Η απόκλιση λόγου και έργου προσώπων που ασκούν εξουσία ή κατέχουν κάποιο δημόσιο αξίωμα δεν είναι κάτι σπάνιο, ειδικά όταν ο λόγος αναιρείται στην πράξη εξαιτίας πολιτικών ή άλλων σκοπιμοτήτων. Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, τον καιρό που ήταν «σοσιαλίστρια» και γενική γραμματέας του υπουργείου στο οποίο πλέον προΐσταται, εμφανιζόταν υπέρμαχος της in situ ανάδειξης των αρχαιοτήτων, αλλά ειδικά για τις αρχαιότητες της Βενιζέλου και ενώ αποδεδειγμένα υπάρχει μέθοδος για την κατασκευή του σταθμού του μετρό στο σημείο χωρίς να αποσπαστούν οι αρχαιότητες, από την ώρα που ήρθε στο φως η βυζαντινή Μέση Οδός τάχθηκε με τη λύση «κομμάτια να γίνουν», δεν βαριέσαι...
Τα μεγάλα λόγια...
Στο παρελθόν η Λ. Μενδώνη, ως γενική γραμματέας του υπουργείου στο οποίο σήμερα προΐσταται πολιτικά, σε μια της ομιλία με θέμα «Από το φυσικό στο πολιτιστικό τοπίο: Αναφορά σε βασικά κείμενα θεσμικής προστασίας», τόνιζε τα εξής ενδιαφέροντα: «Επειδή τα στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς παρέχουν πληρέστερες πληροφορίες όταν παραμένουν στον χώρο στον οποίο ευρίσκονται, λαμβάνεται ιδιαίτερη πρόνοια για την επιτόπου (in situ) διατήρησή τους. Η ολοκληρωμένη προστασία των πολιτιστικών αγαθών ενσωματώνεται στην αναπτυξιακή, χωροταξική και περιβαλλοντική πολιτική. Τα προστατευόμενα από τον νόμο πολιτιστικά αγαθά, μεταξύ των οποίων και μορφές του τοπίου, οφείλουν να λαμβάνονται υπόψη στους στόχους οποιουδήποτε επιπέδου χωροταξικού, αναπτυξιακού, περιβαλλοντικού και πολεοδομικού σχεδιασμού».
Πρόσθετε, επίσης, ότι «η ίδια λογική υπαγορεύεται και από τις διατάξεις που αφορούν ενέργειες επί ακινήτων μνημείων και στο περιβάλλον τους. Σύμφωνα με αυτές, απαγορεύεται κάθε ενέργεια σε ακίνητο μνημείο η οποία είναι δυνατόν να επιφέρει με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταστροφή, βλάβη, ρύπανση ή αλλοίωση της μορφής του, ενώ συγχρόνως κάθε έργο ή εργασία πλησίον μνημείου επιτρέπεται να εκτελεστεί μόνο μετά από έγκριση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Η έγκριση αυτή χορηγείται εάν η απόσταση από ακίνητο μνημείο ή η σχέση από αυτό είναι τέτοια ώστε να μην κινδυνεύει να επέλθει άμεση ή έμμεση βλάβη αυτού. Επίσης, η οποιαδήποτε εργασία ή η αλλαγή χρήσης σε ακίνητο μνημείο, ακόμη και στην περίπτωση που δεν προκαλεί άμεση ή έμμεση βλάβη, οφείλει να έχει εξασφαλίσει την άδεια της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας».
...και τα καταστροφικά έργα
Διαβάζοντας τα παραπάνω, στον νου του/της καθενός/μιάς έρχονται οι αρχαιότητες της Βενιζέλου, που έχουν χαρακτηριστεί ως μοναδικής αξίας όχι μόνο από Έλληνες αλλά και από ξένους αρχαιολόγους. Πρόκειται για ένα ακίνητο μνημείο, ένα βυζαντινό αστικό τοπίο που βρέθηκε κάτω από τη σημερινή Εγνατία Οδό κι αυτό για κάθε χώρα που σέβεται την Ιστορία και τον πολιτισμό της θα ήταν «θείο δώρο».
Όμως οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. κάθε άλλο παρά ως τέτοιο το αντιμετώπισαν και το αντιμετωπίζουν από την ώρα που ήρθε στο φως. Στην αρχή η κυβέρνηση Σαμαρά (σ.σ.: με γ.γ. στο ΥΠΠΟΑ τη Λ. Μενδώνη) ήθελε να αποσπάσει τις αρχαιότητες και να τις στοιβάξει σε αποθήκες στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά. Το 2014, και υποχωρώντας στις πιέσεις της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου Θεσσαλονίκης, που τότε με δήμαρχο τον Γιάννη Μπουτάρη μπλόκαρε, και σωστά έπραξε, το πολιτιστικό αυτό «έγκλημα στη Βενιζέλου», προώθησε τη «λύση» της απόσπασης και της επανατοποθέτησης.
Τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη ετοιμάζεται να γίνει αυτή ο καταστροφέας του μνημείου και να ολοκληρώσει το «έγκλημα στη Βενιζέλου». Ανατρέπει την τεχνική λύση που δόθηκε και εφαρμοζόταν επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η οποία προέβλεπε την in situ παραμονή των αρχαιοτήτων και ετοιμάζεται να μετατρέψει σε «Lego» ένα ακίνητο μνημείο, τεμαχίζοντάς το και άρα καταστρέφοντας την αυθεντικότητά του. Κυβέρνηση και ΥΠΠΟΑ σχεδιάζουν, αφού κόψουν σε κομμάτια και ξηλώσουν τα πάντα στη βυζαντινή Μέση Οδό, να την αποσπάσουν από το σημείο κομμάτι - κομμάτι και, όταν και εφόσον ολοκληρωθεί ο σταθμός, να την επανασυναρμολογήσουν... στο περίπου εκεί που βρίσκεται.
