Με σημαντικές αλλαγές αναμένεται να “τρέξει” το επόμενο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας στις κατοικίες, προς τα τέλη του καλοκαιριού, με βασική αυτή της εγκατάλειψης της λογικής εξυπηρέτησης κατά σειρά προτεραιότητας.
Ήδη η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει προαναγγείλει ότι σε συνεργασία με το ΤΕΕ εξετάζεται το νέο πλαίσιο που θα εισάγει κριτήρια για την αξιολόγηση και κατάταξη των δυνητικά ωφελούμενων, όπως οι βαθμοί βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου / κατοικίας, οι βαθμοημέρες, δηλαδή πόσες μέρες υπάρχει πολύ κρύο ή αντίστοιχα πολλή ζέστη, τα εισοδηματικά κριτήρια και άλλα. Βάσει της κατάταξης αυτής θα προκύπτουν οι τελικοί δικαιούχοι, ενώ θα υπάρξει δυνατότητα για τη δημιουργία λίστας και με επιλαχόντες, που, εφόσον βρίσκονται οι αναγκαίοι πόροι, θα εντάσσονται στο πρόγραμμα. Παράλληλα εξετάζονται η αναθεώρηση του ύψους των επιδοτήσεων και η ένταξη και άλλων επιλέξιμων παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης.
Στόχος είναι να ολοκληρωθεί η νέα μεθοδολογία πριν από το καλοκαίρι, ώστε να γίνει προδημοσίευση το αμέσως επόμενο διάστημα και προς τα τέλη Αυγούστου να προκηρυχθεί το νέο πρόγραμμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατα η Ευρωπαία επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων E. Φερέιρα, απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή Ν. Ανδρουλάκη ανέφερε ότι, σύμφωνα με τις εθνικές αρχές της Ελλάδας, η επόμενη φάση του προγράμματος “Εξοικονομώ - Αυτονομώ” προβλέπεται να διαρθρωθεί γύρω από ετήσιες προσκλήσεις βάσει κριτηρίων επιλογής, με έμφαση κυρίως στην επίτευξη υψηλής εξοικονόμησης ενέργειας και στοχεύοντας στις ενεργειακά φτωχότερες ιδιωτικές κατοικίες, εγκαταλείποντας τη μέθοδο “εξυπηρέτησης κατά σειρά προτεραιότητας”. Μάλιστα, σημείωνε ότι η προσέγγιση αυτή αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση των όρων των μελλοντικού προγράμματος και να εξασφαλίσει καλύτερη ιεράρχηση των έργων, ενώ συνάδει με τις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, την ανακοίνωση για το κύμα ανακαινίσεων και το υψηλότερο επίπεδο φιλοδοξίας του σχεδίου κλιματικών στόχων για το 2030.
Στο πλαίσιο του ετήσιου προγραμματισμού του ΥΠΕΝ για το 2021 αναφέρεται ότι το τρίτο τρίμηνο, με προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ και στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση 80.000 κτηρίων, θα προκηρυχθεί το νέο πρόγραμμα “Εξοικονομώ - Αυτονομώ”, ενώ προς το τέλος του έτους θα ξεκινήσει η εφαρμογή του προγράμματος “Ηλέκτρα” για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων του Δημοσίου. Το πρόγραμμα για τις κατοικίες θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του ΕΣΠΑ της νέας προγραμματικής περιόδους 2021 - 2027 και από το ταμείο ανάκαμψης. Για την περίοδο 2021 - 2023 προβλέπεται συνολικός προϋπολογισμός 3 δισ. ευρώ, με στόχο την αναβάθμιση τουλάχιστον 60.000 κατοικιών ετησίως.
Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το "Εξοικονομώ κατ' Οίκον", ύψους 1,081 δισ., αφορά την ενίσχυση δράσεων ενεργειακής εξοικονόμησης των νοικοκυριών με στόχο εξοικονόμηση ενέργειας κατ’ ελάχιστον 30%. Περιλαμβάνει αντικατάσταση κουφωμάτων, αναβάθμιση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης, ηλιακούς θερμοσίφωνες, αντλίες θερμότητας, “έξυπνα” συστήματα ενεργειακής εξοικονόμησης και διαχείρισης οικιακών συσκευών, φωτοβολταϊκά στις στέγες κ.λπ.
Επιπλέον προβλέπεται “Εξοικονομώ επιχειρώντας”, ύψους 450 εκατ., για την ενίσχυση ενεργειών βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με στόχο εξοικονόμηση κατ’ ελάχιστον 30%. Περιλαμβάνονται ενεργειακές αναβαθμίσεις κτηρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κ.λπ.
Τέλος, περιλαμβάνεται και “Εξοικονομώ στο Δημόσιο”, ύψους 200 εκατ., για την ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών και κτηρίων του Δημοσίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ενεργειακή αναβάθμιση του οδοφωτισμού με τη σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα.
Υπενθυμίζεται ότι ο σχεδιασμός για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτηριακού αποθέματος έως το 2030 περιλαμβάνει σε επίπεδο χρηματοδότησης υφιστάμενα και νέα μοντέλα - εργαλεία, όπως δημιουργία Εθνικού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης, προγράμματα μεικτής - υβριδικής χρηματοδότησης μέσω δανεισμού με ευνοϊκούς όρους, χρηματοδότηση μέσω χρονομίσθωσης, μέσα επιμερισμού του κινδύνου κ.ά.
