Πληθαίνουν οι καταγγελίες για επαναπροωθήσεις στο Αιγαίο, έτσι όπως προκύπτουν από ανεξάρτητες έρευνες, διεθνών φορέων. Η έρευνα της Forensic Architecture είναι και αυτή με τη σειρά της αποκαλυπτική για το τι συμβαίνει στα ελληνοτουρκικά σύνορα, την ώρα που η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά ότι ακολουθεί ή ενθαρρύνει αυτή την πρακτική.
Σύμφωνα με την έρευνα, από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι τον Μάρτιο του 2022, έχουν καταγραφτεί περισσότερες από 1.000 παράνομες επιχειρήσεις επαναπροώθησης προσφύγων στο Αιγαίο.
Όπως δημοσιεύει η Εφημερίδα των Συντακτών, τα αποτελέσματα της έρευνάς Forensic Architecture και η αδελφή οργάνωση Forensis για περισσότερο από έναν χρόνο δημοσιοποιούνται σήμερα διαδικτυακά (https://aegean.forensic-architecture.org/), σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που αποτελεί την πληρέστερη και εγκυρότερη καταγραφή των ελληνικών επαναπροωθήσεων στο Αιγαίο, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για τακτική επικαιροποίηση.
«Προκύπτουν στοιχεία μιας συστηματικής, εκτεταμένης και καλά μελετημένης φονικής πρακτικής», αναφέρουν οι δύο ομάδες, σημειώνοντας ότι δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης για τις επαναπροωθήσεις.
Τα στοιχεία που διασταύρωσαν και τεκμηρίωσαν με τεχνικές γεωεντοπισμού και χωρικής ανάλυσης προέρχονται από πρόσφυγες και οργανώσεις, όπως το Alarm Phone και η oργάνωση Agean Boat Report, από τη βάση δεδομένων της Frontex, την ιστοσελίδα του τουρκικού Λιμενικού και από έρευνα ανοιχτών πηγών.
Πρόκειται για 1.018 περιστατικά επαναπροώθησης συνολικά 27.464 προσφύγων, τα 600 από τα οποία έχουν διασταυρωθεί και τεκμηριωθεί πέρα από κάθε αμφιβολία. Καταγράφονται επίσης 11 νεκροί και 4 αγνοούμενοι κατά τη διάρκεια επαναπροωθήσεων, όπως και 26 περιπτώσεις που το Λιμενικό πέταξε τους πρόσφυγες κατευθείαν στη θάλασσα, χωρίς να χρησιμοποιήσει τις σχεδίες τύπου life-raft που χρησιμοποιεί κατά κόρον για επαναπροωθήσεις, από τον Μάρτιο του 2020. Δύο από τους ανθρώπους που πετάχτηκαν στη θάλασσα βρέθηκαν με τα χέρια δεμένα με χειροπέδες.
Σε 16 περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις διεξήχθησαν σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα, εντός των ελληνικών υδάτων, αναδεικνύοντας «υψηλό βαθμό συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών υπηρεσιών και εμπλεκόμενων, γεγονός που υποδεικνύει ένα σύστημα που έχει σχεδιαστεί προσεκτικά για να εμποδίζει την πρόσβαση στα ελληνικά παράλια», όπως σημειώνει η έρευνα.
Σε 122 επαναπροωθήσεις εμπλέκεται απευθείας η Frontex, που αναλαμβάνει κυρίως να εντοπίζει τις εισερχόμενες βάρκες και να ειδοποιεί τις ελληνικές αρχές. Η Frontex έχει, επίσης, γνώση 417 περιστατικών επαναπροώθησης, τα οποία κατέγραψε στη βάση δεδομένων της με τον παραπλανητικό όρο «αποτροπή εισόδου».
Σε τρεις επιχειρήσεις παρευρισκόταν το γερμανικό πολεμικό σκάφος του ΝΑΤΟ FGS Berlin.
