Ανάστατη εξακολουθεί να είναι η κοινή γνώμη και ιδιαιτέρως η κοινότητα των καλλιτεχνών και δημιουργών από την απόφαση του δικαστηρίου να αφήσει ελεύθερο τον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου και εκλεκτό της κυβέρνησης με αναστολή και αφού ήδη τον είχε καταδικάσει για δύο βιασμούς ανηλίκων.
Η μαζική συγκέντρωση στο Σύνταγμα χθες το απόγευμα, όπου καλλιτέχνες, συλλογικότητες και πολίτες διαδήλωσαν τόσο για την αποφυλάκιση του Δ. Λιγνάδη όσο και για τον απεργό πείνας, κρατούμενο Γιάννη Μιχαηλίδη, έστειλε πολλαπλά μηνύματα, αλλά κυρίως έδειξε ότι οι σφοδρές αντιδράσεις που προκλήθηκαν στο άκουσμα της αποφυλάκισης του Δ. Λιγνάδη δεν μπορούν να εκτονωθούν στο πληκτρολόγιο και στα social media.
Οι αντιδράσεις συνεχίζονται αμείωτες. Την ίδια ώρα που ο Δ. Λιγνάδης περνούσε το κατώφλι της φυλακής δηλώνοντας ανερυθρίαστα ότι θα μιλήσει και χωρίς να νιώσει την ανάγκη να εκφράσει έστω μια «συγγνώμη» προς τα θύματά του, η κοινωνία συνέδεε την υπόθεσή του με το περιρέον πολιτικό κλίμα, απότοκο των κυβερνητικών πρακτικών και σχεδιασμών.
Νωπές άλλωστε είναι οι γραφικές εικόνες στις οποίες όμως συμπυκνώνεται όλο το ιδεολόγημα της Δεξιάς με τον τότε καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου να φιλά ομοίωμα του Παρθενώνα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, περιστοιχιζόμενος από το πρωθυπουργικό ζεύγος και την υπουργό Πολιτισμού. Ακόμα πιο νωπή ωστόσο είναι η εικόνα της πραγματικότητας που έζησε το πανελλήνιο, με την υπουργό Πολιτισμού να ακυρώνει ανοιχτό δημόσιο διαγωνισμό που είχε κηρύξει η προκάτοχός της Μυρσίνη Ζορμπά για την πλήρωση της θέσης του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού προκειμένου να διορίσει απευθείας τον «εκλεκτό», «άριστο» Δ. Λιγνάδη. Αλλά και η ένοχη σιωπή της για περισσότερες από δύο εβδομάδες, όταν πια τα στόματα είχαν ανοίξει, μέχρι να πάρει θέση και να τον αποπέμψει επικαλούμενη τη βαθιά υποκριτική του τέχνη που την εξαπάτησε.
Ποιος ξεχνάει άλλωστε και τις δικολαβίστικες πρακτικές που υιοθέτησε ο συνήγορός του επιτιθέμενος σε θύματα και δημοσιογράφους που αποκάλυψαν κομβικές πτυχές της υπόθεσης, μην διστάζοντας να βάλει στον ντορβά του δικολαβισμού ακόμα και τον Μάνο Χατζιδάκι.
Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό έπεσε η βόμβα της αποφυλάκισης, με όρους, του βιαστή ανηλίκων, όπως είχε μόλις αποφανθεί η Δικαιοσύνη. Η κοινή γνώμη, σοκαρισμένη, έδειξε και εξακολουθεί να εκφράζει τη σφοδρή αντίδρασή της. Και η καλλιτεχνική κοινότητα επίσης. Άλλωστε αυτή γνωρίζει καλά το αντιαισθητικό πρόσωπο ενός συστήματος που απαξιώνει συστηματικά τον πολιτισμό και τους ανθρώπους του.
