εικόνες φέτος και ακόμη λιγότερα είναι τα αξιομνημόνευτα θέματα που να μπορούμε να κρατήσουμε στη μνήμη μας. Με μεγάλο κόπο ξεχωρίζουμε τέσσερα soundtrack άξια αναφοράς, τα οποία, ενώ είναι ταγμένα στην υπηρεσία της εικόνας, καταφέρνουν να διεγείρουν το αισθητήριο του καλαίσθητου ακροατή και με κάποιο τρόπο καταφέρνουν να μας συντροφεύσουν ακόμη και σε ιδιωτική ακρόαση.
«Ταρ»
Η συνθέτρια Χίλντουρ Γκουντναντότιρ, βραβευμένη ήδη με το Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής για την ταινία «Joker» (2019), είναι και φέτος το φαβορί για διάκριση από την Ακαδημία χάρη στην εμπνευσμένη μουσική δωματίου που έγραψε για το «Ταρ», στο οποίο βλέπουμε την Κέιτ Μπλάνσετ στον ρόλο μιας μουσικού σε συναισθηματικό αδιέξοδο.
Η Γκουντναντότιρ χτίζει με μαεστρία ένα καλαίσθητο και συμπαγές ηχητικό πλαίσιο, με τα έγχορδα να βρίσκονται σε πλήρη συναισθηματική διέγερση. Ονειρική μουσική, που δεν ξεχνάει να κρατήσει το παιχνιδιάρικο ύφος και τις εντάσεις όπου χρειάζεται.
«Η Τραγωδία του Μακμπέθ»
Μπορεί η ταινία να θεωρείται παραγωγή του 2021, όμως το soundtrack κυκλοφόρησε στις αρχές αυτής της χρονιάς. Ο πολυγραφότατος Κάρτερ Μπέργουελ έχει υπογράψει τη μουσική για σχεδόν όλες τις ταινίες των αδελφών Κοέν από το ξεκίνημά τους.
Για την πρώτη προσωπική δουλειά του Τζόελ Κοέν, ο οποίος επιχείρησε μια εναλλακτική και εγκεφαλική ανάγνωση στον Μακμπέθ, ο Μπέργουελ δήλωσε: «Κατέληξα σ' ένα αποτέλεσμα όπου δεν υπάρχει παραδοσιακό μουσικό θέμα, η μουσική είναι γραμμένη μαζί με τους ήχους του ανέμου, της μηχανής ενός αυτοκινήτου».
Εμπνευσμένο υλικό που παίζει με το μυαλό σου, πλούσιο σε ιδέες, με πηγαίο ρομαντισμό, με μινιμαλιστικό ύφος και με την απουσία εκρήξεων να μην μειώνει σε τίποτα την άβολη αίσθηση της αγωνίας και του σαιξπηρικού δράματος.
«Τα πάντα όλα»
Οι Son Lux είναι ένα ανεξάρτητο τρίο πειραματικής ποπ που ανέλαβε τη μουσική επένδυση της ολότελα παλαβής και ανατρεπτικής σάτιρας φαντασίας «Everything everywhere all at once», που στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο «Τα πάντα όλα». Όσο αλλοπρόσαλλη και άχαρη ήταν η ταινία τόσο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ευφάνταστες μουσικές ιδέες των Son Lux, που μέσα από ηχητικές εξάρσεις καταφέρνουν να φτιάξουν περίτεχνη μουσική, ικανή να θρέψει υπαρξιακούς εφιάλτες.
Πρόκειται για ένα εμπνευσμένο soundtrack που, αν και δεν είναι σε θέση να ανταγωνιστεί τους πολυβραβευμένους μουσουργούς των Όσκαρ, θα κερδίσει όσους ενδιαφέρονται για τον ηχητικό πειραματισμό. Ο συνδυασμός παραδοσιακών ασιατικών οργάνων με την ηλεκτρονική μουσική φτιάχνει μια άβολη αίσθηση επικινδυνότητας και δημιουργεί εικόνες στον νου. Μέσα στο δημιουργικό χάος του δίσκου συναντάμε και τους Ντέιβιντ Μπέρνι και Ράντι Νιούμαν.
«Ο άνθρωπος από τον Βορρά»
Ο Ρόμπιν Κάρολαν και ο Σεμπάστιαν Γκένσμπορου έγραψαν μουσική για την ταινία «The Northman», ένα αιματηρό παραμύθι όπου ένας νεαρός Βίκινγκ ζητά εκδίκηση για τον φόνο του βασιλιά πατέρα του. Ίσως να μην υπάρχει ένα μουσικό θέμα που να ξεχωρίζει ή που να εντυπώνεται στη μνήμη μετά την ακρόαση, ωστόσο η μεσαιωνική ατμόσφαιρα, η καταχνιά των ισλανδικών χωριών και το βαρύ πεπρωμένο της εκδίκησης περνάνε μέσα από τις συνθέσεις.
Μπορεί να λείπει ένα βασικό score από αυτή τη δουλειά που θα έδινε το στίγμα του, αλλά τουλάχιστον έχει γίνει καλή δουλειά σε επίπεδο παραγωγής και η μουσική διαθέτει στιβαρότητα και βάθος.
