Τον κίνδυνο να εξαφανιστούν παραδοσιακά συστήματα ανταλλαγής σπόρων μεταξύ παραγωγών, ακυρώνοντας στην ουσία και τον ρόλο των γεωργών ως «βελτιωτών» τους, πρακτική αναγκαία και για την επιβίωσή τους, ενέχει η ενδεχόμενη κατάργηση σχετικής πρόβλεψης στο πλαίσιο του νέου Κανονισμού για την εμπορία φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού, που συζητείται σήμερα στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο.
Ειδικότερα, η ανταλλαγή σπόρων σε είδος μεταξύ γεωργών που προβλέπεται στο άρθρο 30 έχει προταθεί από την Πολωνική προεδρία να διαγραφεί, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες πολλών κρατών-μελών που φοβούνται την εμφάνιση μιας παράνομης αγοράς και την έλλειψη ελέγχου επί αυτού, καθώς και πιθανούς κινδύνους για την υγεία των φυτών. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, κατέστη σαφές ότι θα ήταν απαραίτητη μια περαιτέρω συζήτηση έως ότου ληφθεί μια τελική απόφαση για το «επίμαχο» άρθρο. Για το θέμα, μέχρι σήμερα δεν έχει τοποθετηθεί η ελληνική πλευρά.
Ήδη πέντε οργανώσεις (Αιγίλοπας, Σιτώ, Σύλλογος Βιοκαλλιεργητών Αγορών Αττικής, Ένωση Αγροτών Βιοκαλλιεργητών Βόρειας Ελλάδας, Ένωση Βιοκαλλιεργητών Ηλείας) με επιστολή τους προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κ. Τσιάρα, ζητούν να αντιτεθεί στην διαγραφή του εν λόγω άρθρου, το οποίο όπως τονίζουν απεναντίας πρέπει να ενισχυθεί καθώς το δικαίωμα στους σπόρους των γεωργών – όπως αναγνωρίζεται από τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αγροτών – πρέπει να αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο δίκαιο της Ε.Ε. όχι μόνο σε επίπεδο αρχών αλλά και στην πράξη.
Όπως αναφέρουν στην πρόταση του Κανονισμού οποιαδήποτε μεταβίβαση φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού, ακόμη και δωρεάν, ορίζεται ως «εμπορευματοποίηση», κάτι που σημαίνει ότι οι γεωργοί που ανταλλάσσουν σπόρους με άλλους γεωργούς θα πρέπει να χαρακτηριστούν σύμφωνα με την πρόταση ως «επαγγελματίες φορείς», όπως οι εταιρείες σπόρων και οι διανομείς τους. Η έννοια της «εμπορίας» πρέπει συνεπώς να περιοριστεί μόνο στις μεταβιβάσεις «με σκοπό την εμπορία» και όχι την γεωργική παραγωγή των γεωργών.
Η Ελλάδα, σημειώνουν, διαθέτει μια πλούσια και μακρά παράδοση στη διατήρηση και ανταλλαγή σπόρων, η οποία στηρίζει τη γεωργία και την επιβίωση των γεωργών και ιδιαίτερα των μικροκαλλιεργητών.
Τα αγροτικά αυτά συστήματα έχουν συμβάλλει ουσιαστικά στη διατροφική ασφάλεια και ανθεκτικότητα γενικότερα αλλά και ειδικότερα σε απομονωμένες, ορεινές ή νησιωτικές περιοχές και μια απόφαση κατάργησής του άρθρου 30 απειλεί να εξαφανίσει αυτή την ποικιλομορφία κάτω από την πίεση των εμπορικών κανόνων.
Να καταψηφίσει τη διαγραφή του συγκεκριμένου άρθρου ζητεί και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή του το Τμήμα Αγροτικής Πολιτικής του κόμματος, η Ελλάδα οφείλει να ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της ελευθερίας των αγροτών να ανταλλάσσουν και να διατηρούν τους δικούς τους σπόρους. Οποιαδήποτε προσπάθεια κατάργησης ή περιορισμού των αγροτικών αυτών πρακτικών δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, καταλήγει.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο:
Ανακοίνωση Τμήματος Αγροτικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στέκεται αποφασιστικά στο πλευρό των βιοκαλλιεργητών, των μικρών και μεσαίων παραγωγών και όλων των αγροτικών οργανώσεων, που ζητούν από την κυβέρνηση και τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να καταψηφίσει τη διαγραφή του άρθρου 30 στο σχέδιο Κανονισμού της Ε.Ε., για το φυτικό πολλαπλασιαστικό υλικό.
Το επίμαχο σχέδιο, το οποίο αναμένεται να συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της Ε.Ε. στις 23-24 Ιουνίου, απειλεί ευθέως το δικαίωμα των γεωργών στην ανταλλαγή σπόρων, μετατρέποντας ακόμα και τη δωρεάν μεταβίβαση σε πράξη «εμπορευματοποίησης».
Η Ελλάδα, δια στόματος του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οφείλει να ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της ελευθερίας των αγροτών να ανταλλάσσουν και να διατηρούν τους δικούς τους σπόρους, όπως προβλέπει η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Αγροτών του ΟΗΕ (UNDROP), ή θα υποκύψουν στην πίεση των μεγάλων εταιρειών σπόρων και των λογικών της εμπορευματοποίησης της αγροτικής ζωής;
Η χώρα μας διαθέτει μακραίωνη παράδοση διατήρησης και ανταλλαγής σπόρων, με τεράστια συμβολή στη βιοποικιλότητα, τη διατροφική αυτάρκεια και την ανθεκτικότητα της γεωργικής παραγωγής, ιδιαίτερα σε νησιωτικές και ορεινές περιοχές. Οποιαδήποτε προσπάθεια κατάργησης ή περιορισμού των αγροτικών αυτών πρακτικών δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καλεί:
• Την ελληνική κυβέρνηση να καταψηφίσει τη διαγραφή του άρθρου 30 και να υπερασπιστεί το δικαίωμα των γεωργών στους σπόρους τους. Την κοινωνία των πολιτών και τις αγροτικές οργανώσεις να συνεχίσουν τον αγώνα για ελεύθερους, δημόσιους και διατηρήσιμους σπόρους.
• Την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη-Μέλη να ενσωματώσουν στο ευρωπαϊκό δίκαιο τις αρχές της αγροτικής κυριαρχίας και της διατροφικής δημοκρατίας.