«Δεν έχει έρθει ακόμη η κάθαρση στην τραγωδία τους» δηλώνει στην ΑΥΓΗ η πρώην υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά. Και εξηγεί: «Η ανακήρυξη του Δ. Λιγνάδη σε διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου το φθινόπωρο του 2019, μετά την εκλογική νίκη της Ν.Δ., είχε όλα τα στοιχεία μιας λαμπρής καλλιτεχνικής ενθρόνισης. Αποτελούσε τη μνημείωση των αξιών της Δεξιάς: κλασική γραμματεία και αρχαίο δράμα στην υπηρεσία μιας παράταξης που διεκδικούσε την αρχαιότητα μην διστάζοντας να εργαλειοποιεί τον Θουκυδίδη και να υπενθυμίζει ποιος νίκησε στον Εμφύλιο Πόλεμο (αίθουσα «Ελένη Παπαδάκη»), που περιφρονούσε τις θεσμικές δημοκρατικές διαδικασίες σαν ανάξια πληβειακές, καταργώντας προκηρύξεις και διαγωνισμούς, αφού ο θρόνος ήταν προορισμένος να δεχθεί μόνο τους διορισμένους από την ίδια εκλεκτούς πιστούς φίλους της. Η επιλογή από την υπουργό του κορυφαίου καλλιτέχνη του στενού πρωθυπουργικού περιβάλλοντος συμπύκνωνε το δάφνινο στεφάνι των προβεβλημένων αξιών της Δεξιάς: ταλέντο, καταγωγή και τις εγγυήσεις της καλής κοινωνίας, που του είχε εμπιστευθεί για χρόνια την αγωγή των εφήβων της με κλειστά μάτια όπως αποδείχθηκε. Οι εικόνες που γενναιόδωρα παρήγαγε αυτή η πλούσια σε λάμψη και επιδεικτική ανωτερότητα υπερπαραγωγή λάμπρυναν τις πρώτες ημέρες της νέας εξουσίας, ξεχειλίζοντας από φίλια πρόσωπα εφοπλιστών, καλλιτεχνών, ακαδημαϊκών δασκάλων και τα νέα πρόσωπα των κορυφαίων πολιτικών θεσμών. Το Ζάππειο, οι αίθουσες του Εθνικού Θεάτρου, η Επίδαυρος χρησίμευσαν ως σκηνικό των δοξαστικών αναπαραστάσεων με πρωταγωνιστές τον Λιγνάδη, τον πρωθυπουργό, την υπουργό και τον υφυπουργό της και είναι τόσο πολλές και εύγλωττες, που δεν μπορούν να σβήσουν από τη μνήμη όλων μας τον ευφρόσυνο ενθουσιασμό της οικειότητάς τους. Αυτός ήταν ο θίασος που ορέχθηκε τον θρίαμβο, αυτοί ήταν οι πρωταγωνιστές που διεκδίκησαν την πατριωτική αγωγή και την ιδεολογική ηγεμονία της χώρας. Ανάμεσά τους, κορυφαίος ο καταδικασμένος πια βιαστής παιδιών. Μέσα ή έξω από τη φυλακή, η μορφή του έχει πια ταυτιστεί μαζί τους και το κίβδηλο αφήγημα των αξιών τους έχει καταρρεύσει μπροστά στα μάτια του ελληνικού λαού. Δεν έχει έρθει ακόμη η κάθαρση στην τραγωδία τους».
Για «προκλητική απόφαση» κάνει λόγο από την πλευρά του ο Κώστας Κεχαγιόγλου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος, και προσθέτει ότι είναι μια απόφαση που στοχοποιεί όλους αυτούς που ξεπέρασαν τους φόβους τους και κατήγγειλαν κακοποιητικές συμπεριφορές. Στέλνει ένα ομοφοβικό και ταυτόχρονα ταξικό μήνημα"». Ο πρόεδρος του ΣΕΗ Σπύρος Μπιμπίλας μας λέει χαρακτηριστικά ότι «μπορεί να σεβόμαστε τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης, αλλά και η Δικαιοσύνη δεν είναι χώρος που δεν ελέγχεται. Θα ελεγχθεί και θα κριθεί. Εξάλλου, από πολύ μικροί μαθαίνουμε τι σημαίνει ηθικός και τι ανθρώπινος νόμος και ο κ. Λιγνάδης το δίδασκε αυτό μέσω των παραστάσεών του».
«Μάχη μέχρις εσχάτων να επανέλθει η δημοκρατία στη χώρα» δηλώνει στην ΑΥΓΗ ο συνθέτης Σταμάτης Κραουνάκης. Δήλωση εξόχως πολιτική και με πολλούς αποδέκτες η συγκεκριμένη, είναι παράλληλα ενδεικτική του κλίματος των ημερών.
