Είναι το κυριότερο παράδοξο της ελληνικής πολιτικής ζωής: Παρά την απουσία της αντιπολίτευσης που ασχολείται με τα εσωτερικά της, η κυβέρνηση εξακολουθεί να καταρρέει. Ο μεν ΣΥΡΙΖΑ, όπως ανέφερε ο πρώην πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας Σωκράτης Φάμελλος, «έχει περάσει το στάδιο της ρευστοποίησης, είναι πλέον σε διαδικασία αποσύνθεσης». Το δε ΠΑΣΟΚ είναι και αυτό σε περιδίνηση και ο γερασμένος μηχανισμός του αδυνατεί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να επιστρέψει ως δυναμικός παίκτης που θα προσφέρει κάτι φρέσκο και οραματικό και θα συσπειρώσει τον πληγωμένο κόσμο της Κεντροαριστεράς.
Ενώ, όμως, στο πολιτικό τερέν ο Κυριάκος Μητσοτάκης παίζει μόνος του, η κυβέρνηση είναι σε πτωτική τροχιά. Το πολυπόθητο και πολυδιαφημισμένο από τον πρωθυπουργό και τον μηχανισμό του restart, με βατήρα τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), απέτυχε και αποδείχθηκε ακόμη μία επικοινωνιακή φούσκα. Οι δύο δημοσκοπήσεις που βγήκαν μετά τη ΔΕΘ επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση έχει περάσει το σημείο καμπής και είναι σε αποδρομή. Η δημοσκόπηση της Metron Analysis είχε δείξει περίπου τα ίδια με της MRB δύο εβδομάδες νωρίτερα, ότι η Ν.Δ. δίχως αξιόλογο πολιτικό αντίπαλο κινείται στο όριο του 21%-22%, πολύ κάτω από τις ευρωεκλογές. Χρειάζονται φιλότιμες προσπάθειες από τους συμπαθείς δημοσκόπους ώστε, μέσω της εκτίμησης ψήφου, να δείχνουν τη Ν.Δ. στο 27%-28%. Έχει ενδιαφέρον ότι επιμένουν στην εκτίμηση ψήφου παρότι διαψεύστηκαν παταγωδώς στις ευρωεκλογές, όπου με παρόμοια μέθοδο έβγαζαν τη Ν.Δ. στο 33%-35% ή σε κάθε περίπτωση πάνω από το 30%. Τα δε συστημικά μέσα είναι σε απόγνωση, συγκρίνοντας την εκτίμηση ψήφου με το ποσοστό των ευρωεκλογών για να προβάλλουν ότι η Ν.Δ. ανακάμπτει! Πέρα από τις επονείδιστες αλχημείες, η Ν.Δ. υποχωρεί σημαντικά. Είναι αμφίβολο εάν με ρεαλιστική αναγωγή αγγίζει το 25%.
Ακόμη χειρότερα είναι τα πράγματα για την κυβέρνηση σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις και τις προσδοκίες των πολιτών, καθώς το 57,4% κρίνει αρνητικά τις εξαγγελίες, το 71% θεωρεί ότι η χώρα κινείται σε λάθος κατεύθυνση και το 61,3% ότι δεν ενισχύουν το εισόδημα.
Απογοητευτική παρουσία στη ΔΕΘ
Το πολιτικό θέαμα που περιβάλλει την παρουσία του εκάστοτε πρωθυπουργού στη ΔΕΘ και έχει τους δικούς του συμβολισμούς και μηνύματα ήταν αποκαλυπτικό: Ο πρωθυπουργός έκανε τη χειρότερη εμφάνισή του, παρά την περίσσια αυτοπεποίθηση λόγω της εμπειρίας. Κατά την έλευσή του στο Βελλίδειο δεν υπήρχε καν κόσμος να τον υποδεχθεί. Βουλευτές που ήταν εκεί έλεγαν: «Δεν καταλάβαμε ότι μπήκε μέσα». Η σάλα είχε γεμίσει από υπουργούς, στελέχη του κρατικού μηχανισμού, τοπικούς κομματικούς παράγοντες και εκπροσώπους επιχειρήσεων που «μπήκαν στα έξοδα». Λίγοι ήταν συγκριτικά οι βουλευτές, ανόρεχτοι που έκαναν αγγαρεία. Αρκετοί ήταν εκείνοι που αψήφησαν τις παραινέσεις του Μαξίμου. Οι δύο πρώην πρωθυπουργοί του κόμματος, ο Αντώνης Σαμαράς και ο Μακεδόνας Κώστας Καραμανλής, απείχαν επιδεικτικά. Αλλά και η ομιλία ήταν κακή, με στιγμές αμηχανίας και περιορισμένο χειροκρότημα. Παρομοίως και το περιεχόμενο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρέθεσε έναν κατάλογο 45 μέτρων, αποσπασματικών, εμβαλωματικών, δίχως συνεκτικό δεσμό, που περισσότερο αποσκοπούσαν στο να κλείσουν το μάτι σε συγκεκριμένες εκλογικές πελατείες παρά να δημιουργήσουν την εντύπωση ενός νέου ξεκινήματος με ορίζοντα τριετίας.
