Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
12.0°C16.5°C
1 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
11.5°C16.0°C
0 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
7.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.8°C15.8°C
2 BF 80%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
5 °C
4.9°C12.9°C
0 BF 100%
Πατέντες εμβολίων / Μια τολμηρή απόφαση σε έναν κόσμο που αλλάζει
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Πατέντες εμβολίων / Μια τολμηρή απόφαση σε έναν κόσμο που αλλάζει

ΜΠΑΙΝΤΕΝ

Οι ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος χρηματοδότης του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, φαίνεται να προσαρμόζονται αναλόγως στις ιδιαίτερες υγειονομικές, οικονομικές κοινωνικές προκλήσεις που έφερε σε παγκόσμια κλίμακα η πανδημία. Ωστόσο η απόφαση του Αμερικανού Προέδρου δεν πρέπει να θεωρείται πως προέκυψε από το πουθενά, καθώς απαντά στις κρίσιμες προκλήσεις του μέλλοντος, σε ζητήματα στα οποία όλες οι πολιτικές δυνάμεις δείχνουν να αναζητούν θέσεις.

Κεραυνός εν αιθρία; Όχι

Ο Τζο Μπάιντεν αποφάσισε να στηρίξει το αίτημα της Ινδίας και της Νότιας Αφρικής στον ΠΟΕ να αρθούν -έστω πρόσκαιρα- οι πατέντες για τα εμβόλια του κορωνοΐού σε μια πολύ κρίσιμη συγκυρία για ένα τεράστιο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού. Στην Ινδία η πανδημία καλπάζει, με τα κρούσματα να ανέρχονται σε περίπου 1,5 εκατ. σε εβδομαδιαία βάση. Παράλληλα, όμως, οι εμβολιασμοί είναι ανεπαρκείς, η αλυσίδα μεταφοράς εμβολίων αδύναμη και ο κίνδυνος το χάος (οικονομικό και κοινωνικό) να μεταφερθεί από τη δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου σε γειτονικά κράτη εξαιρετικά πιθανός.

Ένα τέτοιου είδους πλήγμα στην Ασία θα ισοδυναμούσε με καταστροφή κεφαλαίων στην περιοχή του πλανήτη που συγκεντρώνει αυτή τη στιγμή ένα τεράστιο κομμάτι της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών.

Εάν προσθέσουμε στα παραπάνω τον διαρκή οικονομικό και εμπορικό ανταγωνισμό ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα, αλλά και την τάση των δυτικών χωρών να αντλούν υπηρεσίες και υψηλά ειδικευμένο προσωπικό από την Ινδία, αντιλαμβανόμαστε ότι η βοήθεια ή η «διάσωση» μιας χώρας φτωχής αλλά με τεράστιες δυνάμεις σε ανθρώπινο δυναμικό προσλαμβάνει υπαρξιακά χαρακτηριστικά για την κάθε οικονομική υπερδύναμη.

Η παρέμβαση υπέρ της άρσης των πατεντών, προκειμένου να δημιουργηθεί μεγαλύτερη παραγωγή εμβολίων κατά του κορωνοΐού και να αντιμετωπιστεί η πανδημία σε χώρες όπως η Ινδία ή η Νότια Αφρική, δεν αποτελεί όμως μια κίνηση στρατηγικά ξεκομμένη από την εσωτερική αγορά των ΗΠΑ. Με άλλα λόγια, για να λειτουργήσει η αμερικανική στρατηγική για την οικονομία, απαιτείται και το άνοιγμα της οικονομίας της χώρας σε άλλες χώρες και άλλες ηπείρους. Μια απομονωμένη Αμερική δεν μπορεί να λειτουργήσει στο σχέδιο που θέλει να εφαρμόσει ο Μπάιντεν.

Το νέο New Deal

Πριν από περίπου δέκα ημέρες ο Τζο Μπάιντεν παρουσίασε το δικό του σχέδιο για το πώς θα ανορθωθεί η αμερικανική οικονομία στη μετα-πανδημική εποχή. Το μείγμα μέτρων προκάλεσε σοκ στους οπαδούς της μονοκρατορίας των αγορών: Δημόσιες επενδύσεις ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, εθνικό πρόγραμμα παιδικής μέριμνας, καθολική πρόσβαση στην προσχολική εκπαίδευση, σύσταση δωρεάν δημόσιων κολεγίων, κρατικές επιδοτήσεις για ασφάλιση Υγείας, περικοπές φόρων για εργαζόμενους χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, βελτίωση των υποδομών υδροδότησης, της πρόσβασης στο Ίντερνετ, της κατασκευής αυτοκινητοδρόμων είναι μερικά από τα όσα ανακοίνωσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ.