«Οι διεφθαρμένες εξουσίες στηρίζουν διεφθαρμένους ανθρώπους» μας λέει στο ίδιο μήκος κύματος ο συνθέτης και εικαστικός Κώστας Καλδάρας. Και προσθέτει εξηγώντας ότι «αυτό δείχνει τη σήψη του συστήματος αλλά και την αποτυχία του, αφού δεν μπορεί πλέον να στηριχτεί από καμία υγιή δύναμη. Αυτό το ίδιο σύστημα που το εκφράζει μια αποτυχημένη και διεφθαρμένη κυβέρνηση, που κυνηγάει και καταδικάζει καθαρίστριες, εργαζόμενους, φοιτητές, ανθρώπους που για 1.000 ευρώ τους παίρνει το σπίτι, οικογένειες που η ακρίβεια τους έχει στερήσει τα βασικά αγαθά, ενώ παράλληλα στηρίζει τη διαπλοκή την εκμετάλλευση, την αδικία. Την απάντηση όμως στην υπόθεση Λιγνάδη και σε όλες τις αντίστοιχες υποθέσεις και σκάνδαλα πρέπει να τη δώσει ο ελληνικός λαός. Η θέση του βιαστή είναι στη φυλακή και όχι στην αγκαλιά των κυβερνώντων. Προσωπικά σιχάθηκα την υποκρισία, το ψέμα, την αδικία. Πρέπει να φύγουν όσο πιο γρήγορα γίνεται για να σώσουμε, εκτός από την οικονομία, τον πολιτισμό μας, την αξιοπρέπειά μας, την ηθική μας, την ίδια μας την ύπαρξη ως κοινωνία».
«Ας μην γελιόμαστε» λέει ευθύς εξαρχής ο ποιητής Κώστας Καναβούρης. «Η αποφυλάκιση Λιγνάδη είναι πολιτική απόφαση ενός χυδαίου συστήματος εξουσίας, το οποίο αδιαφορεί παντελώς για τις πληγές που δημιουργεί. Δεν μας κοιτάζει ο Λιγνάδης. Είναι το τέρας που μας κοιτάζει στα μάτια. Δεν κυκλοφορεί ελεύθερος ο Λιγνάδης. Είναι το τέρας που κυκλοφορεί ελεύθερο και μας καταπίνει. Μαζί με τη δημοκρατία. Ο Λιγνάδης δεν είναι ο “φόνος”. Είναι το όργανο του “φόνου”. Όλα είναι ρόλοι. Μόνο που ο φόνος είναι πραγματικός».
Την ίδια ώρα, η γνωστή συγγραφέας Μάρω Δούκα αναρτούσε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook λίγα λόγια και σταράτα. «Να σε καταδικάζουν σε δέκα χρόνια κάθειρξη και αυθημερόν να σε αφήνουν ελεύθερο... Το μήνυμα τότε ποιο είναι; Ότι, αλίμονό σου, αν είσαι φτωχός, αν δεν είσαι νοικοκυραίος και γελωτοποιός του βασιλιά, θα μείνεις φυλακισμένος ως το τελευταίο λεπτό της ποινής που σου έχει επιβληθεί. Δεν είναι επομένως η δικαιοσύνη άδικη μόνο στην απονομή της αλλά και στην εφαρμογή της» έγραψε χαρακτηριστικά η συγγραφέας δεκάδων σημαντικών βιβλίων, μεταξύ των οποίων και «Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ».
Στον Εντουάρντο Γκαλεάνο προσφεύγει η γνωστή ηθοποιός Μαρία Κανελλοπούλου και μας λέει: «Τον πιο κοντινό σε μένα ορισμό για τη Δικαιοσύνη τον έχει ποιητικά κωδικοποιήσει ο ανυπέρβλητος Εδουάρδο Γκαλεάνο: “Η Δικαιοσύνη είναι σαν τα φίδια. Δαγκώνει μόνο τους ξυπόλυτους”. Ξυπόλητος ήταν ο Ζακ, όχι οι δολοφόνοι του. Ξυπόλητος ήταν ο Βασίλης Μάγγος, όχι οι βασανιστές του. Ξυπόλητη είναι η Γεωργία, όχι οι βιαστές της. Ξυπόλητος είναι ο Γιάννης Μιχαηλίδης, όχι οι δικαστές του. Ο κ. Δημήτρης Λιγνάδης δεν είναι ξυπόλητος, είναι γεννημένος προνομιούχος. Απολαμβάνει διαχρονικής ασυλίας. Είναι μέρος ενός συστήματος που προστατεύει τα “δικά του” παιδιά, ενώ στοχοποιεί ανενδοίαστα όποια/ον τολμά να το αμφισβητήσει ή, ακόμα περισσότερο, να το καταγγείλει για παραχαράξεις, ένοχες μεθοδεύσεις και κατά συρροή αποσιώπηση της αλήθειας. Αυτό λοιπόν που οφείλουμε είναι να σταθούμε στο πλευρό των απανταχού ξυπόλητων, να γίνουμε τα παπούτσια τους, να αγωνιστούμε για την αποκατάσταση της αλήθειας και την παραδειγματική τιμωρία των ενόχων όσο ψηλά κι αν βρίσκονται, απ’ όποιους υψηλά ιστάμενους κι αν προστατεύονται. Ο κ. Λιγνάδης είναι με τη βούλα αυτής της Δικαιοσύνης βιαστής δύο ανήλικων “ξυπόλητων” παιδιών. Περιμένουμε τη συνέχεια, γιατί τίποτα δεν έχει τελειώσει οριστικά».
