Μπορεί να έχει ολοκληρωθεί ένα κομμάτι της διασύνδεσης των Κυκλάδων με την ηπειρωτική χώρα, όπως και η διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο, ωστόσο οι καταναλωτές δεν έχουν δει κάποια μείωση στους λογαριασμούς ρεύματος, μέσω της αποκλιμάκωσης της χρέωσης των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.
Πρόκειται για τη χρέωση που επιβαρύνει τους λογαριασμούς για να μπορούν και οι κάτοικοι των μη διασυνδεδεμένων νησιών να έχουν ρεύμα στις τιμές που πληρώνουν και οι κάτοικοι της ηπειρωτικής χώρας. Ο λόγος είναι ότι στα μη διασυνδεδεμένα νησιά λειτουργούν μονάδες παραγωγής ενέργειας από μαζούτ. Που έχουν, επομένως, ένα αυξημένο κόστος λειτουργίας. Με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις αλλά και τα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σταδιακά οι συγκεκριμένες μονάδες θα αποσυρθούν, εξοικονομώντας χρήματα για τους φορολογούμενους.
Περισσότερα από 160 εκατ. ευρώ δεν έχουν επιστραφεί
Τον περασμένο Οκτώβριο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκας, μιλώντας σε συνέδριο, ισχυριζόταν πως θα μειωθούν οι λογαριασμοί ρεύματος τα επόμενα τέσσερα χρόνια κατά 1,1 δισ. ευρώ, λόγω της αποκλιμάκωσης των ΥΚΩ. Να σημειωθεί πως με βάση τον σχεδιασμό του ΑΔΜΗΕ για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών με την ηπειρωτική χώρα, όσον αφορά το έργο της τέταρτης φάσης των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό σύστημα (Σαντορίνη - Νάξος - Φολέγανδρος - Μήλος - Σέριφος), θα χωριστεί σε τμήματα.
Μέχρι το 2023 αναμένεται να ολοκληρωθεί το πρώτο τμήμα του έργου, που αφορά τη διασύνδεση Σαντορίνης-Νάξου. Το 2024, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΑΔΜΗΕ, θα ολοκληρωθεί η διασύνδεση Φολεγάνδρου-Μήλου και Σερίφου.
Σε σχέση με το μεγάλο έργο της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί επίσης το 2024. Το όφελος για τους πολίτες θα είναι μεγάλο καθώς οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας αναμένεται να αποκλιμακωθούν κατά 300-400 εκατ. ευρώ ετησίως. Να σημειωθεί ότι μόνο από την ολοκλήρωση των πρώτων φάσεων των διασυνδέσεων στις Κυκλάδες η εξοικονόμηση αγγίζει τα 70 εκατ. ευρώ.
Από τις ολοκληρωμένες διασυνδέσεις στις Κυκλάδες και από την ολοκλήρωση της «μικρής» διασύνδεσης της Κρήτης το όφελος για τους πολίτες ανήλθε το 2021 σε 169 εκατ. Ωστόσο, τα χρήματα αυτά δεν έχουν επιστραφεί μέσω της μείωσης των λογαριασμών. Για το 2022 εκτιμάται πως το όφελος για τους καταναλωτές θα διαμορφωθεί σε 445 εκατ. Από το ποσό αυτό θα πρέπει να αφαιρεθούν, βέβαια, οι χρεώσεις χρήσης συστήματος. Επομένως, το καθαρό όφελος για τους καταναλωτές θα είναι 130 εκατ. ευρώ.
Η παράμετρος της ΡΑΕ
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας γνωμοδοτεί σε σχέση με τη διαμόρφωση της χρέωσης των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, λαμβάνοντας υπόψη την ευρωστία του ειδικού λογαριασμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας. Υπενθυμίζεται ότι οι πόροι του ειδικού λογαριασμού με βάση πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση τροφοδοτούν πλέον το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, μέσω του οποίου επιδοτούνται οι λογαριασμοί ρεύματος.
Ειδικότερα, στο άρθρο 38 του Ν. 4936/2022 αναφέρεται πως «στο 61ο άρθρο του Ν. 4839/2021 (Α’ 181) περί σύστασης Ειδικού Λογαριασμού με την ονομασία Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης», προστίθενται παρ. 10 και 11 σχετικά με τη χρηματοδότηση και τις δράσεις του Ειδικού Λογαριασμού ως εξής: 10. Με κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών δύναται να χρηματοδοτείται ο ειδικός λογαριασμός της παρ. 1 από τον ειδικό λογαριασμό Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας του άρθρου 55 του Ν. 4001/2011 (Α’ 179). 11.
Με κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών και των κατά περίπτωση αρμόδιων υπουργών δύναται να χρηματοδοτούνται από τον Ειδικό Λογαριασμό της παρ. 1, δράσεις που αφορούν στην απόσυρση και αντικατάσταση οικιακών ηλεκτρικών συσκευών μέσω συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και ανακύκλωσης από πιστοποιημένους φορείς. Με την ως άνω απόφαση δύναται να καθορίζεται η διαδικασία μεταφοράς των πιστώσεων για τον ως άνω σκοπό».
Διπλή αφαίμαξη... με ενίσχυση της αισχροκέρδειας
Επομένως, παραμένει άγνωστο εάν υπό τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται με την αφαίμαξη του ειδικού λογαριασμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας με σκοπό την ενίσχυση του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης θα αποκλιμακωθεί η χρέωση (ΥΚΩ) στους λογαριασμούς. Βέβαια, δεν περνά απαρατήρητο το γεγονός ότι οι πόροι του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης θα χρηματοδοτούν τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος. Επί της ουσίας δηλαδή θα επιδοτείται η αισχροκέρδεια των ενεργειακών παρόχων.
Η αφαίμαξη του ειδικού λογαριασμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας είναι όμως διπλή, καθώς στον πρόσφατο νόμο για την απλοποίηση των αδειοδοτήσεων των ΑΠΕ προβλέπεται ότι από τους πόρους του θα χρηματοδοτούνται οι πάροχοι εφεδρείας δυναμικού εκτάκτων αναγκών για την ασφάλεια εφοδιασμού των νησιωτικών περιοχών που δεν εμπίπτουν πλέον στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.
