Ένα είδωλο του παγκόσμιου κινηματογράφου, ο Γούντι Άλεν, βρέθηκε στην Αθήνα για να παρουσιάσει την 50ή ταινία της καριέρας του με τίτλο «Γυρίσματα της τύχης» («Coup de chance»), στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Νύχτες Πρεμιέρας, λίγες ημέρες μετά την προβολή της στη Βενετία. Η ιστορία διαδραματίζεται σε γαλλικό έδαφος. Όμως το αναπάντεχο είναι πως οι βασικοί χαρακτήρες δεν είναι κάποιοι Νεοϋορκέζοι που έτυχε να ζουν στο Παρίσι. Ο 88χρονος πλέον Γούντι μίλησε αποκλειστικά για την αναπάντεχη γαλλόφωνη δημιουργία του, απαντώντας στις ερωτήσεις με όρεξη και έκδηλη ευγένεια. Η ταινία θα προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τις 27 Σεπτεμβρίου, σε διανομή της Spentzos Film.
Ένα από τα βασικά στοιχεία μιας καλής ερμηνείας είναι ο τόνος στην απόδοση των διαλόγων. Δεδομένου ότι δεν μιλάτε άπταιστα γαλλικά, πώς ήσασταν βέβαιος για την ακρίβεια στις ερμηνείες στην τελευταία ταινία σας;
Πιστεύω ότι με την εμπειρία μπορείς να διαχωρίσεις την καλή ερμηνεία από την κακή όταν είναι σε μια άλλη γλώσσα. Μπορείς να απολαύσεις μια καλή ερμηνεία σε μια ταινία του Ακίρα Κουροσάβα χωρίς να καταλαβαίνεις λέξη - αν και τώρα που το σκέφτομαι δεν υπάρχει κακός ηθοποιός στις ταινίες του. Ήμουν σε θέση να καταλάβω εάν οι ηθοποιοί μου έδιναν τον καλύτερό τους εαυτό γιατί ήξερα ακριβώς τι έλεγαν. Άλλωστε, είχα γράψει τους διαλόγους τους μέχρι την τελευταία λέξη. Έβλεπα τη σωματική τους ερμηνεία αλλά και τα συναισθήματα που μετέδιδαν με τις εκφράσεις τους. Μερικές φορές ήταν απαραίτητο για τους ηθοποιούς μου να αυτοσχεδιάσουν. Τότε ρωτούσα τον βοηθό μου για το αν αυτά που προσθέτουν ταιριάζουν στο πνεύμα των δικών μου διαλόγων. Συνήθως η απάντηση ήταν θετική, οπότε δεν υπήρξε ποτέ πραγματικά τέτοιο πρόβλημα.
Στο «Coup de chance» θέτετε ερωτήματα σχετικά με την τύχη και τη σύμπτωση ή μάλλον την κακή τύχη και την κακή σύμπτωση. Αναρωτιόμουν αν μερικές φορές πιστεύετε στη μοίρα των ανθρώπων.
Όχι, καθόλου δεν πιστεύω σε οτιδήποτε τέτοιο, ούτε στο πεπρωμένο ούτε στο κάρμα. Θεωρώ ότι οι απλές συμπτώσεις παίζουν τον πιο σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Πάντοτε πίστευα πως ό,τι μας συμβαίνει στη ζωή είναι εντελώς τυχαίο και ότι δεν έχουμε ιδέα για το τι θα μας βρει το επόμενο δευτερόλεπτο, και δεν υπάρχει καμία εξήγηση για τίποτε απ’ αυτά.