Από την πλευρά της, η σκηνοθέτιδα Νικαίτη Κοντούρη μας λέει: «Λυπάμαι πολύ που είμαι εκτός Αθηνών και δεν μπόρεσα να είμαι χθες στο Σύνταγμα. Όταν άκουσα την απόφαση, ένιωσα ότι άδειασα μέσα μου εντελώς. Σκέφτηκα τους ανθρώπους που είχαν το κουράγιο να καταγγείλουν αυτά που πέρασαν και ξαφνικά αυτοί οι άνθρωποι βρέθηκαν στον αέρα. Κατά τη γνώμη μου, δημιουργείται πολύ κακό προηγούμενο μ’ αυτή την απόφαση. Ντρέπομαι» καταλήγει.
«Σοκαρισμένη με την απόφαση για αναστολή» δηλώνει η Άννα Χατζησοφιά, σεναριογράφος, συντονίστρια του Τμήματος Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., εξηγώντας ότι «το σκεπτικό αποφυλάκισης του Φιλιππίδη για όσο καιρό διαρκεί η δίκη ήταν ότι δεν ήταν ύποπτος τέλεσης νέων αδικημάτων επειδή αυτά τελέστηκαν στον χώρο του θεάματος, όπου είναι γνωστή ήδη η δράση του. Όμως η δράση τού καταδικασθέντος για δύο βιασμούς ανηλίκων Δημήτρη Λιγνάδη είναι γνωστή στον χώρο των ανήλικων μεταναστών; Πώς προστατεύεται η κοινότητα; Και μόνο ο τρόπος που μίλησε βγαίνοντας από τη φυλακή, απειλώντας στην ουσία θύματα και όσους έχουν πάρει θέση, δείχνει το ποιόν του πρώην εκλεκτού της κυβέρνησης για τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου».
Η ηθοποιός Άννα Ελεφάντη λακωνικά σημειώνει: "Επιθυμητό είναι οι θεσμοί να μην μεροληπτούν ούτε να εκδικούνται. Η απόφαση για την αναστολή στον ήδη καταδικασμένο για δύο βιασμούς ανηλίκων Δ. Λιγνάδη είναι εξοργηστική. Βρίσκει την κοινωνία απέναντί της».
Ο γνωστός ηθοποιός, stand up comedian Χριστόφορος Zαραλίκος μας λέει χαρακτηριστικά: «Δεν μπορώ να πω κάτι χωρίς να βρίσω. Μου φαίνεται αδιανόητο. Κουράγιο στα θύματα».
«Τι κουράγιο θα βρουν τα επόμενα ανίσχυρα θύματα απέναντι στον επόμενο ισχυρό βιαστή; Να καταγγείλουν γιατί; Με ποια ελπίδα; Για ποια δικαίωση;» αναρωτιέται ο στιχουργός Νίκος Μωραΐτης. «Δεν νομίζω», προσθέτει, «ότι η χώρα έχει περάσει πιο σκοτεινή περίοδο μετά τη Χούντα. Ένας ζόφος πολιτικός, μιντιακός, δικαστικός - και δεν ξέρεις τι από τα τρία ζέχνει περισσότερο. Από προχθές νιώθω σοκαρισμένος, οργισμένος, αλλά και ανήμπορος. Όμως, πρώτα απ’ όλα, νιώθω βιασμένος. Μια χούφτα φαύλοι κατάφεραν να βιάσουν μια ολόκληρη κοινωνία».
Από την πλευρά του, ο τραγουδοποιός Σπύρος Γραμμένος επισημαίνει στην ΑΥΓΗ ότι «όσο κι αν οι εξουσίες, δικαστικές, πολιτικές κ.ά., αφήνουν ελεύθερους τους βιαστές φίλους τους να μοστράρουν τα αυτοκίνητα και τους οδηγούς τους, όσο κι αν προσπαθούν να μας κάνουν να αισθανθούμε μικροί και μόνοι απέναντί τους τόσο περισσότερο η φωνή μας θα γιγαντώνεται και θα γινόμαστε μια γροθιά μέχρι να συνθλίψουμε κάθε σάπιο κομμάτι αυτής της κοινωνίας».
Ο γνωστός δημιουργός της hip hop σκηνής Θανάσιμος υπογραμμίζει ότι «όσο πιο πολλά κονέ έχεις τόσο πιο ελεύθερος είσαι να είσαι παράνομος. Καλή δικαιοσύνη!».
