Για το καινούργιο θεατρικό έργο του Μιχάλη Βιρβιδάκη με τον τίτλο «Επαρχία» και σημαίνοντα υπότιτλο, «Μια Χριστουγεννιάτικη ιστορία», που αποτελεί μάλλον το τελευταίο μέρος μιας άτυπης τριλογίας με θέμα τη «βαθιά» Ελλάδα και παίζεται στο «Θέατρο της οδού Κυκλάδων - Λευτέρης Βογιατζής» σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σκεύα, προτιμώ να δανειστώ τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα.
Γράφει στο σύντομο αλλά καίριο σημείωμά του στο πλούσιο πρόγραμμα της παράστασης: «Η 'Επαρχία' είναι ένα έργο γραμμένο για το δίκιο και το άδικο όπως κανείς το συναντά διασχίζοντας τους χωμάτινους δρόμους της ελληνικής επαρχίας, μακριά από τις βιτρίνες και την αστραφτερή ζωή των μεγαλουπόλεων. Από τη μια κωμωδία κι απ’ την άλλη δράμα (...) Η 'Επαρχία' είναι ένα έργο που συνοψίζει σε αδρές γραμμές την ασφυξία που αισθάνθηκα ως πολίτης σε πολλές περιπτώσεις του δημόσιου βίου, από τη Μεταπολίτευση και μετά, όμως πάνω από όλα είναι μια σπουδή επάνω σε επτά ανθρώπινους χαρακτήρες που μου κίνησαν το ενδιαφέρον και προσπάθησα με τα ταπεινά μου μέσα να παρουσιάσω σαν αξιομνημόνευτες λογοτεχνικές περσόνες (...) αλλά και να εκφράσω την αγωνία μου γι' αυτόν τον τόπο που μέσα του μεγαλώνω, αγαπώ και υπάρχω...».
Επτά ανθρώπινοι χαρακτήρες ενός «αλλιώτικου» κόσμου, όπως επισημαίνει στο επίμετρό της η λέκτωρ θεατρολογίας Ιωάννα Ρεμιεδάκη. Πέντε χαρακτήρες οι οποίοι κινούνται, από ανάγκη ή από επιλογή, στο περιθώριο και έξω από τις νόρμες της «κανονικής» ελληνικής κοινωνίας. Συν ένας πατέρας - αφέντης - δυνάστης και ένας διεφθαρμένος φύλακας του νόμου που προέρχεται από το ίδιο περιθώριο, συνθέτουν ένα ζωντανό, δυναμικό έργο - πίνακα.
Γράφει η Ι. Ρεμιεδάκη: «Δεν υπάρχουν ιερά και όσια στην 'Επαρχία'. Εμείς είμαστε η 'Επαρχία'. Ο Βιρβιδάκης κρατά σταθερά τον καθρέφτη, κι όσο κι αν αποστρέφουμε το βλέμμα η αλήθεια είναι εκεί. Τα πρόσωπα είναι τραγικά οικεία για να μπορούμε να αποστασιοποιηθούμε από αυτά (...) Η νεοελληνική κοινωνία φωτίζεται ξώφαλτσα αλλά ανελέητα και η περιφερειακή δράση και όραση δεν περιορίζει αλλά, αντίθετα, πολλαπλασιάζει το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μια Επαρχία με κοινούς κανόνες και ηθική. Ένα σταθερό αξίωμα του οποίου οι χρήσεις ποικίλλουν, όπως η στολή του αστυνόμου στο έργο, που καθαρίζεται με εξουσιαστικό σεβασμό ή και προορίζεται για ληστεία (...) Οι άνθρωποι της δραματουργίας του Βιρβιδάκη είναι είτε καμένοι είτε, πάλι, τόσο παράξενα αλλιώτικοι, όπως παρατηρεί η μικρή πόρνη. Στους τελευταίους ανήκουν οι εκτός εξουσίας, οι πιο κατεστραμμένοι, που μάλλον είναι αυτοί που θα γλιτώσουν: η μικρή πόρνη που ο πατέρας πρώτος τη διέφθειρε, ο τραυλός, ο μικροαπατεώνας. Ο λόγος τους συνδυάζει τη βωμολοχία με την ποίηση και τα αποσπάσματα θρησκευτικών κειμένων με τα τραγούδια των οπαδών του Πιερικού, διαστέλλοντας μέχρι διαρρήξεως το νόημα».
Θα συνόψιζα όλα τα πιο πάνω λέγοντας ότι η "Επαρχία" του Βιρβιδάκη είναι μια ιερή βλαστήμια που θέλει να γίνει, και γίνεται, κοσμική προσευχή. Ένα κάτοπτρο που στην πίσω όψη του κατοπτρίζονται δεόμενες και οδυρόμενες οι ψυχές του Ντοστογιέφσκι, του Γκόρκι, του Παπαδιαμάντη και άλλων Σαλών του Θεού... Αλλά το διαμέτρημα του έργου είναι μεγάλο, θα χρειαστεί να συνεχίσουμε για μια ακόμη Κυριακή.
Υ.Γ.
Διόρθωση δικού μου «αμαρτημένου», στην κριτική για την «Ευαίσθητη ισορροπία» του Άλμπι με τη «Θεατρική Σκηνή» του Αντώνη Αντωνίου, οφείλω να αποκαταστήσω στο ορθό τη διανομή των ρόλων: «Κλαίρη» η Νατάσα Ασίκη, «Ανιές» η Στέλλα Παπαδημητρίου, «Έντα» η Ειρήνη Κονίδου.
