506 π.Χ. Ο στρατός των Γου, κράτους στις εκβολές του μεγαλύτερου ποταμού της Ασίας Γιανγκτσέ, όπου βρίσκονται Νανκίνγκ και Σαγκάη, εισβάλλει στο γειτονικό βασίλειο των Τσου και νικάει στην κρίσιμη Μάχη του Μποτζού.
Σύμφωνα με το διάσημο βιβλίο του «Η τέχνη του πολέμου», ο φιλόσοφος στρατηγός Σουν Τζου ηγείται στη μάχη των νικητών. Ανάμεσα στους νεκρούς Τσου είναι και ο στρατηγός Σενγίν Σου, δισέγγονος του βασιλιά Τσουάνγκ. Παρότι νεκρός, η στρατιωτική του ιδιοφυΐα επαινείται από τους ιστορικούς περισσότερο και από αυτή των νικητών στρατηγών Σουν Τζου και Γου Ζίκσου.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον ο Τσάο, βασιλιάς των Τσου, θα παραδώσει στον γιο του νεκρού στρατηγού, Σεν Ζούλιανγκ, τη διοίκηση της πόλης Γιε στα βόρεια σύνορα. Και όταν το 478 π.Χ. ο Σεν Ζούλιανγκ θα καταστείλει απόπειρα πραξικοπήματος του Δούκα του Μπάι, ο διάδοχος του Τσάο βασιλιάς Χουί θα τον χρίσει δούκα του Γιε. Έκτοτε το τοπωνύμιο Γιε θα χρησιμοποιείται και ως επώνυμο.
1746. Αντί να φτάσει στον προορισμό του, τη Σουμάτρα, ο Τσανγκ Λι, Κινέζος ναυτικός της φρατρίας των Χάκα, παρασύρεται από ρεύματα στην νήσο Πενάνγκ. Εκεί θα ζήσει ως δάσκαλος των ντόπιων που θα τον αποκαλούν Τούα Πεκ Κονγκ. Πεθαίνοντας θα ταφεί στο Ταντζούνγκ Τοκόνγκ στη βορειοανατολική ακτή του Πενάνγκ. Εκεί θα ιδρυθεί ναός, όπου ο Τσανγκ Λι θα λατρεύεται ως θεότητα Τούα Πεκ Κονγκ.
19ος αιώνας, αρχές. Λιμοί και πόλεμοι αναγκάζουν χιλιάδες Κινέζους να ξενιτευτούν αναζητώντας βοσκοτόπια και εργασία. Πολλοί θα αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη στο Πενάνγκ. Όσο οι Κινέζοι εμιγκρέδες αυξάνονται, τόσο προκύπτει η ανάγκη να οργανωθούν επαγγελματικά και κοινωνικά και να διατηρήσουν τις παραδόσεις τους. Λύσεις σε αυτά τα αιτούμενα δίνουν τα κόνγκσι, επί λέξει «εταιρείες», οι Οίκοι των Γενών.
Κάθε κινεζικό γένος και φρατρία συγκεντρώνεται σε ιδιαίτερο κτήριο, όπου τα μέλη τιμούν τους προγόνους τους. Επιπλέον κάθε κόνγκτσι αποτελεί συνεκτικό δεσμό των φρατριών, πνευματικό σύνδεσμο και μέσο αλληλεγγύης. Φροντίζει για την εκπαίδευση των παιδιών, για ανεύρεση εργασίας, για προσαρμογή των νεοφερμένων, για διευθέτηση ενδοκοινοτικών διαφορών, για χορήγηση δανείων σε όσους έχουν ανάγκη, εν γένει για την εκπλήρωση των αναγκών που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες.
Βέβαια δεν απουσιάζουν περιστατικά ανταγωνισμών μεταξύ κόνγκσι διαφορετικών φρατριών, ενίοτε και βίαια.
Πέμπτη 9 Ιουνίου 2016, Πενάνγκ. Κατεβαίνω αργά το μεσημέρι τη Λεμπού Αρμένιαν, την Οδό Αρμενίων της Τζορτζ Τάουν (αυτή είναι η σωστή ονομασία, παρότι μερικοί την προφέρουν και τη γράφουν Τζορτζτάουν, όπως την πόλη των ΗΠΑ) με κατεύθυνση την ανατολική ακτή.
Στη γωνία με την Κάνον βλέπω αριστερά ένα κομψό διώροφο πράσινο κτήριο. Με λευκά γράμματα πάνω από την είσοδο αναγράφεται στα αγγλικά «Yap Temple» και στα κάγκελα της ταράτσας πάνω από την επιγραφή το έτος κατασκευής: 1924. Πρόκειται για το κόνγκσι της φρατρίας Γιαπ. Ακριβώς δίπλα βρίσκεται η είσοδος του ναού, ο οποίος αποπερατώθηκε 30 χρόνια αργότερα.
Γιαπ είναι παραφθορά του επωνύμου Γιε στις κινεζικές γλώσσες Χάκκα και Μινάν. Οι Γιαπ του Πενάνγκ κατάγονται κυρίως από την επαρχία της νοτιοανατολικής Κίνας Φουτζιάν ακριβώς απέναντι από την Ταϊβάν, όπως επίσης από το νησί Χαϊνάν και την Καντόνα. Το ιδεόγραμμα «Γιαπ» σημαίνει και «φύλλο», γι' αυτό επελέγη το πράσινο χρώμα του φύλλου για την πρόσοψη του κόνγκσι.
Στον ναό όπου τιμάται ο προστάτης θεός της φρατρίας και δότης της ευμάρειας Χόι Τσουνγκ Βανγκ υπάρχουν περισσότερες από 2.000 πλάκες με ονόματα προγόνων. Οι νεκροί δεν αρκούνται στο να μένουν στα νεκροταφεία, προτιμούν τους ναούς του γένους τους.
Ο Τσου Τσάι Κεόνγκ, όπως είναι η ονομασία του μικρού συγκριτικά με τους περισσότερους κινέζικους ναούς της Τζορτζ Tάουν, έχει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα αισθητική. Την προσοχή μου τραβούν δρακόμορφοι κίονες, η λεπτοδουλειά στα σκαλισμένα τοιχία, η αίθουσα προσευχής, τα κομψά έπιπλα, πίνακες, φανάρια, χρυσαφί ιδεογράμματα, ένας χώρος με προσωπικότητα και καθαυτό «κινεζικό χρώμα».
Οι εξίμισι εκατομμύρια Κινέζοι, σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού της χώρας, δίνουν ένα έντονο «απωανατολίτικο» χρώμα στην πολυπολιτισμική Μαλαισία και ειδικά στο Πενάνγκ, όπου ταοϊστικοί ναοί συμβιώνουν με τζαμιά, χριστιανικούς ναούς, ινδουιστικά μαντίρ και συναγωγές. Μαθαίνω ότι οι Γιαπ είναι σχεδόν 6 εκατομμύρια, παρότι το επίθετό τους είναι έξω από τα 40 δημοφιλέστερα.
