Ερώτηση με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Μάκη Βορίδη, ο οποίος χρησιμοποιώντας τον όρο «λαθρομετανάστες» σε τηλεοπτική εκπομπή εισάγει διακρίσεις στον δημόσιο λόγο, κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε ο αντιπρόεδρος της Αριστεράς (LEFT) και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Κώστας Αρβανίτης.
«Λαθραίοι άνθρωποι δεν υπάρχουν. Μόνο λαθραία εμπορεύματα. Ο όρος "λαθρομετανάστης" υποβαθμίζει την ανθρώπινη υπόσταση από ανθρώπους που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους διωγμένοι από πόλεμο, από παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή από ακραία φτώχεια», τονίζει ο Κ. Αρβανίτης υπογραμμίζοντας ότι η χρήση του του εν λόγω όρου αντιβαίνει στο ενωσιακό κεκτημένο, καθώς ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, η Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Οδηγία 2000/43/ΕΚ απαγορεύουν ρητά τις διακρίσεις στη βάση φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής.
Παράλληλα, ο Κ. Αρβανίτης υπενθυμίζει ότι η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου έχει χαρακτηρίσει τον όρο ως μειωτικό για την προσωπικότητα των ανθρώπων και επιζήμιο για την κοινωνική συνοχή, ενώ τόσο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχουν προ πολλού εγκαταλείψει αντίστοιχες εκφράσεις στη νομολογία τους.
Με βάση τα παραπάνω, ο Κώστας Αρβανίτης ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τοποθετηθεί σχετικά με το κατά πόσο η συγκεκριμένη δημόσια δήλωση κυβερνητικού αξιωματούχου ευθυγραμμίζεται με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και αν προτίθεται να απαλείψει από ενωσιακά νομοθετήματα εκφράσεις που ενδέχεται να εισάγουν διακρίσεις.
«Ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και η χρήση ορθής, νομικά και ηθικά αποδεκτής γλώσσας από δημόσιους αξιωματούχους είναι στοιχείο μιας δίκαιης και συμπεριληπτικής κοινωνίας. Εκτός κι αν η κοινωνία που ονειρεύεστε δεν είναι και τόσο συμπεριληπτική κ. υπουργέ», δήλωσε ο επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Ολόκληρη η ερώτηση του Κ. Αρβανίτη:
«Πολύ πρόσφατα, ο Έλληνας υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου σε τηλεοπτική ενημερωτική εκπομπή αναφέρθηκε στους παράτυπα διαμένοντες αλλοδαπούς ως “λαθρομετανάστες”.
Σύμφωνα με το ενωσιακό κεκτημένο, η απαγόρευση διακρίσεων εγκαθιδρύεται ρητά στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕi,(1)στη ΣΛΕΕii, (2) καθώς και στην Οδηγία 2000/43/ΕΚ περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής.
Υπενθυμίζεται ότι με την 8191/26.7.20218 παραγγελία της προς τις Εισαγγελίες της χώρας, η τότε Εισαγγελέας ΑΠ έκρινε ότι ο όρος αυτός «εκτός του ότι δεν είναι δόκιμος, μπορεί να είναι και μειωτικός για την προσωπικότητα του ατόμου» και κάλεσε τους αποδέκτες να μεριμνήσουν ώστε στις τοπικές κοινωνίες «να αποτραπεί η χρήση μειωτικών για την προσωπικότητα των ανθρώπων χαρακτηρισμών και λέξεων» υποστηρίζοντας ότι “με αυτόν τον τρόπο, θα συμβάλλουμε όλοι, στην εξάλειψη φαινομένων ξενοφοβίας και ρατσισμού”.
Περαιτέρω, τόσο το ΔΕΕ όσο και το ΕΔΔΑ έχουν εδώ και χρόνια πάψει να χρησιμοποιούν στη νομολογία τους αντίστοιχες εκφράσεις, επιλέγοντας απερίφραστα την απόρριψη όρων που εισαγάγουν δυσμενείς διακρίσεις από τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό.
Υπό τα ανωτέρω δεδομένα ερωτάται η Επιτροπή:
1. Η προαναφερθείσα αναφορά εκ μέρους ανώτατου κυβερνητικού αξιωματούχου ευθυγραμμίζεται κατά τη γνώμη της με το γράμμα και το πνεύμα της ΧΘΔΕΕ;
2. Προτίθεται να απαλείψει αντίστοιχες αναφορές από ενωσιακά νομοθετήματα τα οποία τελούν ακόμη σε ισχύ;
Κατάθεση: 26.3.2025
i Άρθρο 21: «1. Απαγορεύεται κάθε διάκριση ιδίως λόγω φύλου, φυλής, χρώματος, εθνοτικής καταγωγής ή κοινωνικής προέλευσης, γενετικών χαρακτηριστικών, γλώσσας, θρησκείας ή πεποιθήσεων, πολιτικών φρονημάτων ή κάθε άλλης γνώμης, ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας, περιουσίας, γέννησης, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού. 2. Εντός του πεδίου εφαρμογής των Συνθηκών και με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεών τους, απαγορεύεται κάθε διάκριση λόγω ιθαγενείας.»
ii Άρθρο 10: «Κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή των πολιτικών και των δράσεών της, η Ένωση επιδιώκει να καταπολεμήσει κάθε διάκριση λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού».
