Το βιβλίο είναι μια πεζογραφική μυθοπλασία που αφορμάται από τη ζωή της σπουδαίας ερμηνεύτριας του λαϊκού τραγουδιού Μαρίκας Νίνου, η οποία γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1922 πάνω στο καράβι που μετέφερε την πρόσφυγα μάνα της από τη φλεγόμενη και σφαγιασμένη Σμύρνη στον Πειραιά. Η πολυτάραχη ζωή της, μέχρι τον θάνατό της στα 1957, σε ηλικία μόλις 35 ετών, έρχεται και «κουμπώνει» με μια από τις πιο ταραγμένες και σημαδιακές περιόδους της νεοελληνικής Ιστορίας: Μικρασιατική Καταστροφή, δικτατορία Μεταξά, Κατοχή, Εμφύλιος, Σεπτεμβριανά στην Κωνσταντινούπολη. Τα τραγούδια της, πολλά από τα οποία είναι γραμμένα από τον κορυφαίο Βασίλη Τσιτσάνη, «συνομιλούν» με την εποχή τους και αποτυπώνουν δημιουργικά το κλίμα αυτών των σημαδιακών ιστορικών περιόδων. Επιπλέον, παρακολουθώντας τη ζωή της, βλέπει κανείς έναν πολυτάραχο βίο, με στερήσεις, αγώνα για βιοπορισμό, πάθη, φιλοδοξίες, πείσμα, δόξα και πόνο, πολύ πόνο. Όλα τα παραπάνω με έχουν κάνει να βλέπω τη μορφή της ως ένα σύμβολο, να βλέπω τη Μαρίκα Νίνου ως Άνθρωπο Μαρίκα.
Είναι γνωστό πως τα θέματα για τα βιβλία δεν τα διαλέγει ο συγγραφέας αλλά τον διαλέγουν εκείνα. Η Μαρίκα με «επισκέφθηκε» πριν από τρία χρόνια περίπου, ίσως περισσότερο. Μου πήρε πάνω από έναν χρόνο μέχρι να μπω στο σύμπαν της, ακούγοντας τα τραγούδια της και αναδιφώντας στα λιγοστά στοιχεία που υπάρχουν γι' αυτήν αλλά και στα πολλά που υπάρχουν για τη γύρω πραγματικότητα στα χρόνια που έζησε. Το βιβλίο ολοκληρώθηκε πριν λίγους μήνες και είναι μια ευτυχής συγκυρία η έκδοσή του από το Μεταίχμιο με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Η Νίνου, όπως και η Μπέλλου, ο Τσιτσάνης, ο Βαμβακάρης, ο Παπαϊωάννου ή ο Περπινιάδης, είναι αυτοί που ακούγαμε στα κουτούκια όπου πηγαίναμε για ρετσίνες στα λυκειακά και στα φοιτητικά χρόνια, ενώ στα μπαρ ακούγαμε Jethro Tull, Deep Purple και τζαζ. Ομολογώ πως τα ίδια κάνω και τώρα.
Δεν πρόκειται για τη βιογραφία της Νίνου. Δεν θα μπορούσε να είναι η βιογραφία της Νίνου. Κανείς δεν μπορεί να γράψει τη βιογραφία της Νίνου. Για τον απλό λόγο πως τα στοιχεία που διαθέτουμε για τη ζωή της είναι ελάχιστα. Είναι πράγματι απίστευτο πως για μια τόσο λαμπερή και φημισμένη, ακόμα και στην εποχή της, τραγουδίστρια δεν υπάρχει σε κανένα έντυπο, σε καμία εφημερίδα, σε καμία μπομπίνα ηχογράφησης ραδιοφωνικού σταθμού, ούτε μία, μα ούτε μία, συνέντευξή της. Γι’ αυτό και τα γραφόμενα γι' αυτήν στα διάφορα βιβλία είναι αλληλοσυγκρουόμενα, τόσο για την καταγωγή της όσο και για το έτος γέννησής της, αλλά και για άλλα βασικά στοιχεία του βίου της. Αυτό ήταν ο ένας παράγοντας που κέντρισε το συγγραφικό ενδιαφέρον μου: να της δώσω μια φωνή, τη φωνή της, που δεν διασώθηκε παρά μόνο σε δίσκους.
* Ο Σάκης Σερέφας είναι λογοτέχνης
Να είσαι αληθινός στο παραμύθι σου*
Σαν και το ρούχο είναι το τραγούδι. Να το φοράς, να μη σε φοράει εκείνο και δείχνει ψεύτικο πάνω σου. Κι εμένα, όλα τα τραγούδια που μου δώσανε μέχρι σήμερα, κι ο Μανώλης ο Γιώτης και άλλοι στην αρχή και προπάντων αυτός ο τόσο σπουδαίος ο άνθρωπος ο Βασίλης ο Τσίτσης, όλα λέω τα τραγούδια που μου δώσανε και που μου δίνουνε είναι γραμμένα για το δικό μου το λαρύγγι. Αυτοί οι μεγάλοι οι ανθρώποι γράφουνε τραγούδια για λαιμούς, όχι για μπούτια, όχι για τη μόστρα της καλλιτέχνιδος, να κάνει τη φιγούρα της και τέρμα. Όχι! Εγώ όταν τραγουδάω, νιώθω ότι ο άλλος που κάθεται στο τραπέζι κάτω μού δίνει την ψυχούλα του εκείνη την ώρα, πώς να σ' το πω, σα να σου παραδίνεται όπως το μωρό που βυζαίνει γλαρωμένο απ’ τη μάνα του το γάλα. Βύζαξα γιο εγώ και ξέρω. Έτσι είναι κι ο πελάτης, άλλος με τα ντέρτια του, με τα σεκλέτια του, άλλος με τα ωραία τα μεράκια του, έρχεται στη Μαρίκα, κι η Μαρίκα είναι η μάνα του εκείνη την ώρα κι αυτοί είναι τα μωρά της από κάτω, τα νινάκια, τα τζουτζουκλέρια και η Μαρίκα τού λέει το παραμύθι που θα τον γλυκάνει τον καθένα, το παραμύθι που είναι γραμμένο για τον λαιμό της, για το μέσα της, για τα άντερά της. Ρε θέλει να είσαι αληθινός στο παραμύθι σου απάνω, να μην τον κοροϊδεύεις τον άλλονα.
*Απόσπασμα από το βιβλίο "Άνθρωπος Μαρίκα"