Ο Κ. Μητσοτάκης προκαλεί πλέον δυσαρέσκεια και σε τμήματα του επιχειρηματικού κόσμου. Είναι ενδεικτικό ότι οι εκπρόσωποι 12 οργανώσεων από τον χώρο της βιομηχανίας απηύθυναν με κοινή επιστολή έκκληση στον πρωθυπουργό για άμεση λήψη μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους. Η απάντηση του πρωθυπουργού τούς απογοήτευσε.
Ζοφερή προοπτική
Η προοπτική είναι ζοφερή για την κυβέρνηση. Η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, η στάση πληρωμών του Δημοσίου προς τους εργολάβους, το χαμηλότερο στην Ε.Ε. επίπεδο διαβίωσης των πολιτών, η λήξη του Ταμείου Ανάκαμψης, γενικότερα η επιδείνωση όλων των επιμέρους δεικτών της οικονομίας δημιουργούν μόνο δυσοίωνες προβλέψεις. Παράγοντες της αγοράς λένε -ίσως με μία δόση υπερβολής- ότι η κατάσταση είναι δραματική και πως είναι θέμα χρόνου να αποκαλυφθεί. Σε αυτά μπορεί να προστεθεί η υποχωρητική έως «ενδοτική» πια πολιτική στα ελληνοτουρκικά. Όσον αφορά το εσωτερικό της Ν.Δ., το ρήγμα από τον γάμο των ομοφυλόφιλων με το δεξιό κοινό και την Εκκλησία δεν έχει ξεπεραστεί, ενώ έχει μπροστά την εκλογή Πρόεδρου το 2025. Εάν, όμως, η κυβέρνηση, ακόμη και μετά τη ΔΕΘ με τη θετική δημοσιότητα και με τον ΣΥΡΙΖΑ στο ναδίρ, είναι κάτω από το 25%, που θα είναι, σε μερικούς μήνες;
Μη αναστρέψιμη
Η πολιτική ιστορία έχει δείξει ότι από τη στιγμή που μία κυβέρνηση περάσει το σημείο καμπής δεν ανακάμπτει. Ό,τι και να κάνει μετά, οι πολίτες που της έχουν γυρίσει την πλάτη δεν την ακούνε. Ακόμη και όταν έχει κάτι να πει. Πόσο μάλλον όταν δεν έχει, όπως ο Κ. Μητσοτάκης που ζήτησε υπομονή μέχρι το 2027. Το μόνο που λειτουργεί υπέρ του είναι η αναταραχή στην Κεντροαριστερά. Τα δύο κόμματα ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ θα χρειαστούν χρόνο για να ανασυγκροτηθούν και να επανέλθουν σε τροχιά διεκδίκησης της εξουσίας. Μέχρι τότε, όμως, ενισχύονται η Δεξιά στο εσωτερικό της Ν.Δ. και τα ακροδεξιά κόμματα που λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Το στοιχείο αυτό βάζει πολλούς στον εξής προβληματισμό. Λένε: «Δεν καταρρέει η Ν.Δ., αλλά ο Μητσοτάκης και το μοντέλο διακυβέρνησής του». Συνεπώς, μία λύση θα ήταν η αλλαγή καπετάνιου εν πλω με ταυτόχρονη αλλαγή πορείας προς τα δεξιά. Επί του παρόντος το πολιτικό σύστημα είναι σε αδιέξοδο. Ως γνωστόν, όμως, η φύση, όπως και η πολιτική απεχθάνονται το κενό και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το καλύπτουν.