Σε μια μάλιστα ιστορική αποστροφή του ανέφερε ότι το «δόγμα» πως οι φτωχότεροι πολίτες κερδίζουν από την αύξηση του πλούτου των ισχυρότερων (“trickle - down”) «δεν λειτούργησε ποτέ. Ήρθε η ώρα να αναπτυχθεί η οικονομία από κάτω προς τα πάνω. Θα μεταρρυθμίσουμε την εταιρική φορολόγηση ώστε οι επιχειρήσεις να καταβάλλουν δίκαιο μερίδιο σε φόρους βοηθώντας στη χρηματοδότηση των δημόσιων επενδύσεων από τις οποίες θα επωφεληθούν στο τέλος οι ίδιες» ανέφερε.

Είναι προφανές πως οι πολιτικές του για την παραγωγή απαιτούν και νέες αγορές, αλλά και νέους πόρους. Η επέκταση της επιρροής των ΗΠΑ μοιάζει μονόδρομος.

Οι μονίμως ζαλισμένοι Ευρωπαίοι

Δεν πρέπει, πάντως, να προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός πως η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίστηκε ξανά να ταλανίζεται από τις διαφορετικές τακτικές και στρατηγικές των ισχυρών χωρών της και να πελαγοδρομεί. Η δήλωση της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, με την οποία εμφανίστηκε ανοιχτή να συζητήσει το θέμα των πατεντών, προκρίνοντας όμως άλλες εναλλακτικές της άρσης τους, μας οδηγεί σε δύο συμπεράσματα: ότι η Γερμανία -σχεδόν αβίαστα- επηρεάζει τις τύχες ολόκληρου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος (το επιβεβαίωσε η Μέρκελ με την αρνητική της θέση) και ότι οι ευρωπαϊκές θέσεις εξαρτώνται απολύτως από τις στενόμυαλες και βραχυπρόθεσμες οικονομικές επιδιώξεις των ισχυρών.

Το «κλειδί» αναφορικά με τη θέση της Γερμανίας βρίσκεται στην τεχνολογία των πρωτοποριακών εμβολίων mRNA και τη γεωγραφική θέση παραγωγής τους. Χαρακτηριστικά, η Pfizer έχει εγκαταστήσει μεγάλο μέρος των εργοστασίων της στην Ευρώπη. Απαιτήθηκαν, δε, δέκα χρόνια -λέει η εταιρεία- για να αναπτυχθεί η σχετική τεχνολογία, που μπορεί να έχει ευρύτερες εφαρμογές και σε άλλες νόσους. Η άρση της πατέντας λοιπόν δεν θα ισοδυναμεί απλώς με τη μεταφορά τεχνογνωσίας, αλλά με άνοιγμα στον υπόλοιπο κόσμο φαρμακευτικών δυνατοτήτων για τις οποίες δαπανήθηκαν δισεκατομμύρια.

Οι φαρμακευτικές εταιρείες που παράγουν τα συγκεκριμένα εμβόλια μαζί με τη Γερμανία αποφάσισαν να κρατήσουν στα χέρια τους τις πολύτιμες πατέντες, ώστε να ελέγχουν στο μέλλον τη συγκεκριμένη τεχνολογία. Άλλωστε, όποιος ελέγχει τα μέσα παραγωγής, κατέχει και την εξουσία.

ΕΜΒΟΛΙΟ ΠΑΤΕΝΤΑ

Μεσαίωνας ή πρόοδος

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρνει και διαφημίζει τον εργασιακό μεσαίωνα. Ωστόσο η προοδευτική Ευρώπη, με τη συμμετοχή της ελληνικής Αριστεράς και του Αλέξη Τσίπρα συζητούν με πραγματισμό για τη στήριξη των κοινωνιών

 

