Βαθαίνει το ρήγμα στην ελληνική οικονομία, κάτι το οποίο αποτυπώνεται ουσιαστικά στις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία, οι οποίες δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ρίχνει τον πήχη για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας κατά 1,4 μονάδες, ενώ ανεβάζει την εκτίμησή της για τον πληθωρισμό στο 6,3%.
Παρά τη δυσμενή εικόνα που προδιαγράφεται τόσο σε σχέση με την πορεία της οικονομίας όσο και σε σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας, η οποία πλήττεται από την κρίση τιμών, ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών φρόντισε χθες να βάλει «ταφόπλακα» στην οποιαδήποτε σκέψη για νέα μέτρα στήριξης. Και μάλιστα την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να θέσει σε αναστολή το Σύμφωνο Σταθερότητας και το 2023, κρατώντας «παγωμένους» τους δημοσιονομικούς κανόνες, κάτι το οποίο λύνει τα χέρια των κυβερνήσεων σε σχέση με τη λήψη μέτρων εν μέσω ενεργειακής κρίσης.
Στα ύψη η ακρίβεια
Αναφορικά με τις νέες «μαύρες» εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκή Επιτροπής, προβλέπεται πως ο πληθωρισμός αναμένεται να κορυφωθεί το δεύτερο τρίμηνο του 2022 και να παραμείνει υψηλός στη συνέχεια, πριν υποχωρήσει το 2023. Η αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου είναι ο κύριος μοχλός, ενώ η αύξηση του βασικού κόστους εισροών, όπως τα λιπάσματα και οι μεταφορές, επηρεάζει τις τιμές των τροφίμων. Ο συνολικός πληθωρισμός προβλέπεται να φτάσει για την Ελλάδα στο 6,3% το 2022 (5,6% η πρόβλεψη της κυβέρνησης), ήτοι πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Επίσης, για το τρέχον έτος η Κομισιόν προβλέπει ότι η ελληνική οικονομία θα «τρέξει» με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 3,5%, αντί του 4,9% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη του Φεβρουαρίου. Η διαφορά είναι πολύ μεγάλη και εκτιμάται να επηρεάσει πολλά επίπεδα της ελληνικής οικονομίας.
Σε πτώση η ανάπτυξη
Επί τα χείρω αναθεωρείται και η πρόβλεψη για την επόμενη χρονιά. Αντί του 3,5% που προέβλεπε στην προηγούμενη έκθεσή της, η Επιτροπή εκτιμά τώρα πως η ελληνική οικονομία θα εμφανίσει ρυθμό ανάπτυξης 3,1% το 2023.
Το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί στο 1% του ΑΕΠ το 2023, φέρνοντας το πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,3% του ΑΕΠ. Αυτή η προβλεπόμενη μείωση οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα περισσότερα από τα οικονομικά μέτρα που σχετίζονται με την πανδημία, καθώς και εκείνα που εφαρμόζονται λόγω των υψηλών τιμών της ενέργειας, θα καταργηθούν σταδιακά.
Παραμένουν οι κίνδυνοι
Παράλληλα, σε υψηλά επίπεδα παραμένει το δημόσιο χρέος. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Κομισιόν, το δημόσιο χρέος μειώθηκε στο 193% του ΑΕΠ λόγω της έντονης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, στο 186% του ΑΕΠ, το 2022 και σε περίπου 180% το 2023, υποστηριζόμενο από την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ και τα δύο έτη και του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2023.
Καταλήγοντας, η έκθεση της Επιτροπής τονίζει ότι «παρά το καλύτερο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα του 2021, οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι παραμένουν σημαντικοί». Σχετίζονται κυρίως με ενδεχόμενη ενεργοποίηση κρατικών εγγυήσεων που εκδόθηκαν στο πλαίσιο των μέτρων στήριξης, τις δικαστικές υποθέσεις κατά της εταιρείας ακινήτων (ΕΤΑΔ) και την εκκρεμή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για καταβολή αναδρομικών σε συνταξιούχους που είχαν υποστεί περικοπές σε επικουρικές συντάξεις.
Φρένο σε μέτρα την ώρα που αυξάνονται τα φορολογικά έσοδα
Την ίδια στιγμή, φρένο στη λήψη μέτρων στήριξης πέραν των όσων πενιχρών ανακοινώθηκαν βάζει ανώτατος αξιωματούχος του υπουργείο Οικονομικών, καθώς, όπως τόνισε, δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος, παρά την καλύτερη πορεία των εσόδων κατά τον Απρίλιο.
Σύμφωνα με στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, το αν θα υπάρξουν τα περιθώρια και ο δημοσιονομικός χώρος θα φανεί μετά το καλοκαίρι.
Παρουσιάζει ενδιαφέρον το γεγονός ότι η συγκεκριμένη τοποθέτηση έλαβε χώρα την ώρα που το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι τον Απρίλιο συνεχίστηκε η θετική πορεία των φορολογικών εσόδων. Τα έσοδα από φόρους του Απριλίου ήταν αυξημένα κατά 506 εκατ. ευρώ ή 14,5% έναντι του στόχου. Παράλληλα, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 16,081 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,789 δισ. ευρώ ή 12,5% έναντι του στόχου. Ουσιαστικά, οι πολίτες φοροδοτούν το κράτος με παραπάνω έσοδα λόγω του πληθωρισμού (ακρίβεια) και η κυβέρνηση αρνείται να λάβει μέτρα στήριξης.
Η απόφαση για το Σύμφωνο Σταθερότητας
Το δεύτερο στοιχείο που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι ότι σήμερα αναμένεται η ανακοίνωση της αναστολής του Συμφώνου Σταθερότητας και το 2023. Εκτός απροόπτου, σήμερα αναμένεται το Κολέγιο των Επιτρόπων να αποφασίσει τη νέα αναβολή επανέναρξης ισχύος του Συμφώνου Σταθερότητας του χρόνου, κάτι το οποίο θα δώσει χώρο για πραγματοποίηση δαπανών. Για πρώτη φορά η αναστολή του Συμφώνου είχε ενεργοποιηθεί με την εκδήλωση της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020 και η μέχρι στιγμής απόφαση ισχύει και πάλι έως τα τέλη του 2022.
