Υπάρχουν τουλάχιστον δύο οπτικές για τον προϋπολογισμό του 2024, από την πλευρά της εργασίας και του κοινωνικού κράτους, όπως αυτός αποτυπώνεται στο τελικό σχέδιο που δημοσιοποιήθηκε προχθές.
Στο κυβερνητικό αφήγημα διατυπώνονται υπεραισιόδοξες προβλέψεις, οι οποίες εδράζονται κυρίως στην αύξηση των μισθών στο Δημόσιο έπειτα από δεκατέσσερα χρόνια μεγάλων (μνημονιακών) περικοπών και στασιμότητας, στην πρόβλεψη για αυξήσεις στους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα (που δεν επιβαρύνουν όμως τον προϋπολογισμό) στο όριο ή ελάχιστα πάνω από την πρόβλεψη του πληθωρισμού και στις αυξήσεις των συντάξεων (3%), που σε ονομαστικό επίπεδο θα είναι στο ύψος του πληθωρισμού, όμως σε πραγματικό θα συνεχίσουν να υπολείπονται σημαντικά του πραγματικού πληθωρισμού στα τρόφιμα και στα είδη πρώτης ανάγκης.
Από δω όμως ξεκινούν τα πραγματικά προβλήματα και τα ελλείμματα ενός προϋπολογισμού που, ως αντίγραφο των προηγούμενων, επιχειρεί να κρύψει τις μεγάλες ανισότητες, οικονομικές και κοινωνικές, που διαρκώς μεγεθύνονται πίσω από τη δήθεν ευημερία των αριθμών, τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας και το πρωτογενές πλεόνασμα που χτίζεται πάνω στους φόρους των πολλών.
Παρά τις κυβερνητικές διακηρύξεις για περαιτέρω μείωση της ανεργίας λίγο πάνω από το 10%, τα πρόσφατα στοιχεία της εγγεγραμμένης εργασίας τη διαψεύδουν, καθώς 19% του ενεργού πληθυσμού, περίπου 900.000, δηλώνουν ότι βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας. Πρόσφατη ευρωπαϊκή έρευνα εντοπίζει ότι σχεδόν το 27% των ελεύθερων επαγγελματιών, το 15% των συνταξιούχων και το 12% των μισθωτών στη χώρα μας είναι αντιμέτωπο με το φάσμα της φτώχειας.
Οσον αφορά τον λεγόμενο κοινωνικό προϋπολογισμό, το υπερταμείο της ασφάλισης, ο ΕΦΚΑ, παρουσιάζεται πλεονασματικό το 2024 κατά 950 εκατ. και για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση μειώνει τη χρηματοδότηση στο ασφαλιστικό σύστημα τον επόμενο χρόνο κατά 152 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν ωστόσο επιπλέον δύο στοιχεία, φαινομενικά ασύνδετα, που επιβεβαιώνουν αφενός την ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης, αφετέρου τα ελλείμματα που αυξάνονται όσον αφορά την προστασία των ανέργων. Στον προϋπολογισμό του πρώην ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ) προβλέπεται έλλειμμα 248 εκατ. ευρώ, σημαντικά αυξημένο κατά 188 εκατ. ευρώ συγκριτικά με τη φετινή χρονιά λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών. Την ίδια στιγμή, ο προϋπολογισμός θα επιδοτήσει με 207 εκατ. ευρώ την ιδιωτική επικουρική ασφάλιση (ΤΕΚΑ), αφαιρώντας ταυτόχρονα αυτό το ποσό από τον ΕΦΚΑ.