Όποιος καλόπιστος ήλπιζε πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο «πρόθυμος σύμμαχος» των ΗΠΑ, θα αντλούσε έμπνευση ή θα επηρεαζόταν από τα όσα είπε ο Τζον Μπάιντεν για το trickle - down δόγμα και την εργασία, μάλλον δεν έχει αντιληφθεί πως ο Έλληνας πρωθυπουργός υλοποιεί την πολιτική μετατροπής της χώρας μας σε παρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μια Ειδική Εργασιακή Ζώνη όπου το οκτάωρο καταργείται.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μάλιστα, δεν δίστασε να βρεθεί στην Κοινωνική Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να δηλώσει προκλητικά πως «η έμφαση της Ευρώπης θα δίνεται λιγότερο στην προστασία των θέσεων απασχόλησης και περισσότερο στη δημιουργία καλών νέων δουλειών». Εξήγησε, μάλιστα, πως για την Ελλάδα αυτό σημαίνει τρία πράγματα: «Πρώτον, ουσιαστική επιτάχυνση των επενδύσεων με μείωση της φορολογίας, των ασφαλιστικών εισφορών και δημιουργία ενός καλύτερου επενδυτικού κλίματος. Δεύτερον, έμφαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση έτσι ώστε οι νέοι μας να έχουν εκείνες τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα τους βοηθήσουν να βρουν καλές δουλειές. Και τρίτον, μια νέα εργατική νομοθεσία που θα δίνει δύναμη στον εργαζόμενο. Δύναμη να επιλέξει ο ίδιος την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Δύναμη να λέει στον εργοδότη του ότι δεν μπορεί να τον ενοχλεί εκτός ωραρίου, όταν εργάζεται με τηλεργασία. Δύναμη να λέει όχι σε οποιαδήποτε κατάχρηση της εργατικής νομοθεσίας και σε απλήρωτες υπερωρίες μέσα από την ψηφιακή κάρτα εργαζομένου».

Με άλλα λόγια, ο Έλληνας πρωθυπουργός πήγε εκεί για να διαφημίσει την κατάργηση του οκταώρου και την ελαστικοποίηση των εργασιακών θέσεων, πιστός στο δόγμα που βδελύσσεται πια ακόμα και ο Αμερικανός Πρόεδρος.

Το σχέδιο «Ελλάδα 2.0», άλλωστε, περιλαμβάνει «μεταρρυθμίσεις» απορρύθμισης των εργασιακών και έργα που στηρίζονται κατά κύριο λόγο στο μοίρασμα δημόσιου χρήματος για υλοποίηση ψηφιακών έργων με πριμοδότηση των μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, χωρίς τη δημιουργία μόνιμων και σταθερών θέσεων εργασίας.

Ωστόσο οι προοδευτικές δυνάμεις της Ευρώπης φαίνεται να συζητούν σε εντελώς διαφορετικό κλίμα, μακριά από την αντίληψη για μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων, που θα αποτελείται από τις χώρες του σκληρού πυρήνα που θα ελέγχουν την οικονομική και υγειονομική εξέλιξη της ηπείρου και τις χώρες της «περιφέρειας», όπου το οικονομικό και κοινωνικό χάσμα ανάμεσα στους προνομιούχους και τους απόκληρους θα βαθαίνει. Αυτό κατέδειξε και η συζήτηση που διεξήχθη στο πλαίσιο ημερίδας για το μέλλον της Ευρώπης που συνδιοργανώνουν το Κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, η Ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Δημοκρατικό Κόμμα Ιταλίας.

«Θα καταφέρουμε να χρησιμοποιήσουμε τους πόρους (του ταμείου ανάκαμψης) με το βλέμμα στο μέλλον, για να μειώσουμε τις ανισότητες και να φροντίσουμε για το αύριο των κοινωνιών μας; Αν ναι, τότε θα πρόκειται για μεγάλη νίκη» δήλωσε ο επίτροπος Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι. «Αντί να ακολουθούμε τις νεοφιλελεύθερες αρχές, ήρθε η ώρα να επενδύσουμε μαζί» ανέφερε ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Όλαφ Σολτς. «Τα δικαιώματα των πολιτών δεν υποτιμώνται έναντι των δικαιωμάτων της αγοράς» επισήμανε ο Σεργκέι Στάνισεφ, πρόεδρος του ΕΣΚ.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία Αλέξης Τσίπρας, που προσεκλήθη στην ημερίδα, σημείωσε πως «πρέπει να αντικαταστήσουμε το Σύμφωνο Σταθερότητας με ένα Σύμφωνο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, την Κοινωνική Συνοχή και την Οικονομική Σύγκλιση».

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL