Κάτι μέχρι πρότινος αδιανόητο εκφυλίζεται πια σε κοινότοπη απειλή ή ακόμα έναν τρόπο δαιμονοποίησης του αντιπάλου. Μόσχα και Ουάσιγκτον μιλούν όλο και πιο συχνά για το ενδεχόμενο ο πόλεμος στην Ουκρανία να οδηγήσει σε πυρηνικό όλεθρο λες και αναφέρονται απλώς σε ένα δυσάρεστο κύμα κακοκαιρίας που θα μπορούσε να ξεσπάσει κάποια στιγμή.
«Δεν είχαμε βρεθεί αντιμέτωποι με την προοπτική ενός Αρμαγεδδώνα από τις ημέρες του Κένεντι και την πυραυλική κρίση στην Κούβα» τόνισε την Πέμπτη ο Αμερικανός Πρόεδρος στη διάρκεια εκδήλωσης των Δημοκρατικών στη Νέα Υόρκη για τη συγκέντρωση κεφαλαίων ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου.
Το πιο ανησυχητικό δεν ήταν η νέα αναφορά στο ενδεχόμενο να ξεσπάσει τρίτος παγκόσμιος πόλεμος ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία με αφορμή την Ουκρανία. Ήταν ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν αισθάνθηκε καν την ανάγκη να αναφερθεί σε εναλλακτική διέξοδο, μια κίνηση που θα μπορούσε να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης ανοίγοντας τον δρόμο για τη διπλωματία.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος ζήτησε από το κοινό του, και κατ’ επέκταση τη διεθνή κοινή γνώμη, να πιστέψει ότι ο Πούτιν «δεν αστειεύεται» μόνο και μόνο για να αναδείξει τη «ρωσική απειλή». Ο ίδιος δεν φαίνεται να παίρνει τις ρωσικές απειλές και πολύ στα σοβαρά.
Εντείνεται η αμερικανική εμπλοκή στον πόλεμο
Μόλις τον Φεβρουάριο ο Μπάιντεν έσπευδε να καθησυχάσει τη διεθνή κοινή γνώμη εκφράζοντας την εκτίμηση πως «ο Πούτιν ούτε καν εξετάζει τη χρήση πυρηνικών όπλων». Έναν μήνα αργότερα διαβεβαίωνε ότι οι ΗΠΑ δεν θα έστελναν «επιθετικό οπλισμό» στην Ουκρανία επειδή κάτι τέτοιο θα μπορούσε «να οδηγήσει σε τρίτο παγκόσμιο πόλεμο».
Αυτό που ακολούθησε ωστόσο ήταν η όλο και πιο ενεργός εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο: η αποστολή εξοπλισμών τελευταίας γενιάς και η παροχή κρίσιμων πληροφοριών προκειμένου να χτυπηθούν θέσεις του ρωσικού στρατού ή να εκτελεστούν στρατηγοί του.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα ερευνητικής δημοσιογραφίας Intercept, ο Μπάιντεν έδωσε πρόσφατα εντολή για τη διεξαγωγή μυστικών επιχειρήσεων της CIA στην Ουκρανία, κάτι που πιθανότατα σημαίνει ότι αμερικανικές ειδικές δυνάμεις έχουν ήδη αναπτυχθεί στη χώρα.
Λίγο πριν τις τελευταίες δηλώσεις Μπάιντεν, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε καλέσει το ΝΑΤΟ να αποτρέψει τη χρήση πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία με «προληπτικά πλήγματα», μια δήλωση που αργότερα το γραφείο του προσπάθησε να ανασκευάσει, εξηγώντας ότι ο Πρόεδρος αναφερόταν απλώς σε «προληπτικές κυρώσεις».
Περιμένοντας την ευρωπαϊκή απάντηση
Ποιον δεν τρομάζουν όλα αυτά; Σίγουρα δεν τρομάζουν τον Μπάιντεν, που δεν έκρυβε ούτε προεκλογικά τις προθέσεις του να αναβιώσει πλήρως τον Ψυχρό Πόλεμο με τη Ρωσία. Ούτε τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, που μετά τις πρόσφατες πυρηνικές απειλές του Πούτιν έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι ο «χωρίς προηγούμενο εξοπλισμός» της Ουκρανίας θα συνεχιστεί κανονικά.
Θα έπρεπε όμως να τρομάζουν πάνω από όλα την Ευρώπη, που θα αποτελέσει και το βασικό μέτωπο του πολέμου στον οποίο αναφέρονται με τόσο ανατριχιαστική ψυχρότητα Ρώσοι και Αμερικανοί.
Υπό αυτή την έννοια, έχει σημασία η τρίτη διαδοχική παρέμβαση της Άνγκελα Μέρκελ για την ουκρανική κρίση. Η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας συνέστησε σε όλους να λάβουν σοβαρά τα λόγια του Πούτιν, αντί να τα εκλαμβάνουν ως μπλόφα, και ζήτησε τον σχεδιασμό μιας «μακροπρόθεσμης πανευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας», που θα περιλαμβάνει και τη Μόσχα.
Απουσία ενός ισχυρού αντιπολεμικού κινήματος, το οποίο θα μπορούσε να επηρεάσει καθοριστικά τις εξελίξεις, ανάλογες παρεμβάσεις αποτελούν τη μοναδική αχτίδα φωτός σε ένα τοπίο που μοιάζει όλο και πιο σκοτεινό.