Στην ταινία βλέπουμε ότι μια θανάσιμη απόφαση καθορίζει τη μοίρα ενός ερωτικού τριγώνου. Το έχουμε δει αυτό στο παρελθόν σε πολλές ταινίες σας, από το «Crimes and misdemeanors» μέχρι το «Match point». Τι είναι αυτό που σας ελκύει περισσότερο σε αυτή τη σχέση μεταξύ μοιχείας και δολοφονίας;
Αυτό είναι ένα από τα διαχρονικά και πιο αρχαία συστατικά για την τέχνη του δράματος. Από την εποχή των αρχαίων τραγωδιών. Ακόμη και η ιστορία της Κλυταιμνήστρας βασίζεται στις δραματικές συγκρούσεις που προκύπτουν από τις απιστίες και οι οποίες οδηγούν σε φόνους. Η ρωσική λογοτεχνία ή και τα αριστουργήματα των κλασικών Γάλλων συγγραφέων είναι γεμάτα από τέτοιες ανθρώπινες ιστορίες. Αυτά εμπνέουν τους θεατές να πάνε στον κινηματογράφο ή στο θέατρο για μια καλή ιστορία. Το μελόδραμα γεννιέται μέσα από την αγάπη, τον έρωτα, την πίστη και τη μοιχεία και από τις συγκρούσεις γύρω από αυτά. Και μέσα από τις πιο ακραίες αντιδράσεις έρχεται η παραφροσύνη που οδηγεί στο έγκλημα.
Στην αρχή της συγγραφής του σεναρίου μπήκατε σε πειρασμό να γράψετε την ιστορία με πιο κωμικό τρόπο ή ήταν εξαρχής στο μυαλό σας ένα κατεξοχήν δραματικό φιλμ;
Έχω κατά καιρούς γράψει πολλές ιστορίες όπου αμφιταλαντευόμουν πριν ξεκινήσω ή πριν αρχίσω τα γυρίσματα, ακόμη και πριν επιλέξω τους ηθοποιούς, για το αν θα την έκανα με κωμικό ύφος ή αν θα έπαιρνε μια πιο σοβαρή μορφή. Για τη συγκεκριμένη ιστορία μου ήταν εντελώς ξεκάθαρο από την αρχή. Αυτή θα ήταν μια μελοδραματική ιστορία όπου οι ήρωες θα αντιμετώπιζαν ηθικά διλήμματα με σοβαρές επιπτώσεις. Για κάποιον λόγο δεν ήθελα ούτε στιγμή να βάλω μια παραπάνω κωμική νότα σε όσα θα συνέβαιναν στο σενάριο που προέκυψε. Η ζήλια θα έδειχνε το σκληρό της πρόσωπο.
Πώς βλέπετε την εμπειρία του κινηματογράφου στο μέλλον και ειδικότερα το μέλλον των κινηματογραφικών αιθουσών; Ειδικά τώρα που διανύουμε τη χρυσή εποχή του streaming; Είστε καθόλου αισιόδοξος;
Ο κινηματογράφος με τον οποίο η δική μου γενιά μεγάλωσε και όπως εμείς τον θυμόμαστε δεν υπάρχει πια. Προσωπικά είμαι πολύ απαισιόδοξος για όσα έρχονται γιατί πιστεύω ότι οι περισσότεροι κινηματογράφοι θα εξαφανιστούν. Σίγουρα μπορεί να παραμείνουν οι τεράστιες αίθουσες με τις υπερβολικά μεγάλες και σύγχρονες οθόνες για να υποστηρίξουν τα μεγάλα blockbuster του Χόλιγουντ, όμως ο κινηματογράφος δεν πηγαίνει προς αυτή την κατεύθυνση. Όλα δείχνουν πως η παρακολούθηση ταινιών και σειρών στο σπίτι θα κυριαρχήσει απόλυτα. Αυτό το βρίσκω κάπως θλιβερό. Κυρίως γιατί οι επόμενες γενιές δεν θα βιώσουν το συναίσθημα του να βγαίνουν έξω και να πηγαίνουν στον κινηματογράφο μαζί με τους φίλους τους για να μοιραστούν αυτή τη σπουδαία εμπειρία μιας καινούριας ταινίας. Βέβαια, μπορεί τελικά να μην επικρατήσει το χειρότερο σενάριο και τα πράγματα να αλλάξουν προς το καλύτερο. Υπάρχουν και αρκετοί, πολύ πιο αισιόδοξοι που πιστεύουν ότι όλο αυτό που συμβαίνει θα κάνει έναν κύκλο και ότι τελικά η συνήθεια του κινηματογράφου θα κερδίσει. Εγώ δεν ανήκω σε αυτούς, αλλά πραγματικά ελπίζω με όλη μου την καρδιά να είναι αυτοί που θα δικαιωθούν.
