Οι αποκαλύψεις που έκανε προχθές ο ιστότοπος ερευνητικής δημοσιογραφίας ProPublica με έδρα τη Νέα Υόρκη, δημοσιεύοντας τις φορολογικές δηλώσεις μερικών από τους πλέον γνωστούς υπερπλούσιους της Αμερικής, όπως του Τζεφ Μπέζος, του Έλον Μασκ και του Γουόρεν Μπάφετ, δεν αφήνει αμφιβολίες για το πώς το σύστημα έχει προνοήσει να αφήσει ανοιχτά τα παραθυράκια που επιτρέπουν την αποφυγή της φάκας της εφορίας.
Οι δημοσιογράφοι του σάιτ ξεκαθαρίζουν ότι δεν πρόκειται για απάτη, αλλά για την αποκαλούμενη "φορολογική βελτιστοποίηση", ένα οικοσύστημα φοροαποφυγής που επιτρέπει τη μείωση της φορολόγησης με εντελώς νόμιμο τρόπο.
Το σάιτ απέκτησε πρόσβαση σε μια τεράστια δεξαμενή πληροφοριών της IRS, της ομοσπονδιακής φορολογικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, για μια περίοδο μεγαλύτερη των 15 ετών.
Η βασική ανάλυση των δεδομένων έδειξε πως οι δισεκατομμυριούχοι πληρώνουν ελάχιστο φόρο εισοδήματος σε σύγκριση με τον τεράστιο πλούτο τους, μερικές φορές ακόμη και τίποτα. Τα στοιχεία έδειξαν συγκεκριμένα πως οι πλουσιότεροι 25 Αμερικανοί καταβάλλουν κατά κανόνα μόνο ένα μικρό μέρος του πλούτου τους σε φόρους. Ακόμη και με βάση το πιο συμβατικό κριτήριο, το εισόδημα, οι πλουσιότεροι από αυτούς εξακολουθούν να πληρώνουν χαμηλούς φόρους.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Amazon Τζεφ Μπέζος ήταν ήδη δισεκατομμυριούχος το 2007, όταν δεν πλήρωσε ούτε ένα δολάριο σε φόρο εισοδήματος. Επανέλαβε το “επίτευγμά” του αυτό το 2011, καθώς βρισκόταν στον δρόμο για να γίνει ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο. Σύμφωνα με τα στοιχεία ο επικεφαλής της Amazon αιτήθηκε και εξασφάλισε έκπτωση φόρου 4.000 δολαρίων για τα παιδιά του το 2011, μια χρονιά κατά την οποία στη φορολογική του δήλωση εμφάνισε απώλειες σε επενδύσεις μεγαλύτερες από το ετήσιο εισόδημά του.
Το 2018 ο ιδρυτής της Tesla Έλον Μασκ, ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο σήμερα, δεν κατέβαλε επίσης καθόλου ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος.
Οι δημοσιογράφοι του σάιτ απευθύνθηκαν στους άμεσα ενδιαφερόμενους ζητώντας την άποψή τους. Οι εκπρόσωποι του Μπέζος αρνήθηκαν να λάβουν καν τις ερωτήσεις, ενώ ο Μασκ, αφού αντέδρασε αρχικά με ένα ερωτηματικό "?", δεν έδωσε στη συνέχεια καμία απάντηση.
Οι επιχειρηματίες Μάικλ Μπλούμπεργκ, Καρλ Άικαν και ο Τζορτζ Σόρος κατάφεραν επίσης να μην πληρώσουν καθόλου ομοσπονδιακούς φόρους κάποιες χρονιές, σύμφωνα με την έρευνα. Ο εκπρόσωπος του Σόρος επικαλέστηκε απώλειες σε επενδύσεις μεταξύ 2016 και 2018, ενώ οι Μπλούμπεργκ και Άικαν δήλωσαν ότι “απαλλάχθηκαν” από την εφορία.
Με βάση την ανάλυση του σάιτ, το 2018 τα 25 άτομα στην κορυφή της λίστας του Forbes με τους πλουσιότερους Αμερικανούς είχαν συνδυαστικά πλούτο αξίας 1,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στον πλούτο 14,3 εκατομμυρίων τυπικών μισθωτών στις ΗΠΑ. Ο λογαριασμός του φόρου εισοδήματος του 2018 γι' αυτούς τους 25 πλουσιότερους Αμερικανούς έφτασε συνολικά σε 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά για την ομάδα των μισθωτών την ίδια χρονιά έφτασε τα 143 δισεκατομμύρια δολάρια!
Το ProPublica υπολόγισε κατά την έρευνά του έναν "πραγματικό φορολογικό συντελεστή", δηλαδή το ποσοστό φορολόγησης με το οποίο επιβαρύνθηκε πραγματικά κάθε δισεκατομμυριούχος σε σύγκριση με την αύξηση του πλούτου του. Τα στοιχεία έδειξαν μια αμελητέα φορολογική επιβάρυνση, για παράδειγμα μόλις 0,10% για τον Γουόρεν Μπάφετ ανάμεσα στο 2014 και το 2018, παρά την τεράστια αύξηση του πλούτου του χάρη στην άνοδο των τιμών των μετοχών.
Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε πως η δημοσιοποίηση των «ιδιωτικών αυτών εγγράφων είναι παράνομη» και ότι θα ερευνήσει, μαζί με άλλες αρχές, τις διαρροές. Ωστόσο ο Δημοκρατικός πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της Γερουσίας Ρον Γουάιντεν αναγνώρισε πως "οι πιο πλούσιοι άνθρωποι της χώρας, που είχαν τεράστια κέρδη στη διάρκεια της πανδημίας, δεν έχουν καταβάλει το δίκαιο μερίδιό τους σε φόρους".